به بیان دیگر، ماجرا این است که بورس در هر کشوری به‌عنوان بخشی از بازار سرمایه، رکن مهمی در توسعه اقتصادی کشور است. این بازار می‌تواند پس‌اندازهای جزئی و راکد سرمایه‌گذاران خرد را جمع‌آوری کند و در امر تولید و تأمین مالی مؤسسه‌ها، کارخانه‌ها و کسب‌و‌کارهای مولد به کار بیاندازد.
آیا بازار سهام امن است؟
آیا بورس خطرناک شده است؟
طی ۲۲ ماه گذشته بازار سرمایه (بورس اوراق بهادار ایران) گوی سبقت را ربوده و نسبت به بازارهای مسکن، ارز، سکه و طلا بهترین بازده و بیشترین رشد را به ثبت رسانده است.
همچنین در ۱۲ ماه گذشته میزان اقبال مردم برای مشارکت در بازار سرمایه بسیار زیادتر شده و بنابر گفته شرکت‌های کارگزاری مراجعه مردم برای دریافت کد بورسی و فعالیت در این بازار در این مدت، طی ۳۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
گرچه بازار بورس اوراق بهادار می‌تواند در میان مدت از رونق مناسبی برخوردار باشد اما باید توجه داشت که رونق این بازار زمانی بر بدنه اقتصاد کشور اثرگذار است که به موازات رشد بورس، تولید ناخالص ملی نیز افزایش یابد. در این میان باید یادآور شد از دید کارشناسان اقتصادی برآیند بازار بورس هر کشور الزاما نمی‌تواند منعکس کننده وضعیت کلان اقتصادی آن کشور باشد.
ورود حجم زیاد نقدینگی به بازار سرمایه
طی دو سال گذشته بدنه اقتصاد ایران شاهد افزایش چند برابری نرخ ارز بوده و این امر موجب شده تا برخی شرکت‌های بورسی تلاش کنند نرخ تسعیر ارز را در صورت‌های مالی خود مورد بازبینی قرار دهند.
همچنین همزمان با افزایش نرخ ارز در کشور، نرخ تورم نیز صعود چشم‌گیری داشت و این امر موجب بالا رفتن بهای تمام شده کالاها و خدمات شد.
در این میان برخی شرکت‌های بورسی تلاش کرده‌اند تا صورت‌های مالی خود را تعدیل کرده و بهای تمام شده کالا و خدمات را در آن لحاظ کنند. با توجه به سرعت بالا رفتن نرخ ارز و تورم، انعکاس دو اهرم فوق در صورت‌های مالی با تاخیر اتفاق می‌افتد، چرا که انتشار گزارش‌های شرکت‌ها معمولا در بازه‌های ۶ و ۹ ماهه صورت می‌گیرد. این شکاف زمانی باعث شده تا ارزش ذاتی برخی شرکت‌های بورسی با تاخیر زمانی به نرخ واقعی برسد.
با توجه به این بازدهی به ظاهر مناسب برخی شرکت‌ها و بالا رفتن جذابیت مشارکت و سرمایه‌گذاری در بورس، حجم نقدینیگی وارد شده به این بازار به صورت متوالی در حال افزایش است. از سوی دیگر با کاهش نرخ سود بانکی در چند روز گذشته، افراد بیشتری برای ورود به بازار بورس اوراق بهادار اقدام کرده‌اند و شاهد جابجایی سریع حجم بزرگ نقدینگی از سپرده‌های بانکی به این بازار هستیم. در این میان نباید نقش تبلیغات، مخصوصا در فضای مجازی را روی این اقبال عمومی، فراموش کرد.
همچنین باید به نقش دولت در عرضه قطره‌چکانی سهام برخی دستگاه‌های دولتی مانند شستا و تلاش در راستای بالابردن جذابیت بازار بورس برای دارندگان سرمایه، توجه کرد. این نوع عرضه به دولت کمک خواهد کرد بخشی از کسری بودجه فعلی خود را پوشش دهد.
گرچه ورود این سرمایه‌های جدید به بازار به خودی خود می‌تواند شتاب بازار بورس را برای همگرایی با تورم و نرخ ارز شدت بخشد اما طی این مدت برخی کارشناسان از ایجاد حباب در قیمت شرکت‌های بورسی ابراز نگرانی کرده‌اند.
اقتصاددانان معتقدند پس از همگرایی دو اهرم نرخ ارز و تورم با ارزش واقعی شرکت‌ها، افزایش قیمت سهام این شرکت‌ها از پشتوانه واقعی برخوردار نخواهد بود.
این نگرانی ناشی از آن است که با فراتر رفتن نرخ شرکت‌ها از ارزش ذاتی آنها، حباب مثبتی در نرخ اسمی شرکت‌ها ایجاد می‌شود، این امر در کوتاه مدت می تواند به سفته بازی در بازار بورس اوراق بهادار منجر شود. همچنین در بلند مدت شاهد اصلاح و افت شاخص بازار بورس خواهیم بود که نتیجه‌ای جز از بین رفتن سرمایه بازیگران ناآگاه این بازار نخواهد داشت.
از سوی دیگر حجم نقدینگی فعلی در بورس اوراق بهادار، همراه با رشد این بازار بزرگ و بزرگ‌تر خواهد شد. در اصول اولیه اقتصاد حجم نقدینگی به معنای بدهی دولت‌ها به دارندگان این نقدینگی است. اگر این حجم نقدینگی فاقد پشتوانه تولید ناخالص ملی باشد در میان مدت به افت ارزش ذاتی نقدینگی منجر می‌شود.
در نهایت باید گفت سیاست‌های کلان اقتصادی کشور باید در مسیر افزایش تولید ناخالص ملی کشور قرار گیرد زیرا در صورت عدم تحقق تولید مناسب، سیستم پولی و مالی(بانک مرکزی) کشور ناگزیر خواهد بود این حجم بدهی(نقدینگی) را با بهای کمتر تسویه کند و متاسفانه هیچ راه‌کاری به غیر از افت ارزش پولی ملی در این مسیر وجود نخواهد داشت.
آیا بورس با یک تحول بزرگ روبرو است؟
کبنا ؛مجید عشقی رئیس سازمان بورس می‌گوید پیشنهاد‌هایی برای بهتر شدن شاخص کل در حال بررسی است و شاید یک شاخص جدید منتشر شود تا قابل اتکا و حال و روز را بهتر نشان دهد. فعالان بازار سهام، نسبت به عملکرد شاخص کل بورس و به نوعی شاخص‌سازی دولت و متولیان بازار سرمایه انتقادات بسیار جدی دارند، چرا که هرچند به گفته وزیر اقتصاد بر اساس عملکرد شاخص کل بورس، بازدهی بازار سهام از ابتدای سالجاری تاکنون حدود ۱۶ درصد بوده، اما پرتفوی سهامداران گویای اصلاح جدی و آب شدن سرمایه مردم در بورس بوده است.
به گزارش کبنا، دولت با کنترل چند سهم بزرگ که تاثیر زیادی بر روی شاخص کل بورس دارد، جلوی ریزش شاخص کل را گرفته، اما بیش از ۹۰ درصد از نمادهای بازار سهام، با ریزش حدود ۲۰ تا ۳۰ درصدی از ابتدای سال تاکنون به صورت متوسط روبرو بوده‌اند، این درحالیست که برخی نمادها حتی ریزش ۵۰ درصدی را نیز تجربه کرده‌اند، بنابراین بازدهی شاخص کل بورس نمی‌تواند ملاک خوبی برای ارزیابی وضعیت بازار سهام باشد.
اما اگر بخواهیم به تغییرات شاخص کل بورس اشاره کنیم، باید گفت، به صورت کلی سه نوع شاخص در بازار سرمایه می‌توانیم داشته باشیم، در وهله اول شاخصی که قیمت سهم‌ها را دنبال می‌کند، در وهله دوم شاخصی که سود نقدی سهم‌ها را دنبال می‌کند و در نهایت شاخصی که هم قیمت و هم سود نقدی را منعکس می‌کند. از سویی هر کدام از این شاخص‌ها را به روش‌های مختلقی می‌توان محاسبه کرد، در این رابطه به طور مثال رایج‌ترین روش‌ها «وزنی-ارزشی» یا «هم وزن» هستند.
اولین شاخصی که در بورس تهران محاسبه کردند در سال ۶۹ از نوع «شاخص قیمتی» بود یعنی فقط قیمت سهم‌ها را دنبال می‌کند. دومین شاخصی که در بازار سهام محاسبه کردند، در سال ۷۷ از نوع «بازده نقدی» بود و فقط سود نقدی سهم‌ها را منعکس می‌کند. سومین شاخص، اما در همان سال ۷۷ از نوع کل بود، یعنی هم قیمت سهم‌ها و هم سود نقدی آن را دنبال می‌کند. این درحالیست که در سال‌های ۸۸ و ۹۳ هم چند شاخص دیگر نیز معرفی شد، اما در اصل این شاخص‌ها نیز ورژن‌های متفاوت شاخص‌های گذشته بود، که به نوعی هیچکدام نمی‌توانند وضعیت بازار سهام را به درستی نمایش دهند. حال باید دید شاخص جدید آیا از کارایی لازم برخوردار خواهد بود.
چرا دولت دست به شاخص‌سازی می‌زند؟
فردین آقا بزرگی کارشناس بازار سهام با اشاره به اینکه پیش از این در ۱۰ سال گذشته تغییراتی در شاخص‌های بورس ایجاد شد، در گفت‌وگو با فرارو، اظهار داشت: از جمله این تغییرات این بود که شاخص کل و شاخص هم‌وزن اضافه شد. شاخص کل هم‌وزن که سود سهام شرکت‌ها را لحاظ می‌کند، به نوعی نشان دهنده بازدهی بازار با محاسبه سود شرکت‌ها است، همینطور شاخص کل که قبلا شاخص قیمت بود، که با تغییراتی روبرو شد.
وی افزود: این درحالیست که در تمامی بازارهای مالی شاخص قیمت وجود دارد، یعنی معیارشان نوسانات قیمت است، بدون در نظر گرفتن سود سهام، این یکی از نکاتی است که حدود ۱۰ سال گذشته در بورس ایجاد شد، به بیان دیگر شاخص کل بورس یک سنجه‌ای برای ارزیابی وضعیت نوسانات در بازار بورس است. طبیعتا هر چقدر میزان افزایش و کاهش بیشتر باشد، این موضوع توجه همه ذینفعان و فعالان بازار را به خود جلب می‌کند.
آقابزرگی گفت: این تغییرات بخصوص اگر روند متمادی و یک‌سویه به سمت منفی یا مثبت باشد، توجه نهادهای قانوگذار همچون مجلس، نهادهای نظارتی و دولت‌ها مسئولان را بر می‌انگیزد، به واسطه همین اصل و نگاه است که بازار سرمایه را دولت‌ها به نوعی به عنوان کارنامه اقتصادی خود معرفی می‌کنند، به عنوان مثال درحالیکه وزیر اقتصاد از بازدهی ۱۶ درصدی بازار سهام طی این چند وقت صحبت کرد، اما در عمل بیش از ۹۵ درصدی از نمادهای بورس و فرابورس با زیان روبرو بودند، بنابراین شاخص کل بورس ملاک خوبی برای سنجش وضعیت بورس محسوب نمی‌شود.
این مدیر بورسی اضافه کرد: بر همین مبنا است که شاهد هستیم که کنترل شاخص از سوی دولت‌ها همواره انجام می‌شود و به همین خاطر است که اصطلاح شاخص‌سازی در بازار سهام این روزها زیاد شنیده می‌شود، در این رابطه بخش عمده وزن شاخص کل بورس حدود ۴۰-۳۰ شرکت بزرگ هستند که دارای وزن بیشتری روی شاخص کل هستند، بنابراین متولیان بازار با کنترل و دستکاری قیمتی سهام بزرگ می‌توانند شاخص کل را مثبت نگه دارند، اما عمده سهم‌های بورس روند ریزشی داشته باشد.
وی ادامه داد: البته ذکر این نکته ضروری است، در تمام دنیا شاخص قیمت ۳۰ شرکت بزرگ و یا ۵۰ شرکت بزرگ نیز وجود دارد، اما، چون تعداد این شرکت‌ها و وزنشان در محاسبه شاخص کل بیش از اندازه معمول است، لذا این تاثیر در وضعیت بازار سرمایه و همینطور نگاه فعالان بازار خیلی بااهمیت‌تر جلوه می‌کند.
آقا بزرگی بیان داشت: با توجه به این وضعیت شاخص کل متولیان بازار تنها به وضعیت شاخص کل می‌پردازند و برای مردم عادی نیز در صدا و سیما و رسانه‌ها این شاخص کل ملاک بازدهی و یا زیان بورس قلمداد می‌شود، در صورتیکه این موضوع
دارای اشکال است.
این کارشناس بازار سهام با اشاره به مصداقی در رابطه با دستکاری در روند حرکتی بورس به وسیله متولیان، اذعان داشت: ابهاماتی در رابطه با دستکاری در بازار وجود دارد، از جمله اینکه به طور مثال وقتی یک نمادی می‌خواهد بازگشایی شود، اطلاعیه ساعت ۱۰ صبح منتشر می‌شود و بعد از آن برای کشف قیمت، نماد قابل معامله نیست، در مقابل، اما با موردی روبرو بوده‌ایم که پنج دقیقه به پایان ساعت معاملات یک نماد باز شده، بلافاصله متوقف شده و یا برخلاف رویه معمولی که معمولا ناظر معاملات به تشخیص خودش عرضه و تقاضا را ارزیابی می‌کند و به یک سطحی که برسد، معاملات را در دامنه معمول و پیوسته تایید می‌کند، در برخی موارد دیگر نیز مشاهده شده حتی چند روز یک نماد در حال گشایش بوده، اما در نهایت قیمت کشف نشده است.
وی عنوان کرد: این مسائل جزء مواردی است که ممکن است این شبهه را به وجود بیاورد که به نوعی هنگام افزایش یا مثبت بالا یا برعکس موقعی که شاخص خیلی منفی است، شاید این تلاش انجام شود که با بازگشایی برخی نمادها آن ضرب افزایش قابل توجه یا کاهش قابل توجه را به وسیله بازگشایی نمادها خنثی کنند، این مواردی بود که در گذشته شاید زمینه این صحبت‌ها را فراهم آورد که در بازار گفته می‌شود، شاخص کل بورس از سوی دولت یا متولیان بازار در حال کنترل است.
آقابزرگی خاطرنشان کرد: چنین مسائلی سوالات مختلفی را ایجاد می‌کرد، همچنین بعضا دیده می‌شود، در روزی که شاخص مثبت است، برخی نمادها تحرک خاصی ندارند، اما در روزی که شاخص منفی است، مشاهده می‌شود، برخی شرکت‌ها مثبت می‌شوند، بدون اینکه تغییری در روند انتشار اطلاعات یا وضعیت عملکرد شرکت به وجود آمده باشد، چنین اتفاقاتی این موضوع را به ذهن متبادر می‌کند که شاید هدف بازارساز از اینچنین اقداماتی کنترل بازار شد.
این فعال بازار سهام گفت: شاید هدف نهایی این است که شاخص را به هر ترتیبی کنترل کنند تا آن وضعیتی که سال ۹۹ به وجود آمد، ایجاد نشود و به صورت آهسته و پیوسته بورس رشد کند، به همین جهت دارندگان سهام وقتی که مقایسه می‌کنند حرکت شاخص کل را مثلا از ابتدای سال تاکنون با سهام خود، پرتفوی آنها همسو با شاخص کل حرکت و رشد نکرده، چون شاخص به نوعی کنترل شده، اما سهام آنها با زیان روبرو شده است.
وی با اشاره به اینکه نحوه محاسبه شاخص کل بورس نیاز به اصلاحات جدی دارد، افزود: در حال حاضر بازار سهام گنجایش و ظرفیت اصلاحاتی از جمله تغییرات پیرامون شاخص کل را دارد، در این رابطه اگر قرار باشد که شاخص جدیدی به بازار اضافه شود، باید بیانگیر وضعیت کلیت بازار باشد، به طوریکه یک دید صحیح و کلی را به سهامداران، فعالان بازار، متولیان بازار و همچنین عموم مردم دهد، نه اینکه دوباره با شاخص جدید نیز ابهامات موجود در رابطه با کنترل شاخص و یا شاخص‌سازی همچنان وجود داشته باشد، یا اینکه تشدید شود.
آقابزرگی تصریح کرد: این کار باید حتما با مطالعه انجام شود و از شاخص‌هایی که در سایر بورس‌ها وجود دارد، به نوعی استفاده شود و از تجربیاتی که بازارهای مالی مختلف در جهان در این زمینه داشته‌اند، باید استفاده شود، تا بتوان بهترین نتیجه را گرفت، اگر این اصلاحات به روند بهبود معاملات بورس کمک کند، با توجه به اینکه بازار سهام در سطح ارزنده قرار دارد و حجم معاملات نیز رو به افزایش است، این موضوع، به تعادل بازار سهام کمک شایانی خواهد کرد، حال باید دید که برنامه سازمان بورس و اوراق بهادار در این زمینه چه خواهد بود.
سیگنال دهی به بازار؛ چرا بورس ریزش کرد؟
بازار امروز بورس اوراق بهادار با بی‌رمقی کار خود را پایان داد تا با ارزش معاملاتی حدود 2 هزار و 300 میلیارد تومانی باز هم روز بی‌رمقی را برای فعالان بازار ثبت کند. شاخص بورس تهران روی عدد یک میلیون 448 هزار و 541 واحد ایستاد تا همه چیز به هفته آینده موکل شود.
چند روزی بود که بازار به برجام واکنش مثبتی نشان داده بود و به قولی فعالان به استقبال برجام رفته بودند. از همین رو روز گذشته (سه شنبه 18 مرداد ماه) جلسه‌ای در ستاد دولت سیزدهم برای شفافیت هرچه بیشتر بازار سرمایه تشکیل شد و رئیس دولت از وزارت اقتصاد و سایر دستگاه‌های مسئول در حوزه بازار سرمایه خواست به گونه‌ای عمل کنند که این بازار برای فعالان آن پیش‌بینی پذیر و باثبات باشد. همچنین تأکید مجدد بر اجرای مصوبات پیشین ستاد اقتصادی دولت درخصوص بازار سرمایه، راهکارهای دیگری درخصوص بهبود روند و ثبات‌بخشی به این بازار مورد بررسی قرار گرفت و به تصویب رسید.
اما واکنش بازار سرمایه به این نشست منفی بود و در ادامه این موضوع، امروز حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان، نوشت: «برخلاف آنچه مقامات و رسانه‌های غربی اعلام می‌کنند و در داخل کشور توسط شماری از مدعیان اصلاحات و اعضای دولت قبلی تکرار می‌شود، تاکنون مذاکرات وین به هیچ نتیجه‌ای که تضمین‌کننده منافع ملی کشورمان و مخصوصاً تامین‌کننده انتفاع اقتصادی ایران باشد، نرسیده است و مذاکرات درباره چهار محور اصلی، کماکان بی‌نتیجه مانده است.»
اما
واکنش بازار آزاد ارز به این موضوعات چیز دیگری بود و بازار ارز در حوالی ظهر امروز با افت قیمت دلار مواجه شد تا قیمت دلار بار دیگر قیمت 30 هزار تومان را تجربه کند.
در همین اثنا و با کاهش قیمت دلار نمادهای خودرویی جان تازه‌ای به خود گرفتند و خساپا از منفی‌های بازار رهایی پیدا کرد و خودرویی که تا منفی 3 هم داد و ستد می‌شد با رنج مثبت همراه شد. در نهایت شاخص با افت 3 هزار 473 واحدی به کار خود پایان دهد.
امروز 19 مرداد ماه و در سالگرد شروع ریزش سهمگین بازار سرمایه، جواد اوجی، وزیر نفت، به خبرگزاری ایرنا گفت: «بخشی از سهام دو پترو پالایشگاه که یکی در کنار پالایشگاه خلیج فارس و دیگری در منطقه جاسک قرار دارد، در سهام بورس عرضه می‌شود تا مشارکت مردمی را به همراه داشته باشد و از نقدینگی بالا جلوگیری می‌شود.»
این خبر واکنش‌های بسیاری را در فضای مجازی از سوی مردم و فعالان بازار سرمایه در پی داشت چرا که هنوز تکلیف دو صندوق پالایش یکم و دارایکم مشخص نیست و سهامداران این دو نماد از وضعیت پیش آمده چندان راضی نیستند.
همه این اتفاقات را در کنار معرفی شاخص جدید رئیس سازمان بورس بگذاریم شاید بتوانیم رد پایی از بی رمقی و بی اعتمادی بازار امروز را پیدا کنیم.
واکنش بورس تهران به مصوبات دولت
به گزارش اکوایران، در معاملات روز چهارشنبه نوزدهم مرداد ماه، شاخص کل بورس پایتخت با ریزش 3 هزار و 472 واحدی نسبت به روز شنبه به رقم یک میلیون و 448 هزار و 469 واحد رسید.
شاخص هم وزن بورس نیز با افت هزار و 341 واحدی در سطح 389 هزار و 602 واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) 6 دهم واحد بالا آمد و در سطح 19 هزار و 150 واحد باقی ماند.
روز گذشته در جلسه ستاد اقتصادی، رئیس دولت از وزارت اقتصاد و سایر دستگاه‌های مسئول در حوزه بازار سرمایه خواست به گونه‌ای عمل کنند که این بازار برای فعالان آن پیش‌بینی پذیر و باثبات باشد. همچنین در این جلسه بر اجرای مصوبات پیشین ستاد اقتصادی دولت درخصوص بازار سرمایه تأکید شد و راهکارهای دیگری درخصوص بهبود روند و ثبات‌بخشی به این بازار به تصویب رسید. اما به نظر می‌رسد واکنش بازار به مصوبات دولت منفی بوده است.
خروج پول حقیقی
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 201 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.
در معاملات روز چهارشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام خساپا (شرکت سایپا) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 14 میلیارد تومان بود. پس از خساپا، نمادهای شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) و فملی (شرکت ملی صنایع مس ایران) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
در مقابل، بیشترین ورود پول حقیقی به نماد فزر اختصاص داشت. پس از فزر، نمادهای فولاد و شفن در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
نمادهای پیشران بازار سهام
امروز همانند دیروز نماد «فولاد» بیشترین اثر مثبت را بر شاخص کل داشت و پس از فولاد، نمادهای «فارس» و «وبانک» بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل بورس داشتند و نمادهای «کگل»، «شستا»، «خودرو» و «شبندر» بیشترین تأثیر کاهشی را بر شاخص کل داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای «بپاس»، «اتکای» و «فزر» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «زاگرس»، «شراز» و «خدیزل» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص داشتند.
در جدول پرتراکنشترین نمادهای بورس خساپا صدرنشین است و فولاد و خگستر در رتبه‌های بعدی هستند. در فرابورس نیز نمادهای دی، کایزد و فزر پرتراکنشترین نمادها هستند.
ارزش معاملات سهام
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 13 هزار و 992 میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 10 هزار و 341 میلیارد تومان بود که 74 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 19 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 140 میلیارد تومان رسید.
افزایش صف‌های پایانی بازار
در پایان معاملات امروز ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل افزایش یافت و 30 میلیارد تومان بود. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 116 درصد رشد کرد و در رقم 93 میلیارد تومان ایستاد.
امروز نماد وبانک (شرکت سرمایه گذاری هلدینگ توسعه ملی) با صف خرید 48 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از وبانک، نمادهای بکاب (شرکت صنایع جوشکاب یزد) و وپترو (شرکت سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد انرژی1 (نهادهای مالی بورس انرژی) تعلق داشت که ارزش آن 12 میلیارد تومان بود. پس از انرژی1، نمادهای غاذر، کمنگنز، مداران و فلوله بیشترین صف فروش داشتند.
نقشه بازار سهام بر مبنای ارزش معاملات
آیا بازار سرمایه ایران "کارا" است؟
بازار سرمایه کارا به شرایطی از بازار سرمایه گفته می‌شود که در آن دسترسی به تمامی اطلاعات مرتبط و مناسب برای تمامی مشارکت کنندگان آن بازار فراهم شده و اوراق بهادار آن محتوی اطلاعات لازم برای قیمت گذاری عادله آن اوراق (سهام، اوراق قرضه و مشارکت و . ) باشد.
به گزارش ایبِنا، تحلیلگران بازار سرمایه وقتی می خواهند در مورد سهام و سود تقسیمی بر پایه ملاک‌های علمی تحلیلی ارائه کنند به کارایی و کارا بودن بازار سرمایه توجه می‌کنند. با این وجود، نباید از نظر دور داشت که از نقطه نظر یک سرمایه گذار، شما در دنیا بازاری را پیدا نمی‌کنید که از کارایی کامل برخوردارباشد. در واقع، تعریف بازار سرمایه با کارایی کامل، اگر کاری غیرممکن ندانیم، باید پذیرفت کاری سخت است. با این همه، کارایی بازار سرمایه را می‌توان تحت دو عامل مهم و یا دو جنبه معنی دار برای آن بازار یعنی "نقد شوندگی" (Liquidity)، و سازوکار یا مکانیزم "قیمت عادله" برای سهام مطرح کرد.
• نقد شوندگی به معنی آنکه در بازار سرمایه سرمایه گذاران یا خریدار سهام هرگاه اراده کردند قادر باشند بدون اوراق بهادار خود را نقد کنند بدون آنکه متحمل ضرر و زیان فاحش شوند و آتش به مال خود بزنند. این انگیزه مهمی بر خرید آن اوراق در بازار اولیه است که نقش اساسی در تأمین سرمایه بنگاه‌ها و اثرگذاری مهم و معنی دار بر رشد اقتصادی و افزایش پایدار تولید ناخالص داخلی (GDP) و اشتغال دارد.
• ساز و کار قیمت عادله بدین معنی که بازارهای کارا قادر هستند در هر لحظه قیمت بهینه و بهترین و در حد مطلوب یک سهم را به سهامداران عرضه و معرفی کنند.
وقتی دو عامل بالا در مورد یک بازار سرمایه تحقق یافته و ظهور و بروز می‌یابد، بازار سرمایه معنی و مفهوم واقعی خود را پیدا می‌کند. قیمت عادله یا منصفانه همان قیمتی است که در حقیقت قیمت اوراق بهادار، برای مثال سهام و قرضه‌ها و بدهی‌ها، توسط قوای بازار و عرضه و تقاضا در بازار سرمایه تبیین می‌شوند.
حال می‌توانیم توصیفی از یک بازار سرمایه کارا بدست دهیم. یک بازار کارا به بازاری گفته می‌شود که در آن کیفیت اوراق بهادار بگونه‌ای است که شرایط بازار را بخوبی جذب کرده و آنرا در قیمت آنها منعکس می‌نماید و آن قیمت‌ها شامل تمامی اطلاعات مرتبط و مناسب برای تصمیم گیری جهت سرمایه گذاری و خرید آن دارایی بطور همزمان هستند.
بدین معنی، که در یک بازار سرمایه کارا، قیمت سهام بطور "خودکار"، نه با شاخص سازی یا دستکاری‌ها و سفارش یا فرمان فلان و بهمان و "دستوری"، بلکه بر مبنای متابعت از ماهیت و محیط بازار، در سطح بهترین برای آن سهم، تعدیل می‌شود و تبیین می‌گردد.
۱ - گرچه مفهوم و معنی بازار کارای سرمایه برای درک و فهم آسان است، ولی در عمل بازار مزبور نیاز به رفتار و اقدام و عمل به گونه‌ای خاص دارد تا کارایی بازار بوجود آید، حفظ شود و پابرجا بماند. برای مثال، یک بازار کارا می‌بایست که برای تمامی فعالان بازار تمام اطلاعات مربوط به اوراق بهادار را تهیه و توزیع نماید، بدون آنکه این مهم را با سوگیری و اریب و انحراف مواجه نماید.
کار "بهمین سادگی" نیست، ولی اگر اقتصادی یا مردمی بازار سرمایه واقعی کارا باید بدانند که مقدمه واجب، واجب است و لذا کارایی سازمان مربوطه بازار سرمایه و مقام ناظر بازار سهام را همیشه می‌خواهند تا از منافع آن در سطح خرد و کلان بهره‌مند شوند باید کارایی سازمان مربوطه و مقام ناظر آن همیشه اولویت نخستین آنها باشد.
۲- بازار سرمایه کارا مزایای خاص خود را دارد. برای مثال، سهامداران می‌توانند پول خود را بدون شک و تردید (همان چیزی که بازار سرمایه ما فعلاً سخت بدان نیازمند است) در یک بازار سرمایه کارا بر مبنای اطلاعاتی که آن بازار برای آنها تهیه کرده، سرمایه گذاری نمایند (یعنی کاهش و حذف "نا اطمینانی اطلاعاتی"). این کمک بزرگی به سرمایه گذاران است تا با اطمینان و یقین بیشتر پول ماحصل عمر گرانمایه خود را در بازاری کارا و توانمند برای دو رسالت گفته شده سرمایه گذاری نمایند تا اینکه در یک بازار سرمایه منابع و منافع خود را بر باد بدهند.
۱- بازار سرمایه کارا (Capital Market Efficiency) به شرایطی از بازار سرمایه گفته می‌شود که در آن تمامی اطلاعات مرتبط و مناسب برای تمامی مشارکت کنندگان آن بازار فراهم شده و اوراق بهادار آن بازار منعکس کننده و شامل و محتوی اطلاعات لازم برای قیمت گذاری عادله آن اوراق (سهام، اوراق قرضه و مشارکت و . ) باشند.
۲- یافتن یک بازار سرمایه 100درصد کارا غیر ممکن یا بسیار مشکل است، زیرا اکثر سهام بازارهای سرمایه ماهیتی "تصادفی" (Randomness) دارند (که درباره آن باید در آینده نوشت) و تمامی اطلاعات ضروری و لازم ممکن است در تمامی لحظات بازار مناسب و مطلوب نباشند. با این وجود، ایده کارایی بازار سرمایه پنجره‌ای است بسوی بسیاری از مفاهیم اقتصاد مالی و افزایش بینش ما در تصمیم سازی‌های سرمایه گذاری؛ بنابراین، کمیابی این بازار در دنیای واقعی نباید ما را از کمک ارزنده آن در یافتن راه حل عقلائی برای بسیاری از چالش‌های پیش روی تحلیلگران و سرمایه گذاران غافل سازد.
آیا سرمایه گذاری در بورس ایران مناسب است؟ مزایای بورس
یکی از بهترین سرمایه گذاری‌ها، سرمایه گذاری در بورس ایران است. اما خیلی‌ها براشون جای سواله که چرا سرمایه گذاری در بورس ایران خوبه؟ من توی این مقاله کامل این مسئله رو بهتون توضیح میدم.
اما صبر کنید. کمی واقع بین باشید!!
قبل از ورود به جزئیات و بررسی مزایای سرمایه گذاری در بورس ایران ، لازم است یک نکته را مرور کنیم. بازار بورس تهران در مقایسه با سایر بازارهای مالی، طی 5 سال گذشته بیشترین رشد را داشته است. یعنی اگر 5 سال پیش در بورس سرمایه‌گذاری می‌کردید، پول‌تان همراه با شاخص کل، بیشرین رشد را در مقایسه با بازارهای ارز، طلا، مسکن، سپرده بانکی و … تجربه می‌کرد.
سرمایه گذاری در بورس ایران
پرسیدن این سوال درست مانند این است که چون شما می‌ترسید رانندگی کنید، از دوستتان می‌پرسید آیا الان زمان خوبی برای رانندگی است؟ در حقیقت، هیچ پاسخ درستی برای این پرسش وجود ندارد. چون همه چیز به تسلط شما در رانندگی بستگی پیدا می‌کند. در نتیجه، می‌توانیم این طور بگوییم که هر لحظه، زمان مناسب برای سرمایه گذاری در بورس ایران است به شرطی که بتوانید بعد از شروع سرمایه گذاری، پول خود را مدیریت کنید.
اهمیت سرمایه گذاری آیا بازار سهام امن است؟ در بورس ایران
جزئیات در بورس فراوان و بسیار پیچیده است، اما اصل ماجرا خیلی ساده است. ماجرا از این قرار است که در بورس شما شریک شرکت‌ها و سهامداران‌شان می‌شوید. شرکت‌ها سهام خود را می‌فروشند و سهامداران را شریک خود می‌کنند. شرکت از پول شما برای توسعه و بهبود کارش استفاده می‌کند و شما را در سود و زیان خود شریک می‌کند.
به بیان دیگر، ماجرا این است که بورس در هر کشوری به‌عنوان بخشی از بازار سرمایه، رکن مهمی در توسعه اقتصادی کشور است. این بازار می‌تواند پس‌اندازهای جزئی و راکد سرمایه‌گذاران خرد را جمع‌آوری کند و در امر تولید و تأمین مالی مؤسسه‌ها، کارخانه‌ها و کسب‌و‌کارهای مولد به کار بیاندازد.
خیلی از بنگاه‌های اقتصادی (کارخانجات، شرکت‌ها و …) برای رشد خود نیاز به منابع مالی دارند. بنگاه‌های اقتصادی اگر بخواهند از تسهیلات بانکی استفاده کنند علاوه بر اصل پول باید نرخ بهره را به بانک پس بدهند اما اگر شرکت‌ها سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند، از سرمایه‌های خرد مردم استفاده خواهند کرد و در ازای فروش سهم، منابع مالی پایداری به دست‌شان می‌رسد که لازم نیست آن را پس بدهند و یا سود پولی که دریافت کرده‌اند را بپردازند، در عوض سهامدار را در سود کار خود شریک می‌کنند.
پس بدیهی است که گسترش بازار سرمایه در کشور می‌تواند زمینه رشد و توسعه شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی را فراهم کند. بورس جان تازه به اقتصاد می‌بخشد، چرا که پس‌اندازهای راکد را در امر تولید و ساخت و ساز به کار می‌اندازد و شکوفایی اقتصادی را به وجود می‌آ‌ورد.
مزیت های سرمایه گذاری در بورس ایران
طور خلاصه مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس عبارتند از:
- امنیت بازار بورس
- امکان سرمایه گذاری در بورس با مبلغ کم و محدود
- شفافیت اطلاعات
- نقدشوندگی بالا
- گزینه های متنوع سرمایه گذاری
- حفظ سرمایه در برابر تورم
- بازار قانونی و شرعی
- بازدهی خوب بورس نسبت به سایر بازارها
- قابلیت خوب برای نوسان‌گیری
- سرمایه‌گذاری آسان و بی دغدغه
حالا تورم را مهار کنید!!
اولین مزیتی که بازار بورس داره اینه که شما میتونید یک قدم از تورم جلوتر باشید. یه مشکلی که خب همه‌ی مردم ایران این روزها باهاش دست و پنجه نرم میکنن اینه که باید بدون تا برسن به تورم. همیشه یک قدم از تورم عقب هستن و هر کاری میکنن که حداقل با تورم تو یه سطح باشن.
اما بورس به این فکر نمیکنه. در واقع سرمایه گذاری در بورس ایران به شما این امکان رو میده که علاوه بر اینکه شما ارزش دارایی خودتون رو حفظ می‌کنید، بلکه یک قدم هم از تورم جلوتر باشید و بتونید برای زندگیتون یک برنامه‌ریزی درست داشته باشید.
به زبان ساده بخوام بهتون بگم، بورس میتونه ثروت زیادی رو به شما هدیه بده. اما به یک شرط و اونم این که آموزش دیده باشین و با دید بازی بیاید تو این بازار. اگر فقط یه حساب سرانگشتی داشته باشید، می‌بنید که بورس در سال اخیر، سرمایه‌ها رو حداقل پنج برابر کرده.
این یعنی اگر شما صد میلیون پول تو بازار پارسال داشتی، الان باید حدودا ششصد میلیون تو حسابت باشه. و خب بازم ببین که خونه مگه چقدر گرون شده؟ ماشین چقدر گرون شده؟ نهایت دو برابر شدن. و تو حالا سه برابر بیشتر از تورم، میتونی با سرمایه گذاری در بورس ایران پول به دست بیاری.
امنیت بازار بورس، آیا سرمایه گذاری در بورس ایران امن است؟
تمامی افرادی که سرمایه گذاری در بورس ایران می‌کنند، از حمایت قانونی برخوردار هستند؛ زیرا بورس بازاری قانونی است. سازمان بورس بر معاملات بورس تهران نظارت می‌کند و اجازه هر فعالیتی را به افراد حقیقی و حقوقی متخلف نمی‌دهد. تمامی شرکت‌ها برای اینکه وارد بورس شوند باید شفافیت مالی و اداری داشته باشند، سود ده باشند و تمامی اطلاعات‌شان را در « سامانه کدال » منتشر کنند. سامانه کدال یا سامانه اطلاع رسانی ناشران کدال جایی است که شرکت‌های بورسی تمامی اطلاعات خود را آنجا منتشر می‌کنند. استفاده از این سامانه برای تمامی افراد رایگان و بدون هیچ‌گونه محدودیتی است.
ضریب نقدشوندگی بالا!
وقتی ما سرمایه گذاری می‌کنیم، طبیعتا یه هدفی هم پشت سرمایه گذاری داریم. مثلا به این فکر می‌کنیم که وقتی سرمایمون چند برابر شد، بفروشیم، بریم یه چیزی مثل ماشین، خونه بخریم. یا مثلا بریم سر وقت بدهی هامون و اونا رو پرداخت کنیم.
پس هدف سرمایه گذاری، باعث میشه که ما سرمایمون رو هدفمند سرمایه گذاری کنیم و این انتظار رو هم داشته باشیم که هر وقت که به پولمون نیاز داشتیم، خیلی زود پولمون رو بتونیم نقد کنیم و بریم دنبال هدفی که از نقد کردن پول داشتیم.
حالا یه سوال بزرگ دارم. اگر امروز یه موقعیت عالی براتون پیش اومد و خواستید یه ملک بخرید یا یه ماشین درجه یک بخرید و نیاز به پول داشتید، فکر می‌کنید سریعترین راه برای نقد کردن سرمایتون چیه؟ اگر دلار و طلا خریده باشید که کلی باید توی بازار بگردید تا کسی به قیمت روز دلار و طلا شما رو بخره. اما اگر مسکن یا خودرو رو برای سرمایه گذاری انتخاب کرده باشید، اونوقته که یکی دو هفته باید حداقل دنبال مشتری باشید تا سرمایتون نقد بشه.
اما وقتی سرمایه گذاری در بورس ایران رو انتخاب می‌کنید، میتونید در کسری از ثانیه، بفروشید تو 24 ساعت پول نقد به حسابتون واریز میشه. در واقع خوبی سرمایه گذاری در بورس ایران اینه که شما بدون اتلاف وقت میتونید خرید بزنید و بدون اتلاف وقت هم میتونید بصورت آنلاین سهمتون رو بفروشین.
وجود گزینه‌های متنوع برای سرمایه گذاری
در بازار بورس ابزارهای بسیار متنوعی وجود دارد که هر سرمایه گذاری در بورس ایران می تواند با توجه به توان مالی خود، سطح انتظارات از منافع آتی سرمایه گذاری و همچنین میزان ریسک پذیری خود بهترین گزینه را انتخاب نماید. به عبارت دیگر برای هر فرد ابزار مناسب سرمایه گذاری با سطح ریسک پذیری او وجود دارد.
بورس، بازاری کاملا قانونی و شرعی
سرمایه گذاری در بورس ایران و معاملات در این بازار بسیار نظام مند و بر پایه قانون است. تمامی ابزارهای مورد معامله در بورس قانونی و شرعی است. پس با سرمایه گذاری در این بازار نگرانی در این خصوص وجود ندارد.
معاملات نوسانی | سرمایه گذاری در چند دقیقه!!
سرمایه گذاری در بورس ایران و البته تمامی بورس‌های جهانی، سهامداران الزامی ندارند که حتما برای بازه زمانی مشخصی سهام یک شرکت را نگاه دارند. شما حتی یک ثانیه بعد از اینکه سهام یک شرکت را خریداری کردید، می‌توانید تمامی سهام‌تان یا بخشی از آن را بفروشید.
بسیاری از معامله‌گران در بورس از این ظرفیت استفاده می‌کنند و سودهای قابل توجهی به جیب می‌زنند. این افراد که اصطلاحا به آنها معامله‌گران تکنیکال یا نوسان‌گیر می‌گویند، ممکن است در یک روز سهام یک یا چند شرکت را چند مرتبه بخرند و بفروشند و از محل نوسان قیمت روزانه، سود کسب کنند.
آنلاین و آسان بودن سرمایه گذاری در بورس ایران
این رو همه ما میدونیم که برای سرمایه گذاری کردن در روش‌هایی به جز سرمایه گذاری در بورس ایران ، ما باید مدام به بنگاه‌های مختلف سر بزنیم. یا باید بریم صرافی های مختلف و به نوعی هم انرژی و هم زمان زیادی رو از دست بدیم.
علاوه بر اینکه نیاز داریم زمان و انرژی زیادی روی کارمون بزاریم، باید کلی هم هزینه برای سرمایمون داشته باشیم. شما وقتی مسکن میخری، هزینه‌ی نگهداری داری. وقتی خودرو میخری باید مراقبت کنی و کلی هزینه باید پای سرمایه‌ای که گذاشتی داشته باشی.
اما توی بورس اینطوری نیست. شما میتونید با داشتن یک کد بورسی، خیلی راحت و بی‌دغدغه از طریق بستر آنلاین به معامله بپردازید. هر زمان که خواستید سهم بخرید. هر زمان که خواستید سهم بفروشید. و نیازی هم نیست که هیچ واسطه‌ای این وسط داشته باشید.
ولی همه‌ی این‌ها یه طرف، سود کردن تو بازار یه طرف دیگه. سرمایه گذاری در بورس ایران ، یکی از بهترین گزینه‌های سرمایه گذاری هستش. اما مسئله اینجاست که وقتی ما میگیم یک بازاری، بهترین بازار برای سرمایه گذاریه، خیلیا فکر میکنن که هر پولی تو این بازار بزارن چند برابر میشه.
اما اینطور نیست. اگر شما می‌خواید در بازار بورس سود کنید، اول باید حسابی آموزش ببینید. آموزشه که میتونه شما رو به سودهای چند برابری برسونه. شما وقتی میتونید به موفقیت در سرمایه گذاری در بازار بورس ایران برسید که تمامی مبانی تحلیل بورس رو بلد باشید.
امکان مشارکت در اداره شرکت با سرمایه گذاری در بورس ایران
سهامداران به نسبت سهام خود، مالک شرکت محسوب می‌شوند، پس می‌توانند به همان اندازه در تصمیم‌گیری‌های مربوط به نحوه اداره شرکت، انتخاب مدیران و… مشارکت کنند.
البته به طور طبیعی میزان سرمایه یک سهامدار خرد به آن اندازه نیست که بتواند وارد سهامداران عمده شرکت شود. با این حال، خرید سهام شرکت به معنای مالکیت بخشی از آن شرکت است و تا زمانی که شخص آن سهام را نگه دارد، حق و حقوق یک سهامدار را خواهد داشت.
مثلا یک شخص عادی با سرمایه محدود خود نمی‌تواند شرکت بزرگی مانند شرکت پتروشیمی راه‌اندازی کند، ولی با خرید سهام یک شرکت پتروشیمی یا هر شرکت دیگری، در سودآوری آن شرکت سهیم می‌شود و البته در مجمع عمومی شرکت نیز دارای حق آیا بازار سهام امن است؟ رأی خواهد بود.
کلام آخر
مزایای سرمایه گذاری در بورس ایران بسیار زیاد است که به برخی از آنها در این مطلب اشاره شد. شما با سرمایه‌گذاری در بورس به اقتصاد کشورتان کمک می‌کنید و علاوه بر آن سود خوبی هم کسب می‌کنید. افراد بسیاری هستند که به سرمایه‌گذاری در بورس به عنوان شغل اول نگاه می‌کنند و این کار وابسته به زمان یا مکان خاصی نیست. شما در هر نقطه آیا بازار سهام امن است؟ از دنیا که به اینترنت دسترسی داشته باشید، می‌توانید این کار را انجام دهید.
برای رسیدن به سرمایه‌های بزرگ، ثروت‌های کلان، فقط کافیه یک بار روی هوش مالی خودت کار کنی. هوش مالی سرفصل‌های مختلف داره و یکیش سرمایه گذاری هستش. اگر به بورس علاقه داری و سرمایه گذاری در بورس ایران رو یه فرصت خوب میدونی، پس شروع کن به آموزش دیدن.
توی بازارهای مالی، هر هزینه‌ای که برای آموزش می‌کنی، هزینه محسوب نمیشه، بلکه یک سرمایه گذاری محسوب میشه. شما میتونی با چندین ساعت آموزش، برای همیشه خودتو از بدهی، وام، قسط، عقب ماندگی، تورم و هزار مسئله‌ی دیگه رها کنی. پس یک بار تصمیم درست بگیر.
آیا بازار سهام می‌تواند در دوره رکود بازارهای جهانی رشد کند؟
بورس اوراق‌بهادار تهران تحت‌تاثیر ابهامات و بی‌خبری از روند مذاکرات هسته‌ای خبرمحور شده و روند معاملات آن پی‌درپی تغییر می‌کند. همین امر سرمایه‌گذاران را در هاله‌ای از ابهام و بی‌خبری قرار می‌دهد، به‌طوری‌که هم‌اکنون معاملات کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی که تحت‌تاثیر انتظارات مثبت شکل‌گرفته صنایع بورسی تهران را تحت‌تاثیر قرار داده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد؛ در این مدت اگرچه قیمت محصولاتی نظیر مس و سایر کامودیتی‌ها همچون نفت رشد کرده اما به‌نظر نمی‌رسد که این روند لزوما پایدار باشد، چراکه چشم‌انداز اقتصاد آمریکا همچنان منفی است و این احتمال وجود دارد صنایع کامودیتی‌محور حتی در شرایطی که مذاکرات احیای برجام هم با توافق همراه شود، نتوانند عملکرد چندان مطلوبی داشته باشند، چراکه هم احتمال بروز رکود در اقتصاد جهانی زیاد است و هم نرخ بهره در اقتصاد آمریکا بازهم احتمال رشد دارد. تحت‌تاثیر چنین شرایطی برآیند دادوستدهای بورس تهران سمت و سویی چندان قدرتمند در جهت رشد یا رکود ندارد، چراکه تصمیم‌گیری در چنین شرایطی بسیار سخت است و روند بازار مشخص نیست، از این‌رو سرمایه‌گذاران در جست‌وجوی بازاری امن در انتظار مشخص‌شدن وضعیت هستند تا با سرمایه‌گذاری در بازاری مناسب بتوانند بازدهی مناسبی کسب کنند.
حلول خوش‌بینی در بورس
بورس اوراق‌بهادار تهران تحت‌تاثیر ابهامات و بی‌خبری از روند مذاکرات هسته‌ای روزهای متفاوتی را تجربه می‌کند، به‌گونه‌ای که انتشار هر خبری پیرامون بازارهای جهانی و سیاست‌های اتخاذ شده فدرال‌رزرو، روند مذاکرات احیای برجام، سیاست‌ها و تصمیمات سیاست‌گذاران و دولتمردان به‌راحتی بازار را متاثر ساخته و روند معاملات را تغییر می‌دهد، از این‌رو می‌توان گفت این روزها بازار سهام بیشتر به خبرها بها داده و سرمایه‌گذاران نیز به‌موازات شرایط حاکم در بازار دست به‌عصا حرکت می‌کنند، از این‌رو پیوسته گوش‌به‌زنگ اخبار هستند تا بلکه شرایط نسبتا مشخصی در بازارهای مالی حاکم شود.
این شرایط در حالی ادامه دارد که با آغاز دور جدیدی از مذاکرات بازار با موجی از انتظارات مثبت و خوش‌بینی نسبت به آینده معاملات همراه می‌شود، اما به‌محض اینکه اخبار منفی پیرامون مذاکرات هسته‌ای منتشر شود، فعالان بازار واکنشی چندبرابری نشان داده و بازار را با شوک هیجانی مواجه می‌کنند. حتی در مواردی سرمایه‌گذاران بازار مزبور از گردونه معاملات خارج می‌شوند. در چنین شرایطی بورس شنبه در ادامه روند معاملاتی خود رشدی ۷۶۰۰واحدی تجربه کرد؛ در این میان اما خودرویی‌ها و بانکی‌ها نتوانستند آنطور که باید عملکرد معقولی داشته باشند، به‌طوری‌که خودرویی‌ها در مقایسه با عملکرد مثبت خود در روزهای گذشته، کام سهامداران را تلخ کردند و به‌نظر می‌رسد پس از رشد پی‌درپی که در روزهای قبل شاهد آن بودیم، اکنون در حال استراحت هستند، اما صنایع کامودیتی‌محور تحت‌تاثیر بی‌خبری از روند مذاکرات هسته‌ای و بروز تنش‌های نسبی بین ایران و آمریکا در مداری صعودی قرار گرفته و افزایش قیمت داشتند.
پالایشی‌ها نیز با توجه به اخبار منتشرشده پیرامون افزایش قیمت جهانی نفت و کاهش عرضه اوپک‌پلاس با افزایش انتظارات مثبت همراه شدند، اما در این بین باید این نکته را درنظر بگیریم که کشدارشدن مذاکرات برجام و مخابره‌نشدن اخبار جدید از روند مذاکرات شرایطی را فراهم کرد که در پی آن سهام دلاری بازار با افزایش قیمت همراه شوند؛ این در حالی است که به‌نظر می‌رسد بازار سرمایه همچنان در مداری صعودی حرکت کرده و با تجربه سطوح قیمتی جدید مسیری روبه‌رشد
پیش‌روی خود داشته باشد، اما در این بین اتفاقاتی که بازار را متاثر می‌سازد، می‌تواند روند کنونی آن را تغییر داده و بعضا روند معاملات را در مسیری متفاوت قرار دهد. البته این نکته را باید درنظر گرفت که چشم‌انداز اقتصاد آمریکا همچنان منفی است و این احتمال وجود دارد که صنایع کامودیتی‌محور حتی در شرایطی که مذاکرات احیای برجام هم با توافق همراه شود، نتوانند عملکرد چندان مطلوبی داشته باشند.
منحنی نرخ بهره و احتمال رکود
اما در این میان می‌توان به سنجه یا پارامتری دیگر استناد کرد که درخصوص رکود پیش‌روی بازارها هشدار می‌دهد. با توجه به اینکه منحنی نرخ بازده، ترکیبی از بازده‌های مختلف اوراقی است که سررسید گوناگونی دارند و نرخ بهره با قیمت دارایی رابطه معکوس دارد، بالا رفتن بازده اوراق، نشان می‌دهد که عرضه در اوراق با سررسید کوتاه‌مدت افزایش یافته و بالطبع قیمت‌ها کاهش داشته است، بنابراین وقتی بازده اوراق کوتاه‌مدت افزایش می‌یابد، بیشترشدن نااطمینانی برای بازه زمانی نزدیک‌تر را به تصویر می‌کشد، اما از طرفی بازده اوراق ۱۰ساله افزایشی نداشته است و این موضوع بر افزایش نااطمینانی در کوتاه‌مدت تاکید دارد؛ چراکه اگر این نگرانی بلندمدت بود رشد نرخ در اوراق ۱۰ساله نیز دیده می‌شد، از این‌رو تغییر در منحنی نرخ بهره سنجه یا پارامتری پیش‌نگر است که درخصوص رکود هشدار می‌دهد، از این‌رو بالا بودن بازده اوراق کوتاه‌مدت در مقایسه با اوراق بلندمدت نشان می‌دهد که احتمالا رکود در ماه‌های پیش‌رو تشدید شود و بازارهای مالی مختلف را تحت‌تاثیر قرار دهد.
تحت‌تاثیر چنین شرایطی برآیند دادوستدهای بورس تهران سمت و سویی چندان قدرتمند در جهت رشد یا رکود ندارد. در صورتیکه به مانند سنت همیشگی در چندماه پس از این رویداد شاهد رکود اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهانی باشیم، می‌توان انتظار داشت که در بورس تهران نیز به واسطه افت تقاضا برای کالاهای اساسی در جهان افت قیمت مشاهده شود، چراکه بیش از دوسوم این بازار در اختیار نمادهای کامودیتی‌محور است.
فدرال رزرو به‌دنبال رشد بهره
بر اساس آخرین اخبار منتشرشده درخصوص سیاست‌های فدرال‌رزرو، همچنین با در نظر گرفتن آخرین صحبت‌های جرومی پاول، رئیس فدرال‌رزرو به‌نظر می‌رسد هر چند که صحبت دقیقی از افزایش نرخ بهره زده نشده اما با این حال بازارهای مالی همچنان دست‌به‌عصا حرکت می‌کنند؛ این در حالی است که در چنین وضعیتی دادوستدهای کامودیتی‌ها در روز جمعه برآیند مثبتی داشته و تعدادی از آنها عملکرد مطلوبی را به ثبت رساندند، چراکه در وضعیت کنونی بازارها نسبت به آمار و اطلاعاتی که از ماه اوت منتشر خواهد شد، خوش‌بین هستند و در چنین شرایطی که انتظاراتی مثبت در بازارهای مالی و دارایی شکل‌گرفته، موجی از امید و خوش‌بینی درخصوص اطلاعات مذکور روانه بازارها شده و روند معاملات کنونی آنها را تحت‌تاثیر قرار داده است. برخی بر این باور هستند که اگرچه ممکن است فدرال‌رزرو در ماه آتی نرخ بهره را افزایش دهد اما در صورت کافی نبودن این افزایش در مقایسه با انتظار بازارها رشد قیمت‌ها ممکن است به شکلی ملایم ادامه پیدا کند.
در این میان به‌رغم اینکه این آگاهی وجود دارد که سیاست‌های کنترل نرخ بهره به بازارها آسیب می‌رساند، همواره بر مهار تورم تاکید می‌شود، چراکه در شرایط افزایش نوسان قیمت‌ها فعالیت‌های اقتصادی در مسیری دشوار قرار می‌گیرند و از طرفی نااطمینانی و عدم‌اعتماد سرمایه‌گذاران به بازارها تا حد زیادی افزایش می‌یابد؛ این در حالی است که فدرال‌رزرو بر این باور است، تا به تورم هدف که ۲درصد است جامه‌عمل بپوشانند و سریع‌تر آن را عملی کنند. در این میان با توجه به روند معاملات در بازارهای جهانی و حاکمیت رکود نسبی در بازارها انتظار می‌رود همزمان با رشد ارزش معاملات خرد سهام، سرمایه‌گذاران بسیاری با امید کسب بازدهی مناسب مجددا سرمایه خود را وارد بازار سهام کنند. اگرچه روند معاملات از ابتدای هفته جاری به‌خوبی ریسک‌ها و نوسان‌های موجود در تالار شیشه‌ای را انعکاس می‌دهد و بر این موضوع که اعتمادی به روند پرنوسان دادوستدهای بورس وجود ندارد، صحه می‌گذارد.
دیدگاه شما