بازدهی ماهانه بازار سهام

کارگزاری فارابی

بازدهی ماهانه شاخص کل بورس در سال ۹۹

سال ۱۳۹۹ سال پر فراز و نشیبی برای اقتصاد ایران بود. بورس تهران نیز سال کم‌نظیری را پشت سر گذاشت. نگاهی می‌کنیم به مهم‌ترین تحولات بازار سهام در سال ۱۳۹۹.

به گزارش نبض بورس، سال 1399 بی گمان سال کم نظیری در تاریخ اقتصادی ایران است. سالی که به علت آثار مخرب بیماری کووید19 و تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده برای مردم ایران سال سختی سپری شد. اما در تقویم اقتصادی سال 99 یک اتفاق مهم رخ داد، عده‌ی کثیری از مردم به سرمایه‌گذاری در بورس روی آوردند و در نتیجه ورود نقدینگی عظیم 100 هزار میلیارد تومانی شاخص کل بورس تا رقم 2 میلیون واحد صعود کرد.

بهارِ بورس

روز 5 فروردین در اولین روز معاملاتی سال 1399 شاخص کل بورس در رقم 508 هزار و 661 واحد قرار داشت و شاخص هم‌وزن در سطح 178 هزار و 650 ایستاده بود.

در روز 23 فروردین شاپور محمدی رئیس پیشین سازمان بورس اوراق بهادار استعفا کرد و به جای او حسن قالیباف‌اصل به ریاست سازمان بورس منصوب شد.

یکی از مهم‌ترین اتفاقات بورس در فصل بهار عرضه دارا یکم در روز اول خرداد ماه بود. صندوق واسطه گری مالی یکم با نماد دارا یکم متشکل از سهام بانک‌های دولتی و شرکت های بیمه بود که توسط دولت در بازار سرمایه ارائه شد. همچنین دولت در اقدامی دیگر در 6 خرداد فروش 60 درصد از سهام عدالت را آزاد کرد.

در آخرین روز معاملاتی فصل بهار در 31 خرداد ماه شاخص کل بورس در رقم یک میلیون و 270 هزار واحد قرار داشت تا بازدهی بورس در فصل بهار 147 درصد باشد و شاخص هم‌وزن نیز به سطح 409 هزار و 243 رسید.

تابستانِ داغ

در روز 12 مرداد ماه شاخص کل بورس به سقف تاریخی 2 میلیون واحدی رسید. قله تاریخی که خیلی زود از دست رفت و آخرین بار این رقم در روز 20 مرداد بر تابلوی بورس نقش بست. پس از آن شاخص بورس روندی نزولی پیدا کرد و سهام‌داران را دچار ترس و نگرانی کرد. در نتیجه این وضعیت حواشی بازار سهام افزایش یافت. به درازا کشیدن توقف معاملات نمادهایی مانند شستا و اختلاف نظر وزاری نفت و اقتصاد درباره عرضه نماد پالایش یکم از حواشی مهم این دوره بورس بود. در نهایت در روزهای پایانی شهریور نماد پالایش یکم که ترکیبی از سهام 4 نماد پالایشی شتران، شپنا، شبندر و شبریز است در بورس عرضه شد.

در آخرین روز کاری شهریور شاخص کل بورس در رقم یک میلیون و 595 هزار واحد قرار گرفت تا بازدهی فصل تابستان 25 درصد شود. شاخص هم‌وزن نیز در سطح 415 هزار و 907 واحد قرار داشت.

خزانِ بورس

با شدت گرفتن ریزش شاخص بورس و شکل‌گیری موج خروج سهام‌داران حقیقی از بازار سیاست‌گذار برای جلوگیری از سقوط بورس تصمیماتی گرفت. یکی از تصمیمات جنجالی نهاد ناظر در روزهای ابتدایی مهرماه ممنوعیت معاملات روزانه بود. به این معنی که سهم خریداری شده در همان روز قابل فروش نبود. تصمیمی که در روز پنجم مهرماه گرفته شد و در روز 20 آبان لغو شد.

دوشنبه سیاه

روز دوشنبه 28 مهرماه شاخص کل بورس تهران 51 هزار واحد ریزش کرد. بزرگ‌ترین ریزش بورس که به دوشنبه سیاه معروف شد . در این روز شاخص کل به کانال 1.4 میلیون واحدی سقوط کرد.

در آخرین روز کاری آذرماه شاخص کل بورس به سطح یک میلیون و 439 هزار واحد رسید و بازدهی فصل پائیز منفی 10 درصد است.

زمستانِ کوتاه

در انتهای دی ماه حسن قالیباف‌اصل رئیس وقت سازمان بورس استعفا کرد. استعفای پرحاشیه‌ای که با چند مرتبه تایید و تکذیب همراه بود. یک هفته بعد محمدعلی دهقان‌دهنوی به بازدهی ماهانه بازار سهام ریاست سازمان بورس منصوب شد. در دوره ریاست دهقان دهنوی در بهمن ماه دامنه نوسان قیمت سهام به 2- و 6+ تغییر کرد. تصمیمی که از 25 بهمن ماه اجرائی شد و با انتقادات فراوانی همراه بود اما در کاهش نرخ نزول قیمت‌ها تاثیرگذار بود.

در روز 13 اسفند شورای عالی بورس در مصوبه‌ای سود 25 درصدی را برای سهام‌دارانی که ارزش سبد آن‌‌ها کمتر از 10 میلیون تومان باشد و سهام خود را تا اردیبهشت 1400 نگه دارند تضمین کرد.

در آخرین روز کاری اسفندماه شاخص کل بورس به سطح یک میلیون و 307 هزار واحد رسید تا بازدهی فصل زمستان منفی 9.1 درصد شود.

بازده سهام چیست؟ | بررسی فرمول محاسبه بازده سهام به زبان ساده

واضح است که هر سرمایه‌گذار به دنبال کسب درآمد بیشتر از سرمایه‌گذاری است. اما سرمایه‌گذاری راه و روش خاص خود را دارد و بهتر است به عنوان سرمایه‌گذار، حداقل ایده کلی در مورد میزان بازدهی قابل دریافت، قبل از شروع سرمایه‌گذاری خود را بازدهی ماهانه بازار سهام داشته باشید. اما این سوال مطرح می‌شود که چطور سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی به خصوص بازار بورس را محاسبه کنیم؟

پاداشی که سرمایه‌گذار به دلیل سرمایه‌گذاری طی دوره‌ای به دست می‌آورد، بازده سرمایه‌گذاری نام دارد. در محاسبه بازده سرمایه‌گذاری برای تمامی گزینه‌های سرمایه‌گذاری باید محاسبه کنیم که چه میزان سود در مقابل چه میزان هزینه پرداختی به دست می‌آوریم. به این ترتیب، می‌توانیم میزان بازده سرمایه‌گذاری را تا حد درستی اندازه‌گیری کنیم.

با وجود اینکه محاسبه نرخ بازده سرمایه‌گذاری، قبل از ورود به بازار ضروری است، اما این محاسبه نمی‌تواند به تنهایی معیار خوبی برای تصمیم‌گیری باشد. زیرا، درصد بازده سرمایه‌گذاری فقط بر سود مالی تمرکز دارد و البته از این جهت نیز مشابه بسیاری از معیارهای سودآوری عمل می‌کند. به این ترتیب، این معیار شرایط جانبی را در نتیجه نهایی در نظر نمی‌گیرد. تحلیلگران متخصص و سرمایه‌گذاران با تجربه، برای محاسبه نرخ بازده مورد انتظار از یک سرمایه‌گذاری مشخص، در کنار بازده سرمایه‌گذاری از اطلاعات و داده‌های اقتصادی نیز استفاده می‌کنند. در این متن قصد داریم تا به طور اختصاصی به بررسی بازده سهام و کارایی محاسبه آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

تعریف بازده سهام

بازده سهام (Stock returns) معيار با اهميتي در تصميم‌گيری مالی و به معنای میزان سود و تغییرات قیمتی یک سهام است. در محاسبه بازده سهام تغییرات قیمتی که از مرحله افزایش سرمایه و یا از سود سهمی به وجود می‌آیند، در فرمول وارد نمی‌شوند. بازده سهام به شکل درصد بیان می‌شود. با توجه به درصد بازده سهام می‌توانید برای سهام مورد نظرتان تصمیمات درست، که به کسب سود مناسب یا جلوگیری از ضرر و زیان منجر شود، اتخاذ کنید. بنابراین، بازده سودی است که به صورت مستقیم از محل سرمایه‌گذاری به دست می‌آورید و یا سودی است که از تغییرات قیمت ناشی می‌شود.

سرمایه‌گذار موفق باید بداند که چقدر از سرمایه خود را درگیر سرمایه‌گذاری کرده‌ و چقدر هزینه برای کسب سود از سرمایه‌گذاری پرداخت ‌نموده است. این هزینه‌ها باید با سود به دست آمده مقایسه شوند تا ارزشمندی سرمایه‌گذاری محاسبه شود. در این بین، بازه زمانی درگیری سرمایه نیز بسیار با اهمیت است. اطلاع از بازده سهام یا هر سرمایه‌گذاری دیگر، نوعی ابزار انگیزشی محسوب می‌شود.

همانطور که اشاره کردیم، بازده سرمایه‌گذاری به صورت درصد بیان می‌شود. گاهی این مسئله ممکن است در محاسبات باعث سردرگمی شود.
به عنوان مثال؛ فرض کنید سرمایه‌گذار X مبلغی معادل با 100 تومان و سرمایه‌گذار Y مبلغ 25 هزار تومان سود از یک سرمایه‌گذاری کسب کرده باشند. در نگاه اول به این اطلاعات ممکن است سرمایه‌گذار Y را در سرمایه‌گذاری خود موفق‌تر بدانید. در صورتی که ممکن است با در نظر گرفتن سرمایه اولیه و هزینه‌های مربوط، تصورات به کلی بهم بریزد. اگر هزینه سرمایه‌گذاری فرد X برابر با 500 تومان باشد، او 20 درصد در جریان این سرمایه گذاری بازده دارد. این در حالی است که، در فرد Y اگر هزینه سرمایه‌گذاری 250 هزار تومان بوده باشد، او 10 درصد بازده کسب کرده است.

همانطور که در مثال بالا مشاهده کردید، بررسی میزان موفقیت یک سرمایه‌گذار تنها به درصد سود او اتکا ندارد و درصد بازده اطلاعات کافی برای سرمایه‌گذاری در اختیار شما قرار نمی‌دهد.

فرمول محاسبه بازده در بورس

بازده سرمایه‌گذاری از دو بخش بازده قیمتی و بازده نقدی تشکیل می‌شود که در ادامه نحوه محاسبه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

بازده سرمایه‌ یا بازده قیمتی

بازده سرمایه به تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک ورق بهادار یا دارایی خاص گفته می‌شود و از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

قیمت خرید / (قیمت خرید – قیمت فروش) = بازده قیمتی

بازده نقدی سرمایه گذاری

به سودی که به صورت جریانات نقد در دوره به دست سرمایه‌گذار می‌رسد، بازده نقدی می‌گوییم. به عنوان مثال؛ بازده نقدی سهام که به DPS معروف است و سالانه دریافت می‌شود، جریان نقد دوره‌ای محسوب می‌شود. البته، گاهی ممکن است طی دوره سرمایه‌گذاری، جریان نقد دوره‌ای وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی بازدهی نقدی صفر در نظر گرفته می‌شود. بازده نقدی با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

قیمت خرید / جریان نقد = بازده نقدی

محاسبه بازده کل سرمایه گذاری

برای محاسبه بازده کل کافیست تا بازده نقدی و بازده سرمایه‌ای که از فرمول‌های بالا به دست آورده شده است را با یکدیگر جمع کنید. پس، فرمول بازده کل نیز به صورت زیر خواهد بود:

بازده نقدی + بازده سرمایه‌ای = بازده کل

همانطور که مشاهده کردید، محاسبه بازده سهام به راحتی انجام می‌شود. البته، این محاسبات مختص به دست آوردن درصد بازده سهام نیست. سرمایه‌گذاران دیگر بازارهای مالی نیز با توجه به نوع سرمایه‌گذاری و استراتژی معاملاتی خود می‌توانند بازده سرمایه‌گذاری‌های مختلف را محاسبه کنند.

محاسبه بازده سهام چه کارایی دارد؟

شاید بتوانیم مهم‌ترین کارکرد درصد بازده سهام را این بدانیم که با این عدد معامله‌گر می‌تواند از این که تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و بازدهی قابل انتظار خود را کسب کرده است، آگاه شود. این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که نتیجه آن می‌تواند نشان دهد که فرد در معاملات خود بر اساس استراتژی انتخابی تا چه میزان موفق بوده است. در صورت عدم موفقیت، مشخصاً مشکلی وجود دارد که سرمایه‌گذار باید در اولین زمان ممکن نسبت به حل آن اقدام کند و یا حتی در مواردی استراتژی خود را تغییر دهد.
به همین دلیل، نیاز است تا محاسبه بازده سهام را دوره‌ای و منظم انجام دهید و نتایج را ذخیره کنید. در طول زمان با مقایسه نتایج می‌توانید روند صعودی و یا حتی نزولی پیشرفت خود را به خوبی مشاهده کنید. این مسئله می‌تواند شما را با واقعیت سرمایه‌گذاری رو‌به‌رو کند.
توجه داشته باشید که، محاسبه بازده سهام تنها برای بررسی سهام خریداری شده نیست. حتی اگر سهمی خاص را برای خرید مد نظر دارید، می‌توانید در یک بازه زمانی مشخص قیمت و سود نقدی تعلق گرفته به آن را محاسبه کنید. اگر عدد به دست آمده بازده مناسبی را نشان می‌دهد، باید برای ورود به سهم مورد نظر شرایط را آماده کنید.

عوامل تاثیرگذار در بازده سهام

در خصوص عوامل تاثیرگذار در بازده سهام باید این را بدانیم که، دستیابی به این عوامل نیاز به بررسی پیشینه سهام بازار دارد. بر این اساس، با توجه به مطالعات صورت گرفته در این زمینه، از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در بازده سهام شرکت‌‏های پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نسبت‏ نقدینگی
• نسبت‏ اهرمی
بازدهی ماهانه بازار سهام
• نسبت‏ فعالیت
• نسبت‏ سودآوری
• نسبت‏‌های بازار
• نسبت‏ مبتنی بر جریان نقدی
• شاخص‌های ریسک
• مدیریت سود
• پیش‌بینی سود
• سرمایه‌‏گذاری واقعی
• ویژگی‌‏های شرکت
• و .

مشکلات موجود در محاسبات بازده سهام

با وجود این که محاسبه بازده سهام برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس کارایی بسیاری دارد، اما نمی‌توان از مشکلات آن چشم‌پوشی کرد. یکی از آشکارترین عیوب محاسبه بازده سهام وارد نكردن هزينه‌های موثر به محاسبات است. بنابراین، نمی‌توان زمان را که مهم‌ترین هزینه موثر در بازده سرمایه است، عملا در محاسبات تاثیر داد.

جهت دستیابی به اهمیت زمان فرض کنید که سهمی را در بازار خریداری کرده و آن را برای مدت زمان 50 سال نگهداری کرده‌اید. طی مدت 50 سال به سود 100 درصد رسیده‌اید. آیا با گذشت مدت زمان طولانی 50 ساله و در نظر گرفتن تورم، دیگر مسائل اقتصادی و ارزش زمانی پول، این سود ارزش قابل قبولی دارد؟ پس، به طور واضح نسبت سود به هزینه به تنهایی اهمیت ندارد. زمان نیز درصد چشمگیری از موفقیت در سرمایه‌گذاری را درگیر می‌کند. اما با این وجود، در محاسبه بازده سهام به طور کلی نادیده گرفته می‌شود.
البته، این مسئله راه حل دارد. برای حل این مشکل باید به نوعی این فاکتور را در بازده سهام وارد کنید. برای مثال؛ می‌توانید درصد بازده به دست آمده را بر طول دوره تقسیم کنید. با این کار مشخص می‌کنید که در طول زمان مشخص، چه اندازه بازدهی وجود داشته است. این اطلاعات را با سودآوری دیگر بازارهای مالی، بانک و … مقایسه کنید. نتیجه این مقایسه شما را برای ادامه حضور و یا ترک بازار متقاعد خواهد کرد.
بازه زمانی طولانی‌تر برای محاسبه بازده، پاسخ کامل‌تری ارائه می‌دهد و نقش نوسانات معمولی و روزمره در سهام، در نتیجه کم رنگ‌تر خواهد شد. محاسبه در بازه زمانی کوتاه بازده را درگیر نوسانات خواهد کرد.

مشکل دیگر در این مفهوم این است که، اگر تمام هزینه‌ها را به درستی محاسبه نکنید، حاصل درستی برای بازده سرمایه‌گذاری به دست نخواهید آورد. گاهی هزینه‌های مورد انتظار در یک سرمایه‌گذاری عمداً یا سهواً به درستی محاسبه نمی‌شود. به عنوان مثال؛ در ارزیابی نرخ بازده سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، کلیه هزینه‌های مرتبط باید در نظر گرفته شود. این موارد شامل کارمزد کارگزاری‌ها نیز می‌شود. این دسته از هزینه‌ها می‌توانند به میزان چشم‌گیری درصد بازده سهام یا دیگر سرمایه‌گذاری‌ها را کاهش دهند.

ریسک سرمایه گذاری

سرمایه‌گذاری در تمام بازارهای مالی ریسک‌های مربوط به خود را دارد؛ زیرا هر لحظه ممکن است که بازار تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل: نوسانات بازار، تورم، مشکلات اقتصادی، مشکلات تجاری و . قرار بگیرد. تمام این موارد ریسک را به سرمایه‌گذاری اضافه می‌کنند. به این ترتیب، هر فرد قبل از ورود به هر بازاری باید به شرایط اقتصادی، روحیات سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری، درجه صبر در شرایط حساس و . توجه کند و متناسب با نتیجه این بررسی، گزینه‌های مختلف در سرمایه‌گذاری را انتخاب کند.

در سیستم مالی احتمال اختلاف بازده مورد انتظار و بازده واقعی را ریسک می‌گوییم. هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، اصطلاحاً ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر می‌شود. ریسک‌ها انواع مختلفی دارند و افراد نیز از لحاظ درجه ریسک‌پذیری به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.

در تعمیم ریسک به مفهوم بازده سرمایه‌گذاری می‌توانیم بگوییم که، درصد بازده نسبت به ریسک تنظیم نمی‌شود. با این وجود، طبق اصلی که در دنیای سرمایه‌گذاری مشهور است، بازده سرمایه‌گذاری رابطه مستقیمی با ریسک بازدهی ماهانه بازار سهام دارد. به این ترتیب، به هر میزان که احتمال بازده سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، ریسک احتمالی نیز بیشتر خواهد بود.
سرمایه‌گذاری بدون ارزیابی ریسک احتمالی و تنها با اتکا بر درصد بازده سرمایه‌گذاری، ممکن است نتیجه نهایی را بسیار متفاوت از نتیجه پیش‌بینی شده کند.

سخن پایانی

امروزه نرم‌افزارهای بسیاری محاسبات بازده سهام را برای سهام شرکت‌های فعال بازار سرمایه انجام می‌دهند. استفاده از درصد بازده سهام، رفتار و استراتژی معاملاتی معامله‌گر را بر اساس یک مقدارِ اندازه‌گیری به چالش می‌کشد. این محاسبات امکان مقایسه بین استراتژی‌های معاملاتی را برای شما فراهم می‌کند. این مسئله می‌تواند برای سرمایه‌گذاران بازار اهمیت زیادی داشته باشد.
بازده سهام به شما نشان می‌دهد که تا چه اندازه سرمایه‌گذاری شما موفقیت‌آمیز بوده و به سمت اهدافتان پیش می‌رود. این ارزیابی به شما کمک می‌کند ترکیب مناسبی از اوراق بهادار و سهام را برای به حداکثر رساندن بازده در افق زمان سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنید.

سوالات متداول

آیا انتخاب بازه زمانی در محاسبه بازده اهمیت دارد؟

به طور کلی فاکتور زمان در محاسبه بازده وارد نشده است؛ اما وارد کردن بازه زمانی به شیوه ذکر شده در مقاله، رفتار شما را بهتر و درست‌تر نشان خواهد داد.

کارایی محاسبه بازده سهام چیست؟

شاید بتوانیم مهم‌ترین کارکرد درصد بازده سهام را این بدانیم که با این عدد معامله‌گر می‌تواند از این که تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و بازدهی قابل انتظار خود را کسب کرده است، آگاه شود.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش زهرا هادی زاده و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

درآمد ماهیانه از بورس چقدر است؟

تمامی افراد شاغل به شکلی درآمدزایی می‌کنند. برخی از آن‌ها روزمزد بوده و برخی با توجه به اینکه کسب و کار خود را دارند، با توجه به ماهیت کسب و کارشان درآمدهایی را در مقاطع مختلف به دست می‌آورند اما بخش اعظم درآمدزایی افراد در قالب حقوق ماهیانه است زیرا اکثر افراد حاضر در اجتماع کارمند می‌باشند. در این مقاله می‌خواهیم به موضوع درآمد ماهیانه از بورس بپردازیم که آیا می‌توان انتظار درآمد ماهیانه از بورس داشت یا اینکه کلاً کسب درآمد از بورس ماهیت متفاوتی دارد.

یک نکته در رابطه با معاملات بازار بورس سهام ایران

در اکثر بورس‌های کشورهای مختلف در دنیا محدودیت دامنه نوسانی برای قیمت سهام وجود ندارد. به این معنی که ممکن است در یک روز قیمت سهام یک شرکت ۵۰ دلار باشد و فردای آن روز قیمت سهام به ۲۵ دلار کاهش پیدا کند و درنتیجه امکان سودآوری و یا زیاندهی بسیار شدیدی وجود دارد. اما در بازار بورس ایران به دلیل اینکه به پیشرفتگی بورس‌های دنیا نیست در جهت حفظ حقوق و منافع سهامداران خرد محدودیت دامنه نوسان روزانه برای سهام تعریف کرده‌اند و در تاریخ تهیه این گزارش دامنه نوسان سهام بورس و فرابورس ۵ درصد است. درنتیجه اگر قیمت دیروز سهام ۱۰۰ تومان بوده دامنه نوسان امروز یک سهم بین ۹۵ تا ۱۰۵ تومان خواهد بود. حال اگر یک سهم پتانسیل صعود تا دو برابر قیمت فعلی را دارا باشد تا چندین روز در مثبت کامل معامله می‌گردد یعنی قیمت سهم هر روز مثبت ۵ درصد افزایش خواهد یافت.

حداقل سرمایه برای سرمایه گذاری در بورس

بر طبق قانون بازار اوراق بهادار برای انجام معاملات آنلاین می‌بایست حداقل پنج میلیون ریال معادل ۵۰۰ هزار تومان آورده داشته باشید. درحالی‌که در معاملات حضوری و تلفنی این مبلغ به ۵۰ هزار تومان کاهش پیدا می‌کند. اما افراد مختلف با توجه به ثروتی که در اختیار دارند، تصمیمات مختلفی جهت تزریق پول به بورس می‌گیرند. نکته حائز اهمیت آن است که اگر در ابتدای راه ورود به بورس و سرمایه‌گذاری در آن هستید، توصیه می‌گردد که با سرمایه محدودی وارد شوید تا به‌تدریج با جو معاملات آشنا بشوید و وقتی خودتان به این درجه از اطمینان دست پیدا کردید که می‌توانید معاملات موفقی داشته باشید، به‌تدریج سرمایه بورسی خود را افزایش دهید.

آیا سرمایه‌گذاری در بورس خوب است؟

این موضوع کاملاً بستگی به دیدگاه شما در رابطه با سرمایه‌گذاری در بورس دارد. برای اینکه بتوانید بهتر و شفاف‌تر نسبت به این موضوع تصمیم‌گیری نمایید مواردی را خدمت شما عرض می‌کنیم:

الف)آن قسمت از درآمد خود را که برای آن برنامه‌ای ندارید وارد بورس نمایید. در اصطلاح به آن ثروت می‌گوییم و بنابراین شما بایستی بخشی از ثروت خود را وارد بازار سرمایه نمایید. فرض کنید که در حساب بانکی شما مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان وجود دارد اما شما برای ۱۰۰ میلیون آن برنامه‌ای مانند خرید ماشین در ۵ ماه آینده دارید. بنابراین شما بایستی تنها روی ۱۰۰ میلیون آن حساب باز کرده و بخشی از ۱۰۰ میلیون باقیمانده را وارد بورس و سرمایه‌گذاری نمایید.

ب)همان‌طور که پیش‌ازاین نیز ذکر گردید بایستی بخشی از ثروت خود را وارد بازار نمایید. در رابطه با اینکه چند درصد را وارد نمایید کاملاً بستگی به سطح تجربه و دانش معاملاتی و تحلیلگری شما دارد. معمولاً برای افراد تازه‌وارد توصیه می‌گردد که حداکثر یک الی دو درصد از ثروت خودشان را وارد بازار نمایند، مشروط بر آنکه از ۵۰۰ هزار تومان کمتر و از ۱۰ میلیون تومان بیشتر نگردد. علت این موضوع آن است که معمولاً سرمایه را بین ۳ الی ۵ سهم تقسیم می‌کنند و از طرفی عموماً در ابتدای دوران معامله‌گری افراد زیان‌های بسیاری را تجربه خواهند کرد و چنانچه سرمایه شما به‌جای ۱۰ میلیون ۱۰۰ میلیون تومان باشد ضرر حاصله بسیار سنگین خواهد بود و این مسئله اثر روانی مخربی بر روی شخص معامله‌گر خواهد داشت( ۲۰ درصد ۱۰ میلیون تومان برابر ۲ میلیون می‌گردد درحالی‌که ۲۰ درصد ۱۰۰ میلیون تومان معادل ۲۰ میلیون تومان می‌گردد). در نقطه مقابل چنانچه بتوانید ۲۰ درصد سود کسب کنید قضیه متفاوت خواهد بود و ۲۰ درصد یک‌میلیون تومان ۲۰۰ هزار تومان و ۲۰ درصد ۱۰ میلیون تومان معادل ۲ میلیون تومان خواهد شد. اما وسوسه نشوید زیرا بازار سرمایه یک فرصت کسب بازده بالاتر به دلیل وجود ریسکی حاکم بر آن است. درنتیجه به همان اندازه که امکان کسب بازدهی جذاب وجود دارد دقیقاً امکان تحقق ضرر وجود دارد و به همین دلیل پیشنهاد فوق ارائه شده است و هر فرد متناسب تمکن مالی خود می‌تواند مبلغی را در بین آن بازه انتخاب نماید.

پ)وقتی شما به‌عنوان یک کارمند مشغول به کار هستید و یا زمانی که وجوهی را در حساب بانکی سپرده می‌کنید ماهیانه درآمدی را کسب می‌کنید و یا سودی را به دست خواهید آورد اما واقعیت آن هست که در بازار سرمایه چنین رویکردی اشتباه هست و ممکن است ماه‌ها صبر کنید به امید آنکه سود جذابی بالاتر از سود مرسوم بانکی کسب نمایید.

آیا می‌توان درآمد میلیونی از بورس به دست آورد؟

این موضوع کاملاً به سرمایه و مهارت شما در معاملات بازار سرمایه دارد. فرض کنیم که شما با خرید یک سهم ۱۰ درصد سود کسب نمایید. حال اگر میزان سرمایه شما بابت خرید آن سهم یک‌میلیون تومان بوده باشد سود شما معادل ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود درحالی‌که اگر صد میلیون تومان را درگیر کرده باشید ارزش ریالی سود شما در حدود ۱۰۰ میلیون ریال خواهد بود. حال این سؤال پیش می‌آید که با خرید هر سهمی می‌توان سود کسب کرد؟ و در پاسخ باید گفت که قطعاً چنین نیست و در این زمان بحث تخصص و مهارت شما در عرصه معامله‌گری مطرح می‌گردد تا از این طریق بتوانید سهام دارای پتانسیل را شناسایی کرده و با خرید در نقطه مناسب سود مناسبی را شناسایی نمایید. با عنایت به نکات فوق بایستی توجه کرد که با افزایش تدریجی سرمایه خود در بازار سرمایه هم‌زمان با افزایش دانش تحلیلگری خود می‌توانید به درآمدهای میلیونی دست پیدا کنید. یکی دیگر از مزیت‌های معاملات این هست که وقتی یک سهم طی ۱۰ روز متوالی مثبت کامل را تجربه می‌کند بازدهی بیش از ۵۰ درصد را محقق می‌نماید. برای تشریح دلیل این موضوع مثالی را خدمت شما عرض می‌کنیم. فرض کنید یک سهمی را به قیمت ۱۰۰ تومان خریداری می‌کنید و این سهم چهار روز متوالی مثبت کامل را تجربه می‌کند. درنتیجه قیمت سهم در روز چهارم برابر ۱۲۱ تومان خواهد بود که درواقع نمایانگر بازدهی ۲۱ درصدی است.

[su_quote] یکی از اهداف بلندمدت هر سرمایه گذاری در بورس کسب سود مستمر و پایدار حدود ۶۰% سالیانه است. به این معنی که شما به صورت سالیانه ۶۰ درصد از سرمایه خود را سود کنید یا به عبارتی هر فصل ۱۵ درصد سود به دست آورید. با این استراتژی سرمایه شما پس از ۱۰ سال بیش از ۲۶۸ برابر خواهد شد. [/su_quote]

انواع درآمد سرمایه‌گذاران در بازار بورس چیست؟

سرمایه‌گذاران در بازار بورس ایران از دو محل امکان کسب سود دارند. اولین روش آن خرید سهم در یک قیمت و فروش آن در قیمت بالاتر است که به آن سود ناشی از فروش سهام یا سود سرمایه‌ای می‌گویند. دومین روش کسب درآمد کسب سود نقدی مصوب مجمع عمومی صاحبان سهام که از آن به سود تقسیمی یا DPS یاد می‌شود است.

آیا می‌توان از بورس درآمد ماهیانه کسب کرد؟

مفهوم درآمد ماهیانه از بورس به این معناست که هرماه بتوان درآمدی از بازار سرمایه کسب و این موضوع با توقف همراه نگردد. لازم به ذکر است که چنین موضوعی در بازار سرمایه بی‌معنی است. اما بایستی توجه فرمایید علی‌رغم ماهیانه نبودن امکان سودآوری در بازار بورس، امکان کسب سودهای چند صددرصدی در بازار سرمایه ‌بر جذابیت این فرصت سرمایه‌گذاری افزوده است. نمونه‌های متعددی در بازار بوده است. برای مثال سهم پتروشیمی زاگرس در سال ۱۳۹۴ با قیمت ۸۰۰ تومان بعد از حدود ۲٫۵ سال به قیمت ۷۶۰۰ تومان رسید که ۸۵۰ درصد بازدهی در طی ۲٫۵ سال را نمایان می‌سازد. این آمار بدون لحاظ دریافت سودهای تقسیمی است که در طی سه سال دریافت شده است. نمونه دیگر آن کسب بازدهی حدود ۴۳۰۰ درصدی از سهم پتروشیمی خارک از زمان عرضه اولیه در بورس تا پایان سال ۱۳۹۶ بوده است. نمونه‌های متعددی در این رابطه وجود دارد.

اما این نکته را بایستی توجه فرمایید که رفتار معاملاتی شما و افق سرمایه‌گذاری شما در یک موقعیت معاملاتی می‌تواند بر این موضوع اثرگذار باشد که بتوانید در طی چند ماه درآمد کسب کنید و یا اینکه پس از گذشت چندین ماه و حتی چند سال به بازدهی بزرگ‌تری دست پیدا کنید. سرمایه‌گذاران حاضر در بازار به چندین دسته تقسیم می‌شوند که طیف سفته‌بازان با ریسک بسیار زیاد معاملاتی تا سرمایه‌گذاران به‌شدت ریسک گریز را شامل می‌شوند و هرکدام از این دسته‌ها مزایا و معایب خاص خودشان را دارند و اینکه شما جزو کدام دسته قرار می‌گیرید به‌تدریج و در طی دوران معاملاتی خود به آن خواهید رسید.

برای مثال افراد سفته‌باز موقعیت معاملاتی کوتاه‌مدتی دارند و بعضاً در طی یک بازدهی ماهانه بازار سهام روز معاملاتی سهمی را خریده و سپس در همان روز به فروش می‌رسانند درحالی‌که افراد به‌شدت ریسک گریز یک سهم را خریده و سالیان متمادی با سهم می‌مانند و فارغ از نوسانات قیمتی سهم از سود نقدی مجامع استفاده می‌کنند.

رابطه بازدهی سهام با اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نسبت سود به قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) رابطه تعادلی بین ریسک و نرخ بازده مورد انتظار اوراق بهادار را بیان میکند. این مدل ادعا میکند که سرمایه گذاران تنها در قبال پذیرش ریسک سیستماتیک، انتظار دریافت پاداش (صرف) را دارند، به عبارت دیگر بازار به ریسک غیرسیستماتیک صرف (پاداش) پرداخت نمیکند. علی رغم اینکه این مدل (CAPM) پرکاربردترین مدل در محافل مالی و سرمایه گذاری بوده و هست، اما در عین حال تحقیقات تجربی اخیر انجام شده، این مدل را با چالش های شدیدی مواجه ساخته است. به نظر میرسد (β) به عنوان شاخص ریسک سیستماتیک، توان تشخیص رابطه ریسک و بازده را در دوره های بلند مدت از دست داده است. این در حالی است که متغیرهای دیگری نظیر اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار سهام، و نسبت سود به قیمت هر سهام، جایگزینهای بهتری برای شاخص ریسک به شمار میروند. این مقاله کوشیده است به بررسی رابطه بین اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار سهام و نسبت سود به قیمت هر سهم با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران قلمرو زمانی 1379 لغایت 1383 پرداخته و عوامل موثر بر بازده مورد انتظار سهام این شرکتها را مورد شناسایی قرار دهد. بدین منظور، تاثیر متغیرهای اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار سهام و نسبت سود به قیمت هر سهم بر بازده ماهانه سهام در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق اگرچه پیش بینی محوری مدل (CAPM) را تایید میکند، لیکن با نتایج مطالعات مشابهی که در سالهای اخیر در کشورهای برخوردار از بازدهی ماهانه بازار سهام بازار سرمایه تکامل یافته انجام پذیرفته اند، مطابقت نمیکند.

کلیدواژه‌ها

• قیمت گذاری دارایی
• عوامل موثر بر بازده سهام
• بتا (β)
• اندازه شرکت
• نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار سهام
• نسبت سود به قیمت هر سهم

20.1001.1.28210166.1386.5.20.3.5

عنوان مقاله [English]

Relationship of Stock Returns with Firm Size, Book-to -Market Equity Ratio and Earning-to-Price Ratio in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Majid Shariat Panahi 1
• Farman Khosravi 2

چکیده [English]

The capital asset pricing model (CAPM) states the equilibrium relationships between risk and expected return. This model argues that only systematic risk should be priced in the market; specific or idiosyncratic risk does not get a risk premium. Despite the CAPM being a more useful model in the financial and investment profession. However, recent empirical studies have raised serious challenges to this belief. It appears that "B" as a measure of systematic risk, has little power in explaining cross-sectional risk and return relationship over - term periods, but it has been observed that other variables such as "firm size" and "book - to - market ratio" and "earning - to - price ratio", (Fama & French three factors) appear to be more useful risk proxies. This study seeks to explore the cross-sectional determinants of common stock returns (except investment Company) in Iranian emerging stock market, namely Tehran stock Exchange for the period 2000 through 2004. The joint roles of stock returns measured by firm size (ME), book-to-market equity ratio (BE/ME) and earning-to-price ratio (PIE) on monthly returns are examined. The study findings although consistent with central theme of the CAPM, but are inconsistent with the results of similar studies carried out in major developed stock markets recently.

بررسی بازدهی بازار سهام در اولین ماه زمستان ۱۴۰۰

اکوایران : شاخص کل بورس در پایان معاملات روز چهارشنبه ۲۹ دی به سطح یک میلیون و ۲۷۹ هزار واحد رسید تا دی را یک کانال پائین‌تر از آذر و در کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد به پایان ببرد.

شاخص کل در پایان فروردین در کانال ۱.۲ میلیونی بود و در پایان اردیبهشت به کانال ۱.۱ میلیونی رسید و خرداد را نیز در همین کانال به پایان برد. در تیرماه شاخص بورس به کانال ۱.۳ میلیونی صعود کرد و در پایان مرداد شاخص به کانال ۱.۵ میلیونی رسید. شهریور ماه سقوط بورس بود و شاخص ۲ کانال پائین آمد. شاخص کل در مهرماه به کانال ۱.۴ میلیونی صعود کرد اما آبان و آذر را در کانال ۱.۳ میلیونی به پایان برد. در نیمه اول دی ماه روند بازار صعودی بود و شاخص تا نزدیکی کانال ۱.۴ میلیونی بالا رفت اما پس از آن نزول کرد و در نهایت در روزهای پایانی به کانال ۱.۲ میلیونی سقوط کرد.

بازدهی ماهانه بازار سهام

با ایستادن شاخص بورس در سطح یک میلیون و 279 هزار واحد بازدهی بورس در دی ماه به منفی 2.9 درصد رسید. این در حالی است که بازدهی بازار در ماه‌های فروردین و اردیبهشت به ترتیب منفی 6.7 درصد و منفی 5.3 درصد بود. بازدهی خرداد مثبت 1.2 درصد و بازدهی تیرماه مثبت 12 درصد شد و در مرداد بازدهی بورس 14.4 درصد شد که بیشترین بازدهی را در یک سال اخیر ثبت کرد. بازدهی شاخص در شهریور به منفی 8.5 درصد سقوط کرد که کمترین بازدهی ماهانه در 11 ماه گذشته بود. شاخص در مهرماه رشد 3.6 درصدی و در آبان نزول منفی 3.4 درصدی داشت. در آخرین ماه پائیز شاخص کل 68 هزار و 505 واحد پائین‌تر ایستاد، بازدهی بورس منفی شد و 4.9 درصد افت کرد. اما شاخص در دی ماه 2.1 درصد نزول کرد. بنابراین در دی ماه شدت نزول شاخص کمتر بوده اما نزول شاخص به کانال یک میلیون و 200 هزار واحدی اتفاقی ناامیدکننده برای فعالان بازار بود.

شاخص کل هم وزن نیز در آخرین روز کاری دی نسبت به آخرین روز معاملاتی آذر ماه 12 هزار و 571 واحد پائین‌تر ایستاد. بنابراین شاخص هم وزن افت 3.6 درصدی را در آذر پشت سر گذاشت.

افزایش خروج پول حقیقی

در 21 روز معاملاتی دی ماه تنها در یک روز شاهد ورود پول حقیقی به بازار بودیم و در 20 روز کاری دیگر نیز نقدینگی حقیقی از بازار خارج شد. مجموع تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی در دی ماه 6 هزار و 149 میلیارد تومان بود. به عبارت دیگر به طور میانگین روزانه 292 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شده است که نسبت به خروج روزانه 254 میلیارد تومان پول حقیقی در آذر ماه افزایش 15 درصدی را نشان می‌دهد.

افزایش ارزش معاملات اوراق بدهی

مجموع ارزش معاملات کل بازار سهام در دی ماه 593 هزار و 238 میلیارد تومان بود. میانگین روزانه ارزش معاملات کل 28 هزار و 249 میلیارد تومان است که نسبت به ماه پیشین رشد 46 درصدی داشته است.

در ماه اخیر مجموع ارزش معاملات خرد بورس 63 هزار و 223 میلیارد تومان بود. همچنین میانگین روزانه ارزش معاملات خرد 3 هزار و 10 میلیارد تومان است که نسبت به آذر ‌ماه افت 8 درصدی داشته است.

بنابراین رشد ارزش معاملات کل بازار و افت ارزش معاملات خرد سهام نشان دهنده افزایش ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه است. در مجموع 21 روز کاری دی ماه ارزش معاملات اوراق بدهی 504 هزار و 394 میلیارد تومان است که میانگین روزانه آن 24 هزار و 18 میلیارد تومان است. میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق در دی ماه نسبت به آذر ماه رشد 67 درصدی را نشان می‌دهد. رقم میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق در آذر ماه 14 هزار و 361 میلیارد تومان بود.

میانگین ارزش عرضه و تقاضا

میانگین ارزش صف‌های فروش در پایان معاملات روزانه بورس تهران در دی ماه 138 میلیارد تومان بود که نسبت به ماه پیشین 23 درصد کاهش یافته است.

میانگین ارزش صف‌های خرید در پایان معاملات روزانه بورس تهران در دی ماه 122 بازدهی ماهانه بازار سهام میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 118 میلیارد تومانی آذر 4 درصد افزایش یافته است. به طور کلی در ماه اخیر میانگین روزانه صف‌های فروش 16 میلیارد تومان بیشتر از میانگین روزانه صف‌های خرید بود، به عبارت دیگر به طور میانگین معاملات روزانه بازار با مازاد عرضه‌ی 16 میلیارد تومانی بسته شده است.