سهام ممتاز جمع شونده Cumulative Preferred Stock چیست؟
سهام ممتاز جمع شونده به انگلیسی Cumulative Preferred Stock نوعی از سهام ممتاز می باشد برای یادگیری کامل به صورت خلاصه در مورد سهام ممتاز و سهام عادی توضیح داده می شود .
سهام ممتاز و سهام عادی چیست؟
در اساسنامه شرکتهای سهامی انواع سهام و تعدادی که منتشر می شود ذکر می شود. سهامی که اکثر شرکتهای سهامی منتشر می کنند سهام عادی است. به موجب ماده ۲۴ قانون تجارت، سهام عادی، به صورت زیر تعریف شده است: (سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی که مشخص میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد. ورقه سهم سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.) در برخی موارد شرکتهای سهامی نوع دیگری از سهام را که سهام ممتاز نام دارد نیز منتشر می کنند. سهام ممتاز قسمتی از مالکیت شرکت سهامی است که در مقایسه با سهام عادی امتیازات خاصی دارد.در شرکتهای سهامی که دو نوع سهام عادی و ممتاز را منتشر می کنند، سهام عادی نشان دهنده حقوق باقیمانده سهامداران عادی نسبت به داراییهای مؤسسه پس از پرداخت بدهيها و تادیه حقوق صاحبان سهام ممتاز در شرکت است .سهام ممتاز چیست؟
ویژگیهای سهام ممتاز
دارندگان سهام عمومأ چهار حقوق قانونی ذکر شده را دارند، در صورتی که دارندگان سهام ممتاز غالبا از امتیازات و ویژگیهای زیر برخوردارند :
اولویت سهام ممتاز از نظر تقسیم سود
حق رای بیشتر نسبت به سهام عادی
اولویت در دریافت داراییها هنگام انحلال شرکت سهامی
سهام ممتاز قابل تبدیل به سهام عادی
اولویت سهام ممتاز از نظر تقسیم سود
دارندگان سهام ممتاز نسبت به سهامداران عادی برای دریافت درصد ثابتی از سود شرکت سهامی اطمینان کامل دارند که معمولا به صورت درصدی از ارزش اسمی سهام ممتاز بر روی اوراق سهام ممتاز مشخص می شود و قبل از پرداخت سود به سهامداران عادی به سهامداران ممتاز تعلق می گیرد .
سهام ممتاز جمع شونده
سهام ممتاز جمع شونده یا سهام ممتاز با سود انباشته برای اطمینان بیشتر سهامداران ممتاز از نظر دریافت سود و تشویق خریداران این نوع سهام ممکن است در اساسنامه شرکتهای سهامی قید شود: در صورتی که در یک یا چند سال مالی به علت زیانهای وارده و یا برای گسترش عملیات شرکت سهامی سود تضمین شده سهام ممتاز پرداخت نشود، سود تضمین شده این سهام انباشته خواهد شد. به چنین سهامی سهام ممتاز یا سود انباشته گویند .
هنگامی که شرکت سهامی، پس از یک یا چند سال مالی وقفه در پرداخت سود تضمین شده سهام ممتاز یا سود انباشته، بخواهد سود سهام را به سهامداران پرداخت کند، ابتدا سود سهام ممتاز انباشته که معوق مانده است پرداخت می شود و در صورتی که سود باقیمانده ای وجود داشته باشد، بین سهامداران عادی توزیع می شود .
نکته مهم اینکه سود تضمین شده معوق سهام ممتاز جزو بدهیهای شرکت سهامی نیست و در سالهای مذکور از این بابت ثبتی در دفاتر شرکت انجام نمی شود .
با وجود این، سود تضمین شده معوق سهام ممتاز یکی از عوامل موثر در تصمیم گیری سرمایه گذاران و خریداران سهام شرکتهای است که لازم است همراه صورتهای مالی افشا پیوست می شود .
مانند مثال پایین در مورد یادداشت سود تضمین شده سهام ممتاز
یادداشت شماره (6) سود تضمین شده سهام ممتاز :
(تا پایان سال مالی، 12% سود تضمین شده سهام ممتاز سالهای 96 و 98، که بالغ بر 1.200.000 ریال است، پرداخت نشده است.)
سهام ,ممتاز ,سود ,سهامی ,شرکت ,عادی ,سهام ممتاز ,تضمین شده ,سود تضمین ,شرکت سهامی ,سهام ممتاز چیست؟ می شود ,اساسنامه شرکتهای سهامی ,cumulative preferred stock
توسعه روابط مصلحت اقتصادی ایران و روسیه است
معاون اول رئیسجمهور با تأکید بر عزم جدی دولت سیزدهم برای توسعه روابط با شرکتها و فعالان اقتصادی روسی، گفت: فارغ از مسئله تحریمها، مصلحت اقتصادی دو کشور حکم میکند که در اسرع وقت و در بالاترین سطوح روابط اقتصادی تسهیل و گسترش یابد.
گروه سیاسی-رجانیوز: محمد مخبر عصر دیروز(چهارشنبه) در بدو ورود به شهر مسکو جهت شرکت در دومین مجمع اقتصادی خزر، با مدیران ۱۵ شرکت عالی رتبه روسی در حوزههای مختلف انرژی، نفت و گاز، کشتیرانی و محصولات کشاورزی که دستیار ویژه رئیسجمهور روسیه نیز حضور داشت، جلسهای برگزار و ضمن استماع گزارش فعالیتها و مراودات آنها با بخشهای خصوصی و دولتی در ایران، موانع رفع چالشهای پیش رو و گسترش سطح تعاملات را بررسی کرد.
در این جلسه که وزاری نفت، اقتصاد، جهاد کشاورزی، قائم مقام بانک مرکزی و معاونین وزرای خارجه، صمت و راه و شهرسازی هم حضور داشتند و تا پاسی از شب به طول انجامید، معاون اول رئیسجمهور، عزم جدی دولت سیزدهم برای توسعه روابط با شرکتها و فعالان اقتصادی روسی را مورد تاکید قرار داد و گفت: فارغ از مسئله تحریمها، مصلحت اقتصادی دو کشور حکم میکند که در اسرع وقت و در بالاترین سطوح روابط اقتصادی تسهیل و گسترش یابد.
وی با اشاره به موقعیت جغرافیایی ممتاز ایران خطاب به مدیران شرکتهای عالیرتبه روسی خاطر نشان ساخت: موقعیت جغرافیایی ایران به شکلی است که جدای از مرزهای خویش، میتواند شرکای تجاری را به کشورهای مختلف دیگر نیز متصل سازد و یک شاهراه اقتصادی بین منطقهای بسازد.
معاون اول رئیسجمهور برخی مسائل اداری و سازوکارهای حقوقی را مانعی برای سرعت بخشی به کارها در هر دو کشور خواند و تأکید کرد: برای توسعه روابط باید فراتر از اقدامات روزمره عمل کرد و این امر مهم بدون کار شبانه روزی و برنامه عملیاتی دقیق محقق نمیشود.
مخبر برنامهریزی برای تولیدات مشترک را یکی از زمینههای مهم برای توسعه روابط اقتصادی برشمرد و از مدیران شرکتهای عالیرتبه روسی خواست تا با سفر به ایران و بررسی شرایط از نزدیک، توافقات فعلی را هر چه زودتر عملیاتی کنند.
گفتنی است در ابتدای این نشست کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه توضیحاتی در خصوص وضعیت مبادلات تجاری دو کشور ارائه داد و سپس مدیران ۱۵ شرکت عالی رتبه روسیه فعالیتهای خود را در زمینه توسعه نفت و گاز، انرژی، فروش محصولات کشاورزی، تامین قطار، ترانزیت، توسعه بنادر و کشتیرانی در خزر و گسترش خدمات فنی مهندسی تشریح کرده و پیشنهاداتی برای رفع موانع پیش روی ارائه داد.
در پایان این نشست مقرر شد در محورهای مورد بحث و با توجه به پیشنهادات ارائه شده، جلساتی جداگانه بین هیأت ایرانی با مسئولان متناظر در کشور روسیه هماهنگ شود تا کارشناسان دو طرف هر چه سریع تر برای رفع موانع و نهایی سازی پیشنهادات به جمع بندی عملیاتی و اجرایی برسند.
گفتنی است دومین مجمع اقتصادی کشورهای پیرامون خزر در مسکو پایتخت کشور روسیه در حال برگزاری است و معاون اول رئیسجمهور ایران به همراه نخست وزیران چهار کشور ساحلی دیگر در آن حضور دارند.
پذیرش شرکتهای دارای سهام ممتاز امکانپذیر شد
مدیرنظارت بر ناشران سازمان بورس ضمن اعلام خبر فوق، افزود: شرکت هایی که پس از تاریخ این مصوبه در بورس یا فرابورس ایران پذیرفته می شوند، می توانند با ارائه درخواست به هیئت پذیرش مربوطه، بخشی از سهام شرکت را در قالب سهام ممتاز تعریف کرده و اساسنامه خود را با تعیین شرایط نزد سازمان ثبت کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از سنا، سعید محمدعلیزاده، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس از اضافه شدن موضوع سهام ممتاز به اساسنامه نمونه شرکت های ثبت شده نزد سازمان (به استثنای نهادهای مالی و پولی)، در پی مصوبه اخیر هیئت مدیره خبر داد و اظهار داشت: در پی درخواست های متعدد ارسالی به سازمان در خصوص پذیرش شرکت هایی که به علت ترکیب سهامداری خاص قادر به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران نبوده و درخواست پذیرش سهام با حقوق ممتاز داشتند، سازمان بورس با بررسی موضوع و اضافه کردن موادی به اساسنامه نمونه شرکت های ثبت شده نزد سازمان (به استثنای نهادهای مالی و پولی)، شرایط پذیرش اینگونه شرکت ها را تسهیل کرد.
وی در خصوص جزییات بیشتر عنوان داشت: شرکت هایی که بعد از تاریخ مصوبه فوق الذکر در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران پذیرفته می شوند، می توانند با ارایه درخواست به هیئت پذیرش بورس مربوطه، بخشی از سهام شرکت را در قالب سهام ممتاز تعریف کرده و اساسنامه خود را با تعیین شرایط سهام ممتاز نزد سازمان ثبت کنند.
به گفته وی سهام ممتاز به دو شکل سهام ممتاز نوع الف و نوع ب تعیین شده است. سهام ممتاز نوع الف، سهام ممتازی است که حق رای بیشتر آن در زمان انتخاب اعضای هیئت مدیره متعلق به سهامداران تعیین شده باشد و در صورت فروش سهام توسط سهامداران مزبور، کلیه حقوق متصور بر سهام ممتاز از بین خواهد سهام ممتاز چیست؟ رفت.
در چنین شرایطی سهام ممتاز حداقل ۳۰ درصد سرمایه شرکت را تشکیل میدهد. لکن حداکثر سهام ممتاز شرکت باید به میزانی باشد که الزامات مقرر در خصوص میزان سهام شناور آزاد ناشر پذیرفته شده را رعایت کند. در اینگونه موارد نسبت سهام ممتاز از کل سرمایه شرکت و میزان حق رای آن جهت انتخاب اعضای هیئت مدیره به درخواست متقاضی و پس از تایید هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران در متن اساسنامه شرکت متقاضی درج میشود.
وی در خصوص سهام نوع "ب" گفت: سهام ممتاز نوع ب، سهام ممتازی است که حق رای بیشتر آن در زمان انتخاب اعضای هیئت مدیره متعلق به سهم باشد و مزیت فوق در صورت فروش سهام نیز به شخص خریدار منتقل خواهد شد. در چنین شرایطی سهام ممتاز حداقل ۳۰ درصد و حداکثر ۵۰ درصد سرمایه شرکت را تشکیل میدهد و حداکثر ۵ برابر سهام عادی در زمان انتخاب اعضای هیات مدیره حق رای دارد. میزان حق رای سهام ممتاز جهت انتخاب اعضای هیئت مدیره در اینگونه موارد به درخواست متقاضی و پس از تایید هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران در متن اساسنامه شرکت متقاضی درج میشود.
مدیر نظارت بر ناشران سازمان در ادامه تصریح داشت: طی چند سال گذشته درخواستها از سوی متقاضیان پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران و یا فرابورس ایران مبنی بر گنجاندن موضوع سهام ممتاز در اساسنامه آن ها به سازمان ارایه شده بود. در واقع شرکت های متقاضی به علت ترکیب سهامداری خود خواستار تعیین ترکیب هیئت مدیره بصورت مشخص و غیر قابل تغییر و یا در اختیار داشتن اکثریت اعضای هیئت مدیره (بیش از حق رای خود) بودند.
محمدعلیزاده با اشاره به ماهیت درخواست های ارایه شده عنوان کر: متقاضیان به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول شامل شرکتهایی بودند که سهامداران آن ها در سنوات گذشته طی توافقی که با یکدیگر داشتند اعضای هیئت مدیره را انتخاب کرده بودند و تمایل داشتند همین توافق را پس از عرضه سهام نیز حفظ کنند. لذا هر یک از سهامداران شرکت متقاضی نگران بودند با عرضه سهام کرسی خود در هیئت مدیره را از دست دهند.
دسته دوم شرکتهایی بودند که برخی از سهامداران آن ها درصد کمی از مالکیت سهام را در اختیار دارند ولی به علت اینکه تاسیس و تداوم فعالیت شرکت، کسب درآمد و سودآوری شرکت، تامین مواد اولیه و . به طرز با اهمیتی به یک یا چند سهامدار وابسته باشد، سهامداران مزبور خواستار انتخاب اکثریت اعضای هیئت مدیره بودند.
مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس در خصوص نحوه معامله سهام ممتاز نیز اظهار داشت: طی مصوبه اخیر هیئت مدیره سازمان مقرر شد سازوکار معامله سهام ممتاز بررسی شده و دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران اصلاح شود. پس از اصلاح دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات مراتب متعاقبا اطلاع رسانی خواهد شد.
به گفته وی با اصلاح برخی از مفاد دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران (که سهام ممتاز چیست؟ هم اکنون در حال اصلاح است) پذیرش سهام ممتاز بلامانع است، در حالیکه قبلا در بورس اوراق بهادار تهران صرفا پذیرش سهام عادی مجاز شمرده می شد.
وی در پایان اضافه کرد: سرمایه گذارانی که پس از پذیرش این دسته از شرکت ها سهامدار آن می شوند از حقوق ممتاز برخی از سهامداران و یا سهام آگاهی لازم را دارند و با این آگاهی نسبت به خرید سهام اقدام کنند و این موضوع مشمول ناشرانی که در حال حاضر در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران پذیرفته شده اند، نخواهد بود.
اثر اصلاح ٣گانه در اساسنامه صندوق های پالایش و دارایکم چیست؟
به گزارش ایرنا از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مصوبه هیئت دولت برای اصلاح اساسنامه صندوقهای پالایشی یکم و دارا یکم ابلاغ شد.
اصلاحات اساسنامه صندوقهای دارا یکم و پالایشی یکم در شهریور ۱۴۰۱ با در نظر گرفتن تبدیل مدیریت صندوق از مدیریت غیرفعال به فعال و اضافه شدن رکن بازارگردان برای صندوقهای مزبور به تصویب هیئت دولت رسید.
با اعمال اصلاحات اساسنامه به شرح یادشده، این صندوقها از امکان تغییر پرتفوی سهام خود مطابق امیدنامه و صنعت مربوطه برخوردار خواهند شد و بازارگردان صندوق به عنوان یک شخص حقوقی به ارکان صندوق اضافه میشود.
در همین راستا، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) اظهار کرد: اساسنامه صندوقهای یادشده بر اساس قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور مصوب شد. هدف از ایجاد چنین صندوقهایی این بود تا داراییهایی که دولت تحت عنوان سهام در اختیار دارد و از ویژگی نقدشوندگی بالایی نیز برخوردار است، تحت عنوان صندوق سرمایهگذاری قرار بگیرد تا این واحدها با تخفیف در اختیار عموم قرار بگیرد.
رضا نوحی حفظ آباد ادامه داد: بر همین اساس، اقدامات برای دو نمونه از صندوقهای سرمایهگذاری یادشده به نامهای صندوقهای سرمایهگذاری دارا یکم و پالایشی یکم صورت گرفت و در نهایت، منجر به عرضه عمومی و تشکیل این صندوقها شد.
او با مدنظر قرار دادن رخدادهای نیمه نخست سال ۱۳۹۹ و تغییر و تحولات و نوسانات در بازار سرمایه از این تاریخ تا به امروز تصریح کرد: این تغییرات سبب شد تا موضوع باز طراحی این صندوقها در دستور کار قرار بگیرد تا نواقص برطرف شده و عملکرد صندوقها بهبود یابد. به حداقل رساندن فاصله میان قیمت معاملاتی و خالص ارزش دارایی (NAV) هر واحد سرمایهگذاری از جمله اهدافی بوده است که از این تغییرات مورد انتظار است. البته نباید از نظر دور داشت که بازدهی سرمایهگذاران تابعی از قیمت خرید و فروش آنها بوده و سازوکارهای عرضه و تقاضا تعیینکننده اصلی قیمتهای واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری یادشده در بازار است.
این مقام ارشد در سازمان بورس افزود: بر همین اساس، شورایعالی بورس در مصوبهای تغییرات مدنظر را سهام ممتاز چیست؟ مشخص و به هیئت دولت اعلام کرد و هیئت دولت در شهریورماه سال جاری با انجام تغییرات مطرح شده در صندوقهای سرمایهگذاری موافقت کرد.
او تغییر نوع مدیریت صندوق سرمایهگذاری را نخستین تغییر اعلام و اذعان کرد: تا پیش از این، مدیریت اینگونه از صندوقهای سرمایهگذاری، مدیریت غیرفعال بود. به بیانی دیگر، مدیریت صندوق نمیتوانست اقدام به فروش داراییهایی که در پرتفوی این صندوقها قرار داشت، بکند. همچنین در مواردی که مدیر وجه نقد در اختیار داشت قادر به افزودن سهام به پرتفوی صندوق نبود.
به گفته مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس، با تغییر مدیریت غیرفعال به مدیریت فعال، آزادی عمل مدیر صندوق بیشتر شد و مدیر صندوق میتواند در مواقعی که نیاز به نقدینگی است، اقدام به فروش بخشی از پرتفوی کند. همچنین در زمانهایی که وجه نقد از محل سودهای نقدی یا سایر موارد حاصل میشود، بتواند نسبت به خرید سهامی که موضوع عملیات صندوق هست، اقدام کند.
او از افزوده شدن رکن بازارگردان به این صندوقها بهعنوان تغییر دیگر یاد کرد و گفت: با توجه به توانایی مالی بازارگردان، رکن یادشده میتواند نسبت به ارائه سفارشهای خرید و فروش به صورت همزمان در سامانه معاملات اقدام کند. این سفارشگذاریها نویدبخش افزایش نقدشوندگی واحدهای سرمایهگذاری است و با افزایش نقدشوندگی انتظار میرود فاصله میان قیمت معاملاتی و خالص ارزش دارایی (NAV) کاهش یابد.
نوحی خاطرنشان کرد: حضور بازارگردان به عنوان یک مشارکتکننده فعال، در زمانی که اقبال به واحدها وجود دارد، میتواند درخواست صدور واحد جدید را به سهام ممتاز چیست؟ صندوق ارائه دهد و با صدور واحدهای جدید و فروش آنها در بازار، سرمایهگذاران جدیدی که علاقهمند ورود به این صندوقها هستند را از این امر منتفع کند. همچنین، رکن بازارگردان میتواند در مواقعی که موضوع ابطال مطرح است، اقدام به ابطال و وجوه مربوطه را از صندوق دریافت کند.
به گفته مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس امکانپذیر شدن ورود اشخاص جدید به ترکیب دارندگان واحدهای ممتاز جدید به این صندوقها از دیگر تغییرات مهم محسوب میشود.
پیش از این اصلاحات، تغییر ترکیب دارندگان واحدهای ممتاز مستلزم دریافت مجوزهایی بود که برخی از آنها موانعی برای ورود فعالان به ترکیب دارندگان واحدهای ممتاز تلقی میشد.
این مدیر ارشد در سازمان بورس ادامه داد: با اصلاحات صورت گرفته در این باره، اشخاص و شرکتها میتوانند نسبت به تملک واحدهای ممتاز درخواست دهند و دارندگان این واحدها نیز حق تصمیمگیری در خصوص تعیین ارکان صندوق را خواهند داشت.
او در پاسخ به این پرسش که فعال شدن مدیریت و حضور بازارگردان سبب ایجاد چه توقعاتی خواهد شد، گفت: با ایجاد چنین تغییراتی انتظار میرود ظرفیت صندوق افزایش یابد و در صورت نیاز نیز بخشی از پرتفوی خود را واگذار کند. واگذاری بخشی از پرتفوی صندوق، محدود به معامله در بازار خرد نخواهد بود، بلکه مدیر صندوق میتواند با توجه به آن چیزی که مدنظر دارنده واحدهای ممتاز و مدیریت صندوق است، نسبت به عرضه سهام به صورت بلوکی نیز اقدام کند و سرمایهگذاران را از مزایای حاصل شده بهرهمند کند.
درباره زمانه و زندگی شیخ یوسف قرضاوی
شیخ یوسف قرضاوی رئیس سابق اتحادیه جهانی علمای مسلمین دوشنبه ۴ مهرماه ۱۴۰۱ در سن ۹۶ سالگی و در پی بیماری و کهولت سن و نوعی انزوای سیاسی حاصل از تحولات سالهای اخیر درگذشت سهشنبه ۵ مهرماه طی مراسمی به خاک سپرده شد.
بدون درنگ پس از اعلام خبر درگذشت وی، شخصیتها، فعالان و جریانهای گوناگون مذهبی و سیاسی جهان اسلام واکنشهای متفاوتی از خود نشان دادند و رسانههای گروهی و فضای مجازی در مصر و سایر کشورهای عربی و اسلامی به طور گستردهای و به شیوههای مختلف و متفاوت، منتشر و پوشش دادند.
شیخ قرضاوی از علمای الازهر در سپتامبر سال ۱۹۲۶ میلادی در روستای «صفت تراب» از استان الغربیه مصر متولد شد. ۲ ساله بود که پدرش را ازدست داد و عمهاش سرپرستی وی را بر عهده گرفت. او پیش از ۱۰ سالگی حافظ کل قرآن شد و در مدرسه عالی الازهر تحصیلات خود را ادامه داد و دورههای ابتدایی و دبیرستان را با رتبه بالا گذراند. هرچند در دوران نوجوانی بازداشت شده بود، ولی توانست با موفقیت دوره آموزش متوسطه را بگذارند و سپس وارد دانشکده «اصول الدین» وابسته به دانشگاه الازهر شود و با رتبه ممتاز در میان ۱۸۰ نفر دانشجو، فارغ التحصیل گردد.
در سال ۱۹۵۸ دیپلم مدرسه عالی زبان و ادبیات عربی را کسب نمود و در سال ۱۹۷۳ مدرک کارشناسی ارشد علوم قرآن و سنت را از دانشکده اصول الدین و سپس دکترای خود را با رتبه ممتاز از همان دانشکده با موضوع «زکات و اثر آن در حل و فصل معضلات اجتماعی» کسب کرد. قرضاوی، مدتی به عنوان خطیب و مدرس در مساجد قاهره فعالیت کرد تا اینکه بعنوان سرپرست اداره مبلغین وابسته به وزارت اوقاف مصر منصوب و سپس به اداره کل فرهنگ اسلامی در الازهر منتقل شد و بعد هم بعنوان ناظر بر مطبوعات در دفتر امور فنی اداره تبلیغ و ارشاد، فعالیت خود را ادامه داد.
️قرضاوی که دارای چهار دختر به نامهای الهام، سهام، اسماء و علیا و سه پسر به نامهای محمد، عبدالرحمن و اسامه است، در سال ۱۹۶۱ به کشور قطر به صورت موقت اعزام شد تا مسئولیت مدرسه عالی دینی را بر عهده گیرد و نظام آموزشی آن را با تلفیق متون مفید قدیمی و متون جدید تدوین کند. وی در سال ۱۹۷۳ دانشکده امور تربیتی دانشگاه قطر را تاسیس کرد و مأموریت یافت تا ریاست بخش مطالعات اسلامی را برعهده گرفته و آن را راهاندازی کند.
قرضاوی اما از سال ۱۹۷۷ میلادی در دوحه اقامت دائم را انتخاب کرد و با تأسیس دانشکده «شریعت و علوم اسلامی»، بعنوان رئیس این دانشکده برگزیده شد و تا سال ١٩٩٠ این مسئولیت را عهدهدار بود و تابعیت این کشور را کسب کرد. دکتر قرضاوی همچنین تا پایان سال تحصیلی آن دوره مدیر و موسس «مرکز مطالعات سنت و سیره نبوی» دانشگاه قطر را بر عهده گرفت و تا پایان عمر خود این مسئولیت را حفظ کرد.
شیخ قرضاوی جوایز زیادی را از مؤسسات بینالمللی دریافت کرد؛ از جمله جایزه اقتصاد اسلامی از بانک توسعه اسلامی در سال ۱۴۱۱ هجری، جایزه مطالعات اسلامی از موسسه جهانی ملک فیصل در سال ۱۴۱۳ هجری، جایزه خدمات ممتاز علمی از ریاست دانشگاه اسلامی مالزی در سال ۱۹۹۶ میلادی و جایزه فقه اسلامی سلطان حسن باقیه (سلطان برونئی) در سال ۱۹۹۷ میلادی.
شیخ قرضاوی بعنوان یک فقیه و خطیب توانا و زبانشناس، بیش از ۱۷۰ کتاب در فقه و اصول، شریعت، تفسیر قرآن و حدیث و سیره نبوی، تبلیغ و تربیت، اندیشه سیاسی، اقتصاد و . تالیف کرد که غالب آنها به زبانهای زنده دنیا، از جمله فارسی و کردی ترجمه و منتشر شده است و در دنیا شهرت بسیاری دارد و آثار اندیشههای وی بر نسلهایی از فرهیختگان و فعالان سیاسی در جهان اسلام برجای گذاشته شده است. به همین جهت وی را میتوان تاثیرگذارترین عالم اهل سنت در آن سالها در جهان عرب دانست.
وی فتاوای مستحدثه زیادی را در زمینههای مختلف صادر کرد و دیدگاههای بیسابقه و جنجالی در پارهای امور از جمله ازداوج موقت موسوم به «ازدواج المسیار» ارائه داد و ستاره درخشان همایشهای بینالمللی و شبکههای تلویزیونی جهانی شد. به ویژه در برنامه شهیرِ هفتگی زنده و اختصاصی خود، یعنی «الشریعة و الحیاة» شبکه الجزیره که با مخاطبان میلیونی برنامه روبهرو شده و به پرسشهای مذهبی مجری توانای برنامه و بینندگانی از سراسر جهان پاسخ میداد که این خود موجب شهرت بیسابقه و فوقالعاده وی گردید.
قرضاوی با خطبههای آتشین جمعه خود در بزرگترین مسجد دوحه و با تأسیس «اتحادیه جهانی علمای مسلمین» و عهدهداری ریاست آن و نیز تأسیس شبکه «اسلام آنلاین» به زبانهای زنده دنیا، در همان ابتدای شکلگیری و پیدایش فضای مجازی و نیز همسویی و همکاری با نخبگان اسلامگرا و ملیگرایان عرب و تشکیل نهادهای مشترک با آنان و نیز حمایت فوقالعاده از مقاومت و حزبالله لبنان و جنبش اسلامگرای فلسطین و صدور فتاوای منحصر به فرد دال بر مشروعیت اقدامات شهادتطلبانه جوانان فلسطینی بر علیه اشغالگران صهیونیست و مواضع انقلابی علیه رژیمهای مستبد و دیکتاتور عرب و مخالفت سرسختانه با هرگونه عادیسازی روابط رژیمهای عربی با رژیم صهیونیستی و مخالفت شدید با خلع حجاب اجباری بانوان در پارهای از کشورهای عربی، شهره خاص و عام شد تا جایی که بارها و بارها سبب ایجاد تنش و قطع روابط سیاسی قطر با دیگر کشورهای عربی گردید.البته این مواضع مورد بهرهبرداری گروهها و جریانهای سلفی افراطی در منطقه نیز قرار میگرفت.
گرچه سالیان سال بود که قرضاوی همچون سلف خود شیخ محمد غزالی هیچگونه ارتباط تشکیلاتی و سازمانی با جمعیت اخوان المسلمین نداشت و از پذیرش «مرشدی» جماعت خودداری میکرد، اما همچون شیخ غزالی که تدریس، هجرت و اقامت در کشورهای دیگر بر ماندن در زادگاهش را ترجیح داده بود، همچنان به عنوان یکی از نظریهپردازان جماعت شمرده میشد و بر هواداران و اعضای جنبش اثرگذاری بسیاری داشت و در رویدادهای بهار عربی ورود پیدا کرد. وی از بالای منبر الازهر و سکوی میدان التحریرِ قاهره، انقلابیون را به ادامه راه تا پیروزی نهایی دعوت و سهام ممتاز چیست؟ تشویق کرد. تا جایی که مقامات مصری از سال ۲۰۱۳، قرضاوی را به رهبری معنوی گروه غیر قانونی اخوان المسلمین در مصر متهم کرده و پس از سرنگونی محمد مرسی رئیسجمهور منتسب به گروه اخوان المسلمین توسط عبدالفتاح السیسی (وزیر دفاع وقت) در سال ۲۰۱۳، دادگاه کیفری قاهره در سال ۲۰۱۵ او را به اتهام مشارکت در پرونده «حمله به زندان» به اعدام محکوم کرد.
محمد مرسی رئیسجمهور اسلامگرای پیشین مصر به همراه ۱۲۹ نفر دیگر به اعدام محکوم گردید که از میان آنان ۱۰۲ نفر از اعضای جنبش فلسطینی حماس و حزبالله لبنان بودند که ۹۰ نفر از آنان متواری بوده و شیخ قرضاوی از جمله آنان بود. در همان سال دادستان کل مصر ۳۸ فرد اسلامگرای دیگر را که نام قرضاوی در میان آنان بود به اتهام سازماندهی گروههای مسلح که یک افسر پلیس را به قتل رسانده بودند، بطور غیابی محکوم کرد.
آن سالها «شیخ» روابط بسیار حسنهای با جمهوری اسلامی و شخص مرحوم آیتالله تسخیری و مرحوم آیتالله واعظزاده خراسانی داشت و از این دو عالم بزرگوار تقریبی همواره به نیکی یاد میکرد و آنان را با انتخاب اعضای اتحادیهاش معاون خود قرار داده بود.
قرضاوی با اینجانب نیز و مرکز فرهنگی کشورمان در قطر که آن سالها مسئولیت آن را عهده دار بودم، ارتباط گسترده و فوق العادهای داشت و همین سبب گشته بود به طور متوسط هفتهای یکبار دیدار و گفتوگویی با یکدیگر داشته و در بسیاری از زمینهها، همکاریهای مشترکی داشته باشیم؛ به گونهای که تصور نمیکنم در طول سالهای حیات شیخ، از ایرانیان کسی به اندازه اینجانب به او نزدیکتر و رابطه حسنه و صمیمانهتری داشته است.
در بخشی دیگری از این یادداشت دو نکته خود را در ارتباط با شیخ یوسف قرضاوی خواهم آورد.
دیدگاه شما