مزیت بزرگ بورس کالا

قطع دست دلالان از بازار مسکن؛ خرید و فروش ملک به قیمت واقعی به کمک بازار املاک و مستغلات

کارشناس حوزه بورس کالا گفت: کارمزد در بازار املاک و مستغلات در مقایسه با بازار سوداگری و دلالی بسیار کمتر است.

اعتمادآنلاین| رضا مناجاتی کارشناس حوزه بورس مزیت بزرگ بورس کالا کالا در خصوص بازار املاک و مستغلات اظهار کرد: معامله املاک و مستغلات دولتی در بورس روشی بسیار مناسب برای شفاف سازی معاملات مسکن است، به طوری که در کشور‌های پیشرفته دنیا املاک دولتی را از طریق بورس املاک می‌فروشند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، او بیان کرد: البته کارمزد در بازار املاک و مستغلات در مقایسه با بازار سوداگری و دلالی بسیار کمتر است. سقف کارمزد پذیرش اموال غیرمنقول که توسط بورس کالای ایران اخذ می‌شود، معادل یک دهم (0.1) درصد ارزش دارایی مورد عرضه براساس قیمت پایه تا سقف 50 میلیون تومان است که تا اطلاع ثانوی عرضه‌کننده از پرداخت این کارمزد معاف شده است.

او افزود: بازار املاک و مستغلات، بازار جدیدی است و با توجه به اینکه دولت بانک‌ها را اجبار و الزام کرده که املاک و مستغلات مازاد خود را به فروش برساند، ساختار بدون بروکراسی و سریع برای بورس کالا فراهم شده است.

کارشناس حوزه بورس کالا در رابطه با مزیت‌های بازار املاک و مستغلات گفت: راه اندازی تابلویی در بورس کالا برای معاملات املاک و مستغلات سه مزیت بزرگ دارد از جمله اینکه، ملک به قیمت روز و کاملا واقعی فروخته می‌شود، دوم، مکانیزم کارشناسی از روندی غیر شفاف به پروسه‌ای رسمی و شفاف تبدیل می‌شود و سوم اینکه هیچ گونه شبهه‌ای در روند این معاملات باقی نمی‌ماند و معاملات در سلامت کامل و بطور علنی انجام می‌شود.

او افزود: در صورتیکه حجم معاملات املاک در بورس افزایش یابد، قیمت‌های تابلوی بورس می‌تواند به عنوان یک شاخص عمل کند و نرخ‌های غیر شفاف کنونی را با هم هماهنگ کند.

مناجاتی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان ورود دلالان به معاملات املاک بورس وجود ندارد؟ گفت: در مزایده‌های کنونی املاک و مستغلات امکان سوء استفاده در تمام مراحل مزایده وجود دارد. به عبارت بهتر از خود ملکی که به مزایده گذاشته می‌شود و کارشناسی قیمت گرفته تا مراحل اعلام شرایط و باز شدن پاکت‌ها احتمال سوء استفاده وجود دارد، اما در بورس، یک ملک به صورت علنی و مزیت بزرگ بورس کالا مزیت بزرگ بورس کالا مزیت بزرگ بورس کالا با قیمتی رسمی و کارشناسی شده روی تابلو می‌رود و خریداران در رقابتی سالم اقدام به خرید می‌کنند که این شرایط به مراتب بهتر و شفاف‌تر از مزایده هاست.

کارشناس حوزه بورس کالا پیشنهاد خود را در رابطه با آمدن مسکن در بورس اظهار کرد: مساکن و ساختمان‌های بزرگ که ارزش ریالی بالایی دارند و معاملات بسیاری دارند از جمله، شرکت‌های حقوقی و بانک‌ها باید وارد بورس کالا شوند، ولی مسکن در حد مصرف کننده و اشخاص حقیقی از نظر من نباید وارد بورس کالا شود. زیرا، عدد و ریال معاملات مسکن در حد مصرف کننده، در مقایسه با معاملاتی که باید در بورس انجام شود بسیار عدد کوچکی است و بحث ارزیابی آن کار سختی است و تعداد آن بسیار زیاد است که ساختار بورس برای معامله آنان آماده نیست.

جزییات عرضه ۱۵ خودرو در بورس کالا / مزایای عرضه خودرو در بورس چیست؟

به گزارش سلام نو، روزنامه همشهری نوشت: با پذیرش ۸ خودرو جدید در بورس کالا تعداد خودروهای پذیرش شده در بورس کالا به ۱۵محصول و تعداد خودروسازهایی که قرار است محصولاتشان را در بورس کالا عرضه کنند به ۹خودروساز رسید. بر این اساس متناسب با پذیرش محصولات جدید از امروز دور جدید عرضه محصولات شرکت‌های خودروسازی‌ در بورس کالا آغاز می‌شود.

دولت در طرح تحول صنعت خودرو در تلاش است اصلاحات اساسی در نحوه توزیع و تخصیص خودرو به مشتریان انجام دهد؛ به همین دلیل در گام نخست با طراحی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو این برنامه را عملی کرد و حالا قرار است در تداوم همین برنامه، عرضه خودرو در بوس کالا توسعه یابد.

بر همین اساس پس از یک دور عرضه محصولات بهمن‌موتور که در خرداد ماه انجام شد حالا و بعد از مصوبات شورای بورس قرار است محصولات سایر شرکت‌های خودروسازی‌ نیز در بورس کالا عرضه شود.

آن طور که بورس کالا اعلام کرده است تاکنون ۱۵خودروی جدید ازجمله شاهین، هایما s۷، هایما s۵، لاماری ایما، دایون y۵، وانت دو کابین کاپرا، کامیونت ۶تن فاو تایگر، کشنده تک‌محور CA۴۱۸۰، کامیون فورس، کامیون امپاور، جک S۵، جک J۴، وانت KMC-T۸، وانت کارا تک کابین، وانت کارا دوکابین، فیدلیتی و دیگنتی متعلق به ۹شرکت خودروسازی‌ شامل شرکت‌های سایپا، ایران‌خودرو، آرین پارس موتور، خودروسازی‌ ایلیا، بهمن موتور، سیبا موتور، بهمن دیزل و کرمان موتور در بورس کالا پذیرش شده‌اند. آن طور که بورس کالا اعلام کرده است بعد از عرضه‌های خرداد ماه دور دوم عرضه‌ها از امروز در بورس کالا آغاز می‌شود.

جزئیات عرضه‌های جدید

طبق اعلام بورس کالا، امروز ۲۶مرداد ماه ۳۵۰دستگاه فیدلیتی و ۲۵۰دستگاه دیگنیتی متعلق به گروه بهمن موتور راهی تالار صنعتی می‌شود. براساس اطلاعیه منتشر شده ۸۵دستگاه از این خودروها فیدلیتی ۷نفره تیپ ۲ مشکی و ۹۰دستگاه فیدلیتی ۷نفره تیپ ۲ سفید است که با قیمت‌های ۷۷۲میلیون تومان عرضه خواهند شد. ۸۵دستگاه فیدلیتی ۵ نفره تیپ یک مشکی و ۹۰دستگاه فیدلیتی ۵نفره تیپ یک سفید نیز به قیمت ۷۵۸میلیون و ۵۰۰هزار تومان و همچنین ۱۲۵دستگاه دیگنیتی پرایم مشکی و ۱۲۵دستگاه دیگنیتی پرایم سفید هر یک به قیمت ۸۲۱میلیون و ۵۰۰هزار تومان عرضه می‌شوند.
طبق اطلاعیه عرضه، هر کد ملی فقط مجاز به ثبت سفارش روی یکی از کدهای عرضه شده و صرفا برای یک دستگاه خودرو است.

صدور سند و شماره‌گذاری خودرو نیز فقط به اسم شخص خریدار خواهد بود.
علاوه بر هزینه خودرو، خریداران ملزم به واریز ۹درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی فروش هستند. همچنین برای فیدلیتی هزینه ۱۷میلیون و ۳۹۱هزار و ۹۰۲تومان شامل مالیات و عوارض شماره‌گذاری، هوشمندسازی کارت خودرو، خدمات پست، تولید پلاک و شماره‌گذاری، هزینه بیمه شخص ثالث درنظر گرفته شده است. برای دیگنیتی نیز ۳۵میلیون و ۳۵۰هزار تومان هزینه درنظر گرفته شده است. متقاضیان برای خرید خودرو در بورس‌کالا ابتدا باید کد معاملاتی بورس‌کالا دریافت کنند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که برای خرید خودرو، باید بخشی از قیمت پایه خودرو براساس اعلام بورس‌کالا در حساب وکالتی خریدار موجود باشد.

مزایای عرضه خودرو در بورس چیست؟

به زعم کارشناسان عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند زمینه اولیه حذف قیمت‌گذاری دستوری به‌ویژه برای شرکت‌های بزرگ خودروسازی‌ مزیت بزرگ بورس کالا کشور باشد که مدت‌ها است به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری با زیان‌های سنگینی مواجه شده‌اند. محاسبات نشان می‌دهدکه زیان انباشته آنها هم‌اکنون به ۱۲۵هزار میلیارد تومان رسیده است. به غیراز این به‌گفته اغلب کارشناسان این اقدام می‌تواند منجر به افزایش شفافیت و حذف رانت در بازار خودرو شود.

جمشید ایمانی، رئیس هیأت مدیره گروه بهمن شفافیت و رقابت را به‌عنوان ۲ رکن اصلی و مزیت عرضه خودرو در بورس کالا دانست و گفت: علاوه بر معاف بودن معاملات بورس کالا از الزام‌های قیمت‌گذاری دستوری و نحوه عرضه کالا به روش‌های غیرمعمول ازجمله قرعه‌کشی، شفافیت و رقابت نیز از دیگر مزیت‌های این بورس است؛ همچنین در تالار شیشه‌ای بورس، دستگاه و سازمانی غیراز خودروسازان بر معاملات نظارت می‌کند و به این ترتیب همه فرایندها شفاف و قابل نظارت است.
او تأکید کرد: افرادی که برای خرید خودرو به بورس کالا ورود می‌کنند مصرف‌کنندگان نهایی هستند چون زمانی که براساس سیستم حراج، معاملات انجام می‌شود افراد با هدف سود بردن از اختلاف قیمت کارخانه و بازار ورود نمی‌کنند، بلکه بر مبنای قیمت پایه و درصورت بیشتر بودن تقاضا به نسبت عرضه تا زمانیکه برایشان مقرون به صرفه است رقابت می‌کنند.

به‌عبارت دیگر عرضه خودرو در بورس کالا باعث می‌شود که این محصول از یک کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی تبدیل شود. محمد حسین ترابی، مدیرعامل پارس خودرو نیز عرضه و فروش خودرو در بورس کالا را عاملی برای قطع دست رانت بازان و کاهش التهابات بازار برشمرد و گفت: بهترین راه این است که به سمت عرضه خودرو در بورس کالا برویم و خودرویی که به‌دست مشتری می‌رسد، با قیمت واقعی باشد و مشتری مجبور نباشد به‌دلیل این مشکلات به بازار آزاد مراجعه و ارقام نجومی برای خودرو پرداخت کند.

مهدی حاجی غلام سریزدی، عضو هیأت مدیره کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار هم حذف قیمت‌گذاری دستوری را مهم‌ترین مزیت عرضه خودرو در بورس کالا دانست و گفت: با عرضه خودرو در بورس کالا و انتقال سود واسطه‌ها و دلال‌ها به تولیدکننده، افزایش سودآوری را برای خودروسازان خواهیم داشت که این امر می‌تواند بر قیمت سهام آنها در بازار سرمایه تأثیر مثبت داشته باشد و موجب خروج ۲ شرکت بزرگ خودروساز از زیان شود؛ ازطرفی درصورت توسعه خطوط و افزایش تیراژ تولید در بلندمدت، افزایش عرضه و کاهش قیمت متناسب با تورم را در این صنعت انتظار داریم.

مزیت های بورس کالا برای اقتصاد کشور

مزیت های بورس کالا برای اقتصاد کشوربا توجه به اینکه بازار سرمایه در هر کشوری دو سازوکار اصلی یعنی فراهم کردن بستر مناسب برای سرمایه گذاری و مدیریت ریسک و نیز ایجاد سازوکارهای تأمین مالی بنگاه ها را برعهده دارد، طراحی و تنوع بخشی ابزارهای نوین تأمین مالی از ضرورت های بازار سرمایه به شمار می رود.

ابزارهایی مانند اوراق اجاره، مرابحه، سلف موازی استاندارد و به تازگی اوراق سفارش ساخت در کنار صندوق های زمین و ساختمان و صندوق های پروژه از جمله ابزارهای نوینی هستند که نتیجه نگاه توسعه ای سیاست گذاران به این بازار است. پیچیدگی فرآیند تأمین مالی از بازار سرمایه و نیز عدم آشنایی مدیران مالی شرکت ها سبب شده تاکنون از این ابزارها استفاده مطلوب و کافی نشود.
توسعه بیشتر بازار سرمایه و تعمیق آن چه به لحاظ افزایش حجم و ارزش معاملات، نیازمند وجود ابزارهای متنوع تأمین مالی است که بورس کالا در این مسیر قدم های بلندی برداشته است.
روش‎های تأمین مالی از طریق بورس کالا مشتمل بر انواع قراردادهای سلف، نسیه، نقدی و آتی، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق‎های کالایی، صندوق‎های ارزی، فورفیتینگ، قراردادهای آتی و ابزارهای مشتقه که برخی از آنها در حال اجرا و برخی دیگر نیز در شرف راه اندازی هستند.
* سَلَف در لغت به معنای پیش پرداخت، قبول کردن است؛ قرارداد سَلَف قراردادی است که در آن عرضه کننده بخشی مزیت بزرگ بورس کالا از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد سلف به فروش می رساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند. خریدار می تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را در یک قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند که به این قرارداد نیز به اختصار سلف می گویند. اوراق سلف نوعی صکوک است و امنیت بیشتری نسبت به اوراق مشارکت دارد.
قراردادهای سلف روشی برای تأمین نیاز نقدینگی شرکت ها از راه جذف سرمایه گذاری هستند. از دیگر کاربردهای مهم این اوراق جبران کسری بودجه دولت ها است، به این شکل که دولت به جای پیش فروش محصولات و مواد خام به خارج از کشور، به ویژه در زمانی که بنا به دلایل سیاسی و اقتصادی قیمت پیش فروش مواد خام پایین است، با انتشار اوراق سلف، محصولات را به طور مستقیم به مردم پیش فروش می کند و در زمان سررسید، به وکالت از طرف صاحبان اوراق محصولات یا مواد خام را در بازار جهانی به صورت نقدی می فروشد و از این راه با صاحبان اوراق تسویه می کند؛ در این فرایند تفاوت قیمت نقد و سلف در غالب سود به مردم تعلق می گیرد.
* فورفیتینگ نوعی خرید بروات وصولی و یا به عبارت دیگر خرید تعهدات مالی حاصل از مبادلات تجاری صادرکنندگان «به قیمتی پایینتر از مبلغ اسمی» و «بدون حق بازگشت» است. بر همین اساس، صادرکننده می تواند پیش از سررسید بروات و یا سایر تعهدات مالی و در مدت کوتاهی پس از تحویل کالای صادراتی خود به خریدار، نسبت به وصول قطعی وجه اسناد دریافتی به مبلغی کمتر از مبلغ اسمی آنها اقدام کند. در حقیقت، از دیدگاه صادرکننده، فورفیتینگ تبدیل فروش مدت دار کالا به فروش نقدی است؛ بدین ترتیب، همه ریسک های مرتبط با پرداخت وجه اسناد در سررسید از فروشنده سلب و به خریدار اسناد (فورفیتر) منتقل می شود.
گواهی سپرده کالایی، ابزار مالی است که هر بنگاهی در بورس کالای ایران می تواند با تبدیل موجودی انبار خود به گواهی سپرده کالا و اوراق بهادارسازی آن، بستر لازم برای فروش بیشتر محصولات خود را ایجاد کند.
این روش، هزینه‎های تأمین مالی در بازار سرمایه را کاهش و نقدشوندگی کالا را برای تولیدکنندگان افزایش می دهد. همچنین می توان فروش محصولات ایرانی در بازارهای بین المللی را به پشتوانه گواهی سپرده کالایی افزایش داد.
با توجه به آغاز معاملات گواهی سپرده کالایی ذرت از ابتدای آذرماه امسال ، انتظار می رود روند توسعه این ابزار در آینده با جدیت بیشتری دنبال شود. در قراردادهای سلف عادی در بورس کالا، ریسک نقدشوندگی و ریسک تغییرات قیمت برای خریداران، به دلیل نبود بازار ثانویه در معاملات زیاد است، در حالی که قراردادهای سلف موازی استاندارد به واسطه پوشش ریسک های فوق، جذابیت زیادی دارد.
درحال حاضر ابزارهای موجود به جز سلف موازی استاندارد، فقط طیف مصرف کنندگان را دربرمی گیرد، بنابراین سلف موازی استاندارد با وجود قابلیت تسویه نقدی و بازخرید، فرصت تأمین مالی را از طریق طیف گسترده تری از سرمایه گذاران فراهم می آورد.
باتوجه به تحولاتی که در پساتحریم رخ می دهد، بورس کالا به عنوان حلقه اتصال بخش واقعی اقتصاد به بخش مالی، بر پایه بستر قانونی تبیین شده، منابع مالی را به طور شفاف و عادلانه به سمت تولیدکنندگان سوق می دهد و بدین ترتیب جریان سرمایه بین اجزای اقتصاد را تسهیل می کند.
کشف قیمت بر مبنای عرضه و تقاضا، کاهش هزینه های مبادلات بواسطه دسترسی به اطلاعات بازار، افزایش نقدشوندگی بر پایه ایجاد بازار ثانویه برای معاملات، ایجاد سازوکار تشکیل سرمایه و سوق دادن آن به سمت صنایع توجیه پذیر، توزیع ریسک بین سرمایه گذاران و متقاضیان سرمایه از جمله کارکردهای بازار فیزیکی و مشتقه بورس کالا هستند که می تواند رونق اقتصاد ملی را در پی داشته باشد.
براین مزیت بزرگ بورس کالا اساس در دوران پساتحریم بورس کالا می تواند یکی از شریان های اصلی جریان سرمایه های بین المللی به داخل مرزهای ایران باشد.
تحقق این هدف مستلزم توسعه زیرساخت های نرم افزاری و اتصال به بورس های بین المللی، تنوع محصولات عرضه شده در بازار فیزیکی، تنوع اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بازار مشتقه، طراحی معاملات مدت دار و اعتباری در سطح بین المللی، فراهم کردن زیرساخت های لازم برای معاملات ارزی و سوآپ های کالایی است.
در واقع بورس کالای ایران در دوران پساتحریم از ظرفیت تبدیل شدن به مرجع قیمت گذاری در منطقه و نیز تسهیل تأمین مالی بین المللی برخوردار است. همچنین قابلیت توسعه بازارهای بین المللی صادرات و واردات در دوران پساتحریم از طریق بورس کالای ایران از جمله فرصت های موجود در این دوران است که در صورت فعالیت مؤسسه های بین المللی فورفیتینگ می تواند نیازهای تأمین مالی صادرات و واردات را پاسخگو باشد.
همانگونه که گفته شد، راه اندازی صندوق های کالایی با تنوع بخشی سبد محصولات و توزیع ریسک بین محصولات متفاوت، می تواند جذابیت زیادی داشته باشد.

** شفافیت آماری برای جلوگیری از فرار مالیاتی

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد شفافیت های آماری بورس کالا برای اصلاح و جلوگیری از فرار مالیاتی فعالان اقتصادی است. در واقع یکی از رسالت های اصلی بورس ها، ایجاد شفافیت و جلوگیری از فرار مالیاتی است.
بورس کالا مالیات بر ارزش افزوده را به طور کاملاً شفاف و از طریق سازوکارهای تسویه و پایاپای دریافت می کند. از آنجا که همه فرآیندها و دادوستدها در بورس کالا روشن و قابل رصد است، در نتیجه امکان پیگیری مالیاتی فعالان اقتصادی در بورس کالا توسط دولت ساده تر است.
انجام معامله همه محصولات صنعتی، معدنی، نفتی، پتروشیمی و کشاورزی در بورس کالا، شفافیت مالیاتی را به بهترین شکل ایجاد و از وقوع فرار مالیاتی جلوگیری می کند.
با توجه به اینکه کارکرد بورس کالا در زمینه جلوگیری از فرار مالیاتی منوط به عرضه محصولات از طریق این بورس خواهد بود، تببین مشوق های موثر برای تشویق شرکت ها به عرضه محصولات در بورس کالا می تواند کارایی این بازار را افزایش دهد.
همچنین تعیین الزامات برای صنایع و شرکت ها برای الزام به عرضه محصولات در بورس کالا در کنار لحاظ کردن برخی از معافیت های مالیاتی، می تواند نقش مؤثری در کاهش فرار مالیاتی فعالان اقتصادی داشته باشد که انگیزه نادرست بسیاری از شرکت ها برای امتناع از عرضه محصولات در این بازار است.

** توسعه ابزارهای مالی

معاملات کالاها بر پایه ابزارهای مالی نوین و معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالاها در مقایسه با معاملات فیزیکی سنتی سبب می شود تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و حتی سرمایه گذارانی که با نیت سفته بازی وارد معاملات بورس کالا می شوند بتوانند به دور از محدودیت ها و هزینه هایی معاملات فیزیکی و سنتی، به دادوستد کالای مورد نظر بپردازند.
گسترش و افزایش سهم بازار معاملات این ابزارها، نه تنها به کشف قیمت پیوسته کالاهای پایه کمک می کند، بلکه نقش مهمی در پوشش ریسک تأمین کنندگان و مصرف کنندگان و تأمین مالی تولیدکنندگان در صنایع مختلف کشور دارد.
پیش از آنکه بخواهیم ابزار جدیدی را در بورس کالا یا هر بورس دیگری معرفی کنیم باید ابتدا نیاز بازار کشور به این ابزار و شرایط حاکم بر اقتصاد کشور را موشکافانه بررسی کرده و بر اساس نیازهای موجود آنها را معرفی و راه اندازی کنیم.
درست است که ماهیت این هدف استراتژیک مبنی بر توسعه ابزارهای مالی نوین، پسندیده و یکی از اساسی ترین کارکردهای بورس های کالایی همین است، اما به نوپابودن بورس کالای کشور نیز باید توجه داشته باشیم و تلاش کنیم ضمن انجام مطالعات و بررسی های دقیق، به دنبال بهترین ابزارهایی باشیم که متناسب با نیاز و کشش بازار کشور باشد.

** شفافیت در کشف قیمت محصولات با عرصه و تقاضا

طی ماه های اخیر بحث هایی در رابطه با خروج معاملات مواد پتروشیمی از بورس کالا مطرح شد که البته سخنگوی دولت به صراحت این موضوع را رد کرد. بحث خروج مواد پتروشیمی از بورس کالا تصمیمی غیراصولی و بدون پشتوانه علمی است که با سیاست های کلی اقتصادی کشور مغایرت دارد.
خروج این محصولات از بورس برابر است با بازگشت روند معاملات به سیستم ناکارآمد رانت خواری گذشته که در آن هیچ نظارت و شفافیتی وجود نداشت و به سادگی معاملات بر پایه روابط و دلال بازی انجام می شد.
نباید فراموش کرد که فلسفه شکل گیری بورس ها در دنیا، دستیابی به یک سازوکار شفاف برای کشف قیمت محصولات از طریق سازوکار عرضه و تقاضاست که همین کارکرد، زمینه ساز قیمت گذاری عادلانه، مبارزه با رانت خواری و فساد و ممانعت از چندنرخی شدن بازار محصولات، ایجاد ثبات در بازار، تضمین کیفیت محصولات، ردیابی معاملات، شفافیت سیستم مالیاتی و کاهش ریسک مصرف کننده و تولیدکننده است.
بنابراین تصمیم برای خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا به معنای کشیدن خط بطلانی بر همه مزیت بزرگ بورس کالا این اصول است.
دولت باید به نتایج اتخاذ چنین تصمیم هایی اشراف داشته باشد زیرا بازار سرمایه و به طور کل اقتصاد ما شکننده است و کوچک ترین تصمیم اشتباهی می تواند پیامدهای جبران ناپذیری را به بدنه اقتصاد وارد کند.
دیدگاه اشتباهی است که برخی عرضه مواد پتروشیمی در بورس کالا را انحصار در طرف عرضه بیان می کنند؛ اظهارنظر این افراد مبنی بر ایجاد انحصار طرف عرضه در بورس کالا و عدم رقابت بین عرضه کنندگان بدون پشتوانه است.
بدیهی است که اساس شکل گیری بورس های کالایی در دنیا، ایجاد یک مزیت بزرگ بورس کالا بازار رقابتی آزاد و شفاف برای کشف قیمت منصفانه است.
این بورس ها با وضع قوانین و مقررات مشخص سعی دارند شرایطی را فراهم آورند که خریداران و فروشندگان بتوانند با اعلام میزان تقاضا و عرضه واقعی خود، در آن آزادانه با هم به رقابت پرداخته و در یک سازوکار شفاف با یکدیگر معامله کنند. در حقیقت مطرح کردن چنین موضوعی همانند آن است که به یکباره کل پایه و بنیان یک دانش جاافتاده در اقتصادهای بزرگ و پیشرفته دنیا را زیرسؤال برد.
شاید لازم باشد افرادی که براین باورند بورس کالا عامل انحصار در عرضه محصولات است مروری بر مفاهیم اولیه انحصار در بازار و اتفاقاً کارکرد بورس ها در مقابله با چنین پدیده ای را داشته باشند.
پدیده انحصار در عرضه را زمانی می توان به یک بازار نسبت داد که در آن بازار فقط یک عرضه کننده عمده کالا یا خدمات وجود داشته باشد؛ کالا یا خدمات منحصربه فرد و جایگزین مشابهی نداشته باشد؛ عرضه کننده قدرت بالایی در کنترل بازار داشته و در واقع خود تعیین کننده قیمت باشد و موانع زیادی بر سر راه ورود سایر رقبا به عرصه وجود داشته باشد.
درحالی که نه تنها بورس کالا هیچ کدام از این ویژگی ها را ندارد، بلکه دستورالعمل های اجرایی بورس کالا نیز مبتنی بر فرض عدم ایجاد انحصار در بازار تدوین شده اند.
بر اساس بند سوم ماده ۹ دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران، به صراحت بیان شده است که کالا نباید مشمول محدودیت هایی از جمله محدودیت قیمت گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا باشد که مانع از کشف عادلانه قیمت کالا شود.
بنابراین به استناد این ماده، وجود عواملی که مانع از ایجاد فضایی رقابتی در بورس کالا می شود، مانند منحصربه فردبودن عرضه کننده، فقدان محصولات جایگزین و تعیین قیمت توسط عرضه کننده به هیچ عنوان در مورد بورس کالا مصداق ندارند.
در دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران نیز برای جلوگیری از ایجاد بازار انحصاری موادی تعریف شده است.
بر اساس ماده پنج این دستورالعمل، معاملات بورس باید همواره بر مبنای رقابت و به یکی از روش‏های حراج انجام شود.
همچنین بر اساس ماده ۲۶، در صورتی که سفارش‏های تطبیق یافته یک نماد در یک جلسه معاملاتی کمتر از حداقل خرید برای کشف نرخ باشد که توسط هیات پذیرش تعیین و تا پایان روز قبل از عرضه اطلاع رسانی می‏شود، تطبیق سفارش‏های یادشده نمی‏تواند مورد تأیید بورس قرار گیرد و معامله‏ای انجام نمی‏شود.
براساس ماده ۲۷ این دستورالعمل، هرگونه عرضه کالا به صورت یکجا، با هدف جلوگیری از ایجاد انحصار فقط با موافقت مدیرعامل بورس و پس از درج در اطلاعیه عرضه امکان پذیر است.
لحاظ این موارد همگی در راستای نفی ویژگی های چهارگانه بازار انحصاری است و اتفاقاً برعکس کارکرد اصلی بورس کالا این است که با ایجاد شرایط یکسان برای پذیرش در بورس کالا و ورود عرضه کنندگان مختلف به این بازار، فضایی رقابتی را برای کشف قیمت عادلانه فراهم آورد. ازاین رو در پاسخ به آن دسته از افرادی که معتقدند عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا منجر به انحصار در عرضه مزیت بزرگ بورس کالا این محصولات و غیررقابتی شدن بازار می شود، باید گفت در بورس کالایی که عرضه کنندگان مختلف این امکان را دارند که بر اساس قوانین و مقرراتی که برای همه یکسان و ثابت است محصولات مختلف خود را که بعضاً سطوح کیفیتی متفاوتی نیز دارند عرضه کنند، مفهوم انحصار کاملا بی معناست.

مزیت بزرگ بورس کالا

یک کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد

مزیت‌های عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا

عصر خودرو- یک کارشناس بازار سرمایه «خلع ید دلالان خودرو»، «کشف قیمت حقیقی» و همچنین «ایجاد شفافیت در فرایند معامله خودروهای وارداتی» را سه مزیت عرضه این خودروها در بورس کالا به شمار آورد. با دخالت نکردن سوداگران در عرضه خودروهای خارجی، قیمت‌هایی حقیقی و متناسب با قدرت خرید مصرف‌کنندگان تعیین خواهد شد. با الزام عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا روند معاملات در تمامی مراحل شفاف و واضح خواهد بود

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از کالاخبر، آیین‌نامه واردات خودرو پس از ماه‌ها انتظار سرانجام در نخستین روزهای شهریورماه منتشر شد. این دستورالعمل شامل 9 بند است که درباره هر یک از آن ها بحث‌های کارشناسی خاصی وجود دارد.

در این میان الزام عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا از جمله موارد چشمگیر آیین‌نامه واردات خودروست که پرسش‌های گوناگونی را به دنبال داشته است. برخی معتقدند عرضه خودرو در بورس کالا باعث شفافیت و رقابتی شدن قیمت‌ها می‌شود، اما برخی هم برخلاف این موضوع، نظر دیگری دارند.

رضا کاهه، کارشناس بازار سرمایه درباره مزیت‌های عرضه خودروهای خارجی در بورس کالا گفت: بورس کالا بازاری شفاف است و تجربه موفق اخیر عرضه خودروهای دیگنیتی و فیدیلتی در این بازار، منعکس‌کننده این پیام است که عرضه خودروهای خارجی در بورس کالا با همان موفقیتی روبه‌رو خواهد شد که در خصوص خودروهای مذکور شاهد بودیم.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه همزمان با عرضه خودروهای داخلی سود سوداگران قطع شده اظهار کرد: اکنون با در نظر گرفتن وجود چنین مزیتی، می‌توان انتظار داشت که با عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا این قبیل اتومبیل‌ها نیز مانند دیگر خودروهای عرضه‌شده در این بازار از گزند دلالی سوداگران در امان باشد.

با هم بخوانیم: عرضه خودرو در بورس کالا، یک تیر و سه نشان

او در ادامه کشف قیمت حقیقی خودرو‍‌های وارداتی را از دیگر مزیت‌های عرضه خودرو در بورس کالا عنوان کرد و مزیت بزرگ بورس کالا مزیت بزرگ بورس کالا گفت: همزمان با خلع ید دلالان بازار خودرو از سیستم توزیع اتومبیل‌های وارداتی، فرایند کشف قیمت این خودروها روندی معقول و متناسب را طی خواهد کرد. به بیان ساده‌تر، به دلیل عدم دخالت سوداگران در عرضه خودروهای خارجی، قیمت‌هایی حقیقی و متناسب با قدرت خرید مصرف‌کنندگان برای این اتومبیل‌ها تعیین خواهد شد.

کاهه همچنین ایجاد شفافیت در زنجیره عرضه و تقاضای خودروهای وارداتی را از دیگر مزیت‌های عرضه اتومبیل‌های وارداتی در بورس کالا بیان کرد و توضیح داد: همزمان با انتشار خبر آزادسازی واردات خودرو، عده‌ای بر این باور بودند که در فرایند اجرای چنین سیاستی تنها افرادی خاص منتفع خواهند شد و مصرف‌کنندگان اصلی از مزایای‌های واردات خودرو بی‌نصیبب خواهند ماند. این در حالی است که با الزام عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا روند معاملات در تمامی مراحل شفاف و واضح خواهد بود.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید

٣ مزیت بزرگ عرضه کالای شرکت‌ها در بورس

معاون پیشین دبیرکل بورس تهران می گوید که عرضه کالای هر شرکتی در بورس کالا، ظرفیت های جدیدی را مقابل آن شرکت در زمینه شفافیت معاملاتی، تسهیل فروش و کشف واقعی قیمت فراهم می کند.

به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» عرضه سنگ آهن و سایر محصولات معدنی در بورس کالا طی هفته های گذشته در شرایطی آغاز شده که سنگ آهن در مسیر واقعی سازی قیمت قرار گرفته تا همانند سایر محصولات فولادی با نرخ هایی همسو با نرخ جهانی در بورس معامله شود.

حسن فهیمی راد در این باره توضیح داد: طی سال های گذشته به دلیل غیرواقعی بودن قیمت محصولات معدنی از جمله سنگ آهن، سهام این شرکت‌ها تحت تأثیر منفی پیامدهای عرضه غیربورسی محصولاتشان قرار داشت؛ عرضه کالای هر شرکتی در بورس کالا، ظرفیت های جدیدی را مقابل آن شرکت در زمینه شفافیت معاملاتی، تسهیل فروش و کشف واقعی قیمت به همراه دارد و این مکانیسم قطع به‌یقین از روش‌های سنتی متکی به حواله و امضاهای طلایی، کارآمدتر و بهتر است.

این کارشناس باسابقه بازار سرمایه، یادآور شد: برای رسیدن به نتیجه مطلوب، نهادهای سیاست گذار به‌هیچ‌عنوان نباید وارد حوزه قیمت‌گذاری سنگ‌آهن یا هر محصولی شوند تا براساس سازوکار بورس، نرخ واقعی محصول مشخص شود. تجربه سال های اخیر به سیاست گذار تاکید می کند که باید قید روند موجود مداخله در بازار و قیمت را به بهانه تنظیم بازار بزند و آنرا کنار بگذارد زیرا هر مداخله‌ای با فلسفه و مأموریت بازار سرمایه در تضاد بوده و به زیان تولید و سهامدار است.

وی افزود: با عرضه سنگ‌آهن به‌عنوان بالادست زنجیره فولاد، تقریباً، تمام این زنجیره با یک روش و مبتنی بر عرضه و تقاضا کشف قیمت می‌شود که باعث متعادل شدن کل زنجیره و توازن در آن خواهد شد. بنابراین، اگر عرضه محصولات، طبق سازوکارهای بورس کالا دنبال شود و از قواعد آن تخطی نشود، به نفع تولیدکننده‌ها در کل زنجیره فولاد تمام می‌شود.

فهیمی راد درباره آثار عرضه سنگ‌آهن بر شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار، گفت: زمانی که سنگ‌آهن و محصولات مختلف آن در بورس کالا عرضه و براساس عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری شود، تأثیر مثبتی بر شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار دارد.

وی تأکید کرد: در حوزه تولید و بازار هم نکته مهمی که پیرامون عرضه بورسی سنگ‌آهن باید مدنظر قرار گیرد، ضرورت نظارت جدی بر توزیع آن پس از معاملات بورسی است.

این پیشکسوت بازار سرمایه ادامه داد: همه نهادهای ذی‌ربط و مسئول باید با ابزارهایی که در اختیار دارند، به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که محصولات عرضه‌شده به‌صورت مستقیم در اختیار تولیدکننده‌های میان دستی زنجیره که همان تولیدکنندگان فولاد هستند، قرار گیرد و دلالان و واسطه‌ها، مجال نفوذ و رانت‌خواری نیابند.

معاون پیشین دبیرکل بورس تهران در پایان گفت: روند ایجاد شده در اقتصاد و توجه به واقعی سازی قیمت ها در اقتصاد را باید به فال نیک گرفت و این رویه قطعا می تواند محرک تولید کشور باشد. در واقع پایبندی دولت به سازوکارهای بورس کالا در مبادلات کالایی می‌تواند به بهبود وضعیت نامناسب اقتصادی کنونی، کمک زیاد و مؤثری کند.