شاخص هم وزن بورس
یکی از مواردی که در تحلیل بازار سرمایه و انتخاب صنایع و سهم مناسب با آن روبرو میشویم، شاخصهای ارزیابی بازار سهام هستند. شاخص کل و هم وزن از مهمترین و پرکاربردترین شاخصهای بازار سرمایه هستند. با توجه به اینکه در شاخص کل، شرکتهای بزرگ وزن و اهمیت بیشتری دارند، شاخص دیگری به نام شاخص هم وزن طراحی شده است. شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس سرمایهگذاران قرار گرفته است. در محاسبه شاخص هم وزن تمامی شرکتها، چه کوچک و چه بزرگ، وزن یکسانی برای محاسبه شاخص دارند. افزایش قیمت در هر سهمی به یک میزان بر این شاخص تأثیرگذار است. در واقع این شاخص میانگین بازدهی شرکتها را با ضریب یکسان مورد محاسبه قرار میدهد و آنها را در نمودار نشان میدهد. باید توجه داشت که شاخص هم وزن دید مناسبتری برای تحلیل بازار به سرمایهگذاران میدهد.
تفاوت شاخص هم وزن با شاخص کل
زمانی که شاخص هم وزن منفی است، بیانگر این موضوع است که بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار رو به کاهش رفته است. زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد، بیانگر رشد بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار سرمایه است. این در حالی است که در شاخص کل بازار سرمایه این احتمال وجود دارد که اکثر شرکتها بازدهی منفی داشته باشند، اما مثبت بودن چند شرکت بزرگ به تنهایی کافیست که شاخص کل بازار مثبت گردد. در واقع با توجه به اینکه شاخص هم وزن، تمامی شرکتهای بازار را به یک میزان در نظر میگیرد، این شاخص برای سرمایهگذاران قابل اعتمادتر است.
در پایان میتوان گفت که هر شاخصی به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دید کلی از شرایط بازار به دست میدهد که در آن نقش شرکتهای بزرگ، پررنگتر است. در واقع اگر برای یک سرمایهگذار رشد سهمهای بزرگ مهم باشد، شاخص کل میتواند به آن سرمایهگذار نشان دهد که شرایط به چه صورت است؛ اما اگر میخواهیم جزئیات بیشتری به دست آوریم و بدانیم در مجموع بازار رو به رشد یا افت است، بهتر است، شاخص هم وزن را در نظر بگیریم.
تحلیل شاخص کل هم وزن بورس در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۹۹
بورس تهران در چندین روز گذشته با اصلاح رو به رو بود و تقریبا تمامی نمادهای بورسی در منفی کامل و صف فروش بودند. این اصلاح باعث شد تا اکثر تازه واردین بورسی کمی ترسیده و هیجان فروش بیشتری را در بازار به وجود بیاورند.
در این پست نگاهی به شاخص کل هم وزن داریم. با نگاهی به شاخص هم وزن احتمال می دهیم سهام های کوچکتر که زودتر به استقبال ریزش رفته بودند، نهایتا از فردا یا سه شنبه به روند صعودی بازگردند.
خط Rsi نیز واکنش زیبایی نشان داده که البته در صورت عدم حمایت و شکست خط، احتمالا تا محدوده ۲۸۵ هزار ریزش خواهیم داشت.
مرتبط
نظرات کاربران
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
با سلام تحلیلتون از شاخص شاخص هم وزن بورس کاملا درست بود. این تحلیل بیانگر قدرت و دانش شماست.
جزئیات خبر
شاخص، در مفهوم کلی، معیاری است که براساس آن میتوان چیـزی را تشخیص داد.
در بورس هم، شاخصها، در واقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها، میتوان وضعیت گذشته و حال بورس را ارزیابی و حتی احتمالات را در روند آینده بورس بررسی کرد. بنابراین، طبیعتا باتوجه به نقش بسیار مهمی که شاخص بازار و شاخصهای بورس در تصمیمگیری سرمایهگذاران ایفا میکنند، نوسانات شاخصها نیز برای سرمایهگذاران بسیار حائز اهمیت است.
سرمایهگذاران حتما باید توجه داشته باشند که شاخصها به تنهایی معیاری مناسب برای خرید و فروش سهام به حساب نمیآیند. مثلا تنها معیار خرید سهام نباید این باشد که شاخص در یک هفته اخیر مثبت بوده است.
نباید با منفی یا مثبت بودن شاخص کل بورس به این نتیجه رسید که وقت مناسبی برای خرید یا فروش سهام است.
البته درک این موضوع ممکن است برای سرمایهگذاران تازهوارد به بازار سرمایه اندکی سخت باشد و به همین دلیل ممکن است دست به خرید و فروشهای هیجانی بزنند.
1. شاخص کل بورس
این همان شاخصی است که بارها در تلویزیون، رادیو و سایر رسانهها از رشد و افت آن صحبت میشود.
به این شاخص، شاخص قیمت و بازده نقدی نیز میگویند که بیان کننده سطح عمومی قیمتها و سود نقدی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است.
در واقع این شاخص بیانکننده میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است.
به عنوان مثال اگر قیمت سهامی در ابتدای سال 500 تومان باشد و در انتهای سال به 600 تومان برسد و در مجمع عادی سالیانه نیز سود نقدی 70 تومانی تقسیم کند، بازدهی سهم در طول یک سال به 34 درصد میرسد.
این شیوه محاسبه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح 450 هزار واحد و در پایان سال به 950 هزار واحد برسد، نشاندهنده این است که میانگین بازدهی بورس از محل افزایش قیمتها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال تقریبا 111 درصد بوده است.
نکتهای که باید در بررسی بازدهی شاخص کل مد نظر قرار دهیم این است که افزایش شاخص کل بورس، نشاندهنده سودآوری همه شرکتها در بورس نیست چرا که شاخص نشاندهنده میانگین بازدهی کل شرکتهاست.
به عبارت دیگر، ممکن است برخی از شرکتها در طول سال با وجودیکه شاخص افزایش داشته، کاهش قیمت زیادی داشته باشند. یا بالعکس، ممکن است سهام برخی از شرکتها در زمانی که شاخص در حال نزول است، رشد خوبی را تجربه کنند.
شکل زیر نشاندهنده شاخص کل در سایت tsetmc.com در پایان روز معاملاتی است که روی عدد 1,662,215 واحد تثبیت شده و نسبت به روز گذشته کاهش 65023 واحدی داشته است.
در بررسی شاخص کل باید به این نکته توجه داشت که شرکتهای بزرگتر (شرکتهای با سرمایه بالاتر و ارزش بازار بیشتر)، اثر بیشتری بر رشد یا افت شاخص کل بورس دارند.
به عنوان مثال ممکن است در یک روز معاملاتی با وجودیکه قیمت در بسیاری از نمادهای بازار، منفی و متعادل است، مثبت بودن چند نماد بزرگ بازار مانند فارس، فولاد، فملی، خودرو، تاپیکو باعث رشد شاخص بورس شود. یا شاخص هم وزن بورس بالعکس.
این نکته، ضعف شاخص کل بورس را در بیان حقایق بازار نشان میدهد. زیرا شاخص میتواند با تغییرات قیمت چند شرکت بزرگ بازار، منفی یا مثبت شود.
در شاخص هم وزن بورس تصویر زیر تاثیر نمادهای بزرگ بازار بر شاخص بورس را مشاهده میکنید:
گاهی اوقات با تشکیل سبد سهام از شرکتهای با اندازه بزرگ بازار (خرید سهام شرکتهایی که ارزش بازار بالایی دارند) میتوان بازدهی سبد را به بازدهی شاخص کل بورس نزدیکتر کرد.
در دنیا برخی از صندوقهای شاخصی وجود دارد که بازدهی آنها برابر با بازدهی شاخص بورس است.
صندوقهای شاخصی نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک هستند که در آن، مدیران صندوق در تلاشند تا سبدی از اوراق بهادار با ترکیب و وزنهای متناسب با یک شاخص مبنا را تشکیل دهند.
در ایران نیز صندوقهای کارآفرین، فیروزه و کاردان نیز به عنوان صندوقهای شاخصی در حال فعالیت هستند و در آینده نیز شاهد تاسیس صندوقهای بیشتری از این نوع خواهیم بود.
2. شاخص کل هموزن
در شرح شاخص کل بورس اشاره شد که سهام شرکتهای بزرگتر و با ارزش بازار بالاتر، اثر بیشتری بر مقدار شاخص کل دارند که این به نوبه خود ضعف این شاخص را نشان میدهد.
اما در کنار شاخص کل، شاخص دیگری به نام شاخص هموزن وجود دارد که اندازه شرکتها در محاسبه آن تاثیری ندارد و وزن همه شرکتها یکسان در نظر گرفته میشود.
به عنوان مثال در گروه شیمیایی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکتی با اندازه بزرگ و ارزش بازار بالاست و از طرفی در همین گروه، نماد شکربن (شرکت کربن ایران) شرکتی بسیار کوچکتر با ارزش بازار پایینتر است.
اگر شاخص کل بر مبنای هموزن محاسبه شود، معاملات این دو سهم در بازار تاثیر یکسانی روی شاخص هموزن دارد.
در شکل زیر شاخص هموزن را صفحه اصلی سایت tsetmc.com مشاهده میکنید که روی 465,120 واحد قرار گرفته است.
سرمایهگذاران در کنار بررسی شاخص کل بورس، باید شاخص هموزن را هم مورد بررسی قرار دهند.
چرا که شاخص هموزن بهتر میتواند وضعیت بازار سرمایه را نشان دهد.
به عنوان مثال ممکن است در یک روز معاملاتی، شاخص کل منفی ولی شاخص هموزن مثبت باشد. این اتفاق نشان میدهد که شرکتهای بزرگتر بازار در آن روز معاملاتی وضعیت مناسبی نداشتند ولی برعکس نمادهای کوچکتر مورد توجه بازار بودهاند و افزایش قیمت داشتند.
از شاخص کل بورس برای پیشبینی وضعیت آینده بازار نیز میتوان استفاده کرد، به همین دلیل تحلیل تکنیکال شاخص کل بورس به عنوان یکی از روشهای رایج تحلیلی توسط سرمایهگذاران مورد استفاده قرار میگیرد.
البته این روزها سرمایهگذاران از تحلیل تکنیکال شاخص هموزن نیز در کنار شاخص کل برای پیشبینی آینده بازار استفاده میکنند.
3. شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)
شاخص قیمت در بورس، بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است. به عنوان مثال اگر شاخص قیمت در انتهای سال در مقایسه با ابتدای سال، 30 درصد رشد کند به این معناست که میانگین قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه، به طور متوسط 30 شاخص هم وزن بورس درصد افزایش داشته است.
پس فرق شاخص کل با شاخص قیمت در این است که شاخص کل علاوه بر افزایش قیمت سهام، سود نقدی آنها را نیز در محاسبه لحاظ میکند.
ولی در شاخص قیمت، سود نقدی لحاظ نمیشود و صرفا تغییرات قیمت سهام، مبنای محاسبه قرار میگیرد.
البته این شاخص نیز میانگین است و نشاندهندهی بالا رفتن دستهجمعی نمادها نیست. ممکن است قیمت سهام شرکتهای کوچک بازار افزایش و شرکتهای بزرگتر کاهش داشته و در نتیجه شاخص قیمت منفی شود.
در شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)، معیار ارزش شرکتهاست و شرکتهای بزرگتر بیشتر شاخص را تحت تاثیر قرار میدهند.
بدین ترتیب تغییرات شاخص عمدتا پیرو شرکتهای بزرگ بازار است و شاخص هم وزن بورس شرکتهای کوچک تاثیر ناچیزی بر شاخص دارند.
شکل زیر نشاندهنده شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) در صفحه اصلی مدیریت سایت tsetmc.com است که نشان میدهد این شاخص روی 436,418 واحد قرار دارد.
4. شاخص قیمت (هموزن)
گفتیم که شاخص قیمت، بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس یا به تعبیر بهتر، میانگین بازده ناشی از افزایش قیمت سهام است.
از طرفی در شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)، گفتیم که تاثیر شرکتهای بزرگتر بر شاخص بیشتر و تاثیر شرکتهای کوچکتر کمتر است.
اما در شاخص قیمت (هموزن)، وزن تمام شرکتها در محاسبه شاخص یکسان در نظر گرفته میشود و تغییرات شاخص گویاتر است و بهتر میتوان وضعیت عمومی بازار را درک کرد.
شکل زیر نشاندهنده شاخص قیمت (هموزن) ذر صفحه اصلی سایت tsetmc.com است که روی 305,135 واحد آرام گرفته.
5. شاخص آزاد شناور
شاخص آزاد شناور، شاخص قیمت را بر مبنای تعداد سهام شناور موجود در بازار نشان میدهد.
هدف از انتشار شاخص آزاد شناور، تحلیل رفتار بخشی از بازار است که نقدشوندگی بیشتری دارد زیرا در بررسی این شاخص، فقط ارزش سهامی که در اختیار سرمایهگذاران قرار دارد و همواره در حال معامله است محاسبه میشود و آن بخش از سهام که در اختیار سهامداران عمده است و قابلیت خرید و فروش ندارد محاسبه نمیشود.
شکل زیر نشاندهنده شاخص آزاد شناور در صفحه اصلی سایت tsetmc.com است که نشان میدهد این شاخص روی 2,259,713 واحد قرار دارد.
6. شاخص بازار اول و بازار دوم
به طور کلی شرکتهایی که وارد بازار اول بورس میشوند به لحاظ سرمایه، وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناور آزاد در وضعیت مناسبتری قرار دارند و شرکتهایی که از نظر این معیارها در شرایط پایینتری قرار دارند در بازار دوم بورس پذیرش میشوند.
پس شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهایی است که در بازار اول بورس پذیرش شدهاند و شاخص بازار دوم نیز بیانگر سطح عمومی قیمتهایی است که در بازار دوم بورس پذیرش شدهاند.
در تصویر شاخص بازار اول و دوم را مشاهده میکنید:
سخن آخر
در خصوص شاخص باید گفت که نیازی به بررسی تمامی شاخصهای ذکر شده در این بخش نیست و از میان آنها باید شاخص کل و شاخص کل هموزن بورس را تجزیه و تحلیل کرد.
البته این نکته را مجدد تکرار میکنیم که خرید و فروش سهام شرکتها و سرمایهگذاری در بورس نباید صرفا با توجه به تغییرات روزانه شاخص باشد.
اختلاف بین شاخص کل و هم وزن بورس در سال 1401
امروز شاخص کل بورس با کاهش 4 هزار و 386 واحدی نسبت به روز گذشته روبرو شد و به مرز یک میلیون و 414 هزار واحدی رسید. اما شاخص کل هم وزن در مقایسه با دیروز، 0.7 درصد رشد داشت. هنوز هم مسئولان کشور برای اصلاح روند بازار سرمایه و ثبات نسبی آن تلاش میکنند.
برای دسترسی سریعتر به اخبار داغ بازار بورس، اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید.
به گزارش کاماپرس، امروز نمادهای «شستا»، «جم» و «وتجارت» بیشترین اثر را روی شاخص کل بورس داشتند. امروز ارزش کل معاملات بورس نسبت به روز گذشته 7 هزار و 182 میلیارد تومان افزایش پیدا کرد. همچنین طی روز جاری قیمت سهام تمام نمادهای گروه «مواد و محصولات دارویی» افزایش پیدا کرد و این گروه سبز رنگ بود. بعد از پنج روز کاری متوالی، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 284 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس بیرون رفت. بیشترین خروج پول حقیقی امروز مربوط به سهام خساپا، شرکت سایپا، بود.
اخبار مرتبط را بخوانید:
سرنوشت دامنه نوسان بورس مشخص خواهد شد؟
مسئولان همچنان برای اصلاح بازار سرمایه فعالیت میکنند و اقداماتی در دست انجام دارند. آنطور که قبلا مسئولان وعده دادند، قرار است سرنوشت دامنه نوسان، یکی از قوانین بازار سرمایه، مشخص شد. در واقع بنابر این است که اصلاح تدریجی دامنه نوسان اتفاق بیفتاد. مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، پیش از این اعلام کرده بود که باید اصلاح دامنه نوسان به شکل تدریجی و در یک زمان خاص رخ دهد.
به نظر برخی از کارشناسان، این موضوع نه تنها برای شرکتهای بزرگ، بلکه برای تمام بازار اتفاق خواهد افتاد. طبق گفتههای قبلی عشقی، دامنه نوسان قطعا متقارن خواهد بود و فرآیند اصلاح آن تدریجی صورت خواهد گرفت. برخی پیش بینی میکنند که دامنه نوسان به 10 درصد خواهد رسید که با توجه به شرایط بازار به تدریج بیشتر هم میشود.
مرتبط با : سازمان بورس
شاخص کل یا هم وزن؟
در ذهن اهالی بازار سرمایه همواره این سوال وجود دارد که آیا شاخص کل معیار خوبی برای وضعیت کلی بازار می باشد یا خیر؟
بارها دیده شده که معاملات بلوکی روی تابلو اصلی در سهام شاخص ساز منجر به جهت دهی شاخص کل شده است و از این جهت ما نمیتوانیم با مشاهده وضعیت شاخص کل به وضعیت کلی بازار پی ببریم.
لذا از سال ۱۳۹۳ شاخص هم وزن در اختیار فعالین بازار سرمایه قرار گرفته است که افراد می توانند با استفاده از آن با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و وضعیت کلی بازار تصمیم گیری کنند.
در این قسمت سعی داریم پیرامون این موضوع صحبت کنیم.
مطالب مرتب
6 پاسخ به “شاخص کل یا هم وزن؟”
سلام و عرض ادب. ۲ تا سوال داشتم ممنون میشم راهنمایی بفرمایید. سوال اولم اینه که ایا معاملات بلوکی در شاخص کل تاثیری می گذارد یا خیر؟ در سایت tsetmc در قسمت تاثیر در شاخص، معاملات بلوکی رو هیچوقت ندیده ام.
سوال دومم هم که بیشتر جنبه کنجکاوی داره اینه که ارزش بازار در سال پایه ۱۳۶۹ چند میلیارد بوده حدودا؟ چون من هرچی گشتم نتونستم سابقه ارزش بازار رو پیدا کنم جایی.
ممنون میشم اگه جواب این ۲ سوال رو بفرمایید. با تشکر
سلام دوست عزیز،معاملات بلوکی در محاسبه قیمت پایانی و شاخص های بورس و فرابورس لحاظ نمی شوند و در خصوص سوال دوم،شما می توانید از گزارشات بانک مرکزی و سازمان بورس اطلاعات لازم را بدست آورید.
یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخصهای ارزیابی بازار سهام است. در هر فعالیتی که توسط انسان صورت میگیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین میتواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود. فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخصهای ارزیابی در بازار سهام میتواند در ارتباط با اندازهگیری برخی پارامترها و ارزیابی آنها کمک شایانی کند.در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخصهای ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژهبر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورتهای مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم میکند. هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیمگیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه شاخص هم وزن بورس مهمترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده میشود و شاخصهای قیمتی و بررسی آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در بازار بورس شاخصهای زیادی توسط فعالان استفاده میشود و کاربرد دارند. این شاخصها در تحلیلهای بازار از گذشته تا آینده و پیشبینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده میشوند. هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل میشود و نمیتوان نتایج حاصل از شاخصها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخصهای مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
شاخص قیمت شاخص هم وزن بورس و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
شاخص صنعت و شاخص مالی
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
شاخص بازار اول و بازار دوم
شاخص ۵۰ شرکت برتر
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
دیدگاه شما