پیوت چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟
پیوت از مباحث پایهای در تحلیل تکنیکال است. برای تحلیل بازار با هر استراتژی، نیاز دارید تا پیوتها را شناسایی کنید. در صورتی که نتوانید انواع پیوت را از یکدیگر تشخیص دهید، دچار سردرگمی خواهید شد. پیوتها میتوانند در کفها و سقفها ظاهر شوند و باعث تغییر مسیر بازار گردند. البته برخی پیوتها از قدرت کافی برخوردار نیستند و بهراحتی نادیده گرفته میشوند. اما چرا برخی از پیوتها آنقدر مهم هستند که میتوانند باعث تغییر روند شوند؟! اگر درباره پیوتها اطلاع چندانی ندارید، این مطلب را دنبال کنید تا با انواع پیوت و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال آشنا شوید.
پیوت چیست؟
نوسانهای قیمت در بازارهای مالی از یکجایی تغییر مسیر میدهند. همیشه یک نقطه را پیدا میکنید که یک نوسان نزولی از آن نقطه برگشته است یا یک حرکت صعودی در آن نقطه متوقف شده. در تحلیل تکنیکال به این نقاط، پیوت (Pivot) یا قله و دره میگویند. از آنجایی که نقاط برگشتی در نمودارها از اهمیت ویژهای برخوردار است، شناسایی صحیح انواع پیوت میتواند به افزایش نرخ موفقیت در معاملهگری کمک کند. چرا که تشخیص بهموقع تغییر روند، معامله شما را از خطر زیان حفظ میکند.
با انواع پیوت آشنا هستید؟ میدانید چه پیوتهایی در تحلیل بازار اثرگذار هستند؟
انواع پیوت در بورس
پیوتها در سقف و کف ظاهر میشوند. اما نکته اساسی در تشخیص نوع پیوت است. برخی از پیوتها اهمیت زیادی دارند و در مقابل، برخی دیگر از پیوتها را نباید در تحلیل نمودار لحاظ کرد. به صورت کلی پیوتها را به دو دسته اصلی (ماژور) و فرعی (مینور) تقسیم میکنیم.
پیوت ماژور (اصلی)
پیوتهای ماژور همانهایی هستند که در تحلیل تکنیکال به دنبال آن میگردید! نقاطی که بازار به آن واکنش داده و با برگشت قیمت، جهت بازار تغییر میکند. تشخیص بهموقع پیوت ماژور میتواند معامله شما را از زیان محفوظ داشته یا فرصت معاملاتی فوقالعادهای را نصیب شما کند. همچنین در رسم خط روند و تشخیص سطوح حمایتی و مقاومتی، تشخیص پیوت ماژور از اهمیت بهسزایی برخوردار است.
پیوت مینور (فرعی)
این دسته از پیوتها همانطور که از نامشان هم پیداست، اهمیت زیادی ندارند. تشخیص آنها برای نادیدهگرفتن آنهاست! مهم این است که یک پیوت مینور را با یک پیوت ماژور اشتباه نگیرید. چرا که در اینصورت نمیتوانید برگشت بازار را تشخیص داده و موقعیتهای معاملاتی را از دست میدهید. برگشت قیمت از پیوتهای مینور ناچیز بوده و نمیتوان آن را برگشت یا تغییر روند بهشمار آورد. بنابراین باید تلاش کنید با تشخیص صحیح پیوتهای مینور در دام آنها گرفتار نشده و معاملهای را با سود کم نبندید یا اگر روند نزولی است، با یک برگشت جزئی به فکر خرید نیافتید!
تشخیص نقاط پیوت انواع نقطه پیوت در نمودار
همانطور که گفته شد، پیوتها نقاطی از نمودار هستند که قیمت از آن نقطه برگشت داشته است. به همین ترتیب تشخیص پیوتها به صورت کلی کار دشواری نیست. شما میتوانید هر نقطهای که قیمت از آنجا برگشت داشته را پیوت محسوب کنید. همانطور که مشاهده خواهید کرد، تعداد پیوتها در یک نمودار بسیار زیاد است. تمامی این پیوتها از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند.
فرایند مهم در تشخیص نقاط پیوت، حذف پیوتهای مینور و تشخیص پیوتهای ماژور است. با این ترتیب شما میتوانید نموداری را تحلیل کنید.
تشخیص پیوت ماژور از پیوت مینور
از آنجایی که پیوت ماژور نقاط برگشتی کلیدی بازار هستند، بسیاری از معاملهگران در آن نقاط دست به خرید یا فروش میزنند و یک برگشت کامل اتفاق میافتد. پیوتهای ماژور به صورت متوالی بین سقف و کف توزیع میشوند. یعنی بعد از هر پیوت ماژور در سقف، باید یک پیوت ماژور در کف نیز داشته باشیم. این مسئله طبیعی هم به نظر میرسد. بعد از هر سقف، یک نزول و بعد از هر کف، شاهد یک صعود خواهیم بود!
برای تشخیص پیوت ماژور راههایی وجود دارد که به بررسی آن میپردازیم. تکنیک اول برای تشخیص پیوت ماژور، نگاه دقیق به نمودار است. چشم انسان بیش از سهچهارم پیوتهای ماژور را بهراحتی تشخیص میدهد. با کمی تمرین میتوانید این مهارت را کسب کنید. وقتی مهارت شما کامل شود، تا حدی زیادی دیگر به محاسبه پیوتها نیاز پیدا نمیکنید.
در صورتی که شک داشتید پیوتی ماژور است یا نه، نگران نباشید. تکنیکهای دیگری هم برای تشخیص پیوت ماژور وجود انواع نقطه پیوت دارد. برای مثال میتوانید از ترکیب اندیکاتورها با نمودار استفاده کنید. برای مثال ترکیب اندیکاتور مکدی با فیبوناچی اصلاحی یک راهکار کارگشا است. برای اینکار کافی است که دو پیوت قبلی را داشته باشیم. حالا اگر قیمت حداقل ۳۸.۲ درصد اصلاح کرده باشد و در مکدی هم تغییر فاز داشته باشیم، میتوانیم پیوت مدنظر را ماژور فرض کنیم.
اهمیت پیوت در تحلیل تکنیکال
تشخیص صحیح پیوتها از اهمیت زیادی در تحلیل تکنیکال برخوردارند. اما چرا؟ در تحلیل تکنیکال شما نیاز دارید تا بتوانید روند را تشخیص دهید، خط روند رسم کنید، سطوح قیمتی مهم را بشناسید و برای ورود به معامله یا تعیین حد ضرر آنها را بهکار گیرید. تشخیص پیوتهای ماژور اولین قدم رسم خط روند و تعیین سطوح حمایتی-مقاومتی است. برای همین پیوتها از مهمترین آموزههای بنیادی بوده و در اولین قدمهای آموزش تکنیکال، باید تشخیص پیوت را فرابگیرید.
استراتژی معامله بر اساس پیوت ماژور
وقتی شما کانال قیمت را رسم میکنید یا یک خط روند ساده میکشید، وقتی میخواهید بر مبنای آن معاملهای انجام دهید، باید چشم انتظار تشکیل پیوت باشید. وقتی پیوت شکل گرفت، میتوانید با تعیین حد ضرر به معامله وارد شوید. پیوتهای ماژور به تنهایی نمیتوانند سیگنال قطعی بدهند. اما در صورتی که با نقاط مهم دیگر در تحلیل تکنیکال، مانند سطوح حمایتی همراه شوند، میتوانند یک گواه معاملاتی باشند.
چند مثال از کاربرد پیوت در تحلیل تکنیکال
وقتی بعد از تشخیص صحیح پیوتها در تحلیل تکنیکال، باید سعی کنید از آنها استفاده کنید. یکی از نکات ترسیم پیوت این است که اگر دو پیوت کف متوالی را به یکدیگر وصل کنید، یک خط روند با اعتبار نسبی شکل میگیرد. اگر در ادامه تعداد برخورد به این خط روند افزایش یابد، اعتبار آن نیز بیشتر میشود. همچنین اگر بتوانید بین دو پیوت متوالی در سقف نیز خط روندی شناسایی کنید، در صورتی که با خط روند کف شما موازی باشد، شما یک کانال قیمتی خواهید داشت.
توجه کنید در صورتی که دو خط روند موازی نباشند، شما به یکی از الگوهای کلاسیک مثلث خواهید رسید که میتواند مثلث متقارن یا مثلث پهنشونده یا انواع کنج باشد. همچنین اگر دو خط موازی اما بدون زاویه باشند، شما الگوی مستطیل را خواهید داشت. در هر صورت با ترسیم پیوت، شما میتوانید به انواع دیگری از مفاهیم تکنیکال مانند کانال و الگوهای کلاسیک برسید.
در کنار اینها، مبحث مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال به صورت مستقیم به موضوع پیوت وابسته است. در صورتی که میان دو پیوت متوالی در کف یا سقف و اندیکاتور مکدی یا RSI شاهد واگرایی مخفی یا معمولی باشید، انتظار میرود که بهزودی تغییر روند را هم مشاهده کنید. همانطور که میبینید، پیوتها مبنای تحلیل تکنیکال بوده و بسیاری از روشهای این انواع نقطه پیوت تحلیل بر پایه پیوتشناسی است.
جمعبندی
تشخیص نقاط پیوت در تحلیل تکنیکال اهمیت زیادی دارد. برای اینکه بتوانید معاملات خوبی داشته باشید و نقاط ورود و خروج معاملهتان را درست تشخیص دهید، باید پیوتها را به خوبی بشناسید. نکته مهم اینکه یادگیری این مبحث دشوار نیست و اگر روی نمودارهای زیادی تمرین کنید، به راحتی به مهارت شناسایی پیوت ماژور از مینور میرسید. به یاد داشته باشید که تشخیص صحیح پیوت ماژور به معنای تحلیل درست نمودارهای قیمت بوده و تحلیل درست شما به موفقیت در معاملاتتان نزدیک میکند.
اندیکاتور پیوت پوینت (Pivot Point) چیست و چطور از آن استفاده کنیم؟
پیوت پوینت (Pivot Point) یعنی نقطهای از نمودار که انتظار تغییر و یا چرخش قیمت را داریم. در این نواحی رفتار حرکت قیمتها کاملا تغییر میکند. با کمک پیوت پوینت میتوانید اهداف خود را تعیین کنید و برنامهریزیهای معاملاتی خود را دقیقتر انجام دهید. در این مقاله قصد داریم به صورت تخصصی درباره اندیکاتور پیوت پوینت صحبت کنیم. اینکه این اندیکاتور چیست و دقیقا چه چیزی را نشان میدهد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
پیوت پوینت چیست؟
پیوت پونت یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که برای تعیین روند کلی بازار در بازههای زمانی مختلف استفاده میشود. در واقع میانگین بیشترین، کمترین و قیمت بسته شدن روز معاملاتی قبلی را پیوت پوینت میگوییم. اندیکاتور پیوت پوینت با استفاده از این قیمتها سطوح حمایت و مقاومت آینده را تخمین میزند.
همه این سطوح به معامله گران کمک می کند تا ببینند قیمت کجا میتواند حمایت یا مقاومت را تجربه کند. به طور مشابه، اگر قیمت در این سطوح حرکت کند، به معاملهگر اجازه میدهد بداند که قیمت در آن جهت در حرکت است.
مهمترین ویژگیهای اندیکاتور پیوت پوینت
- پیوت پوینت یک اندیکاتور تکنیکال برای معاملهگران تکنیکال که به صورت روزانه معامله میکنند مناسب است.این اندیکاتور برای شناسایی روندها و معکوسها عمدتاً در بازارهای سهام، کالاها و فارکس استفاده میشود.
- پیوت پوینت برای تعیین سطوحی محاسبه میشوند که در آن احساسات بازار میتواند از صعود به نزول و برعکس تغییر کند.
- معامله گران روزانه، پیوت پوینت را برای تعیین سطوح قیمتی جهت مشخص نمودن نقاط ورود، حد ضرر و حد سود مورد استفاده قرار می دهند.
مقایسه اندیکاتور پیوت پوینت و ابزار فیبوناچی
اندیکاتور پیوت پوینت و ابزار فیبوناچی هر دو سطوحی افقی را بر روی نمودار قیمتی نشان میدهند. این سطوح به عنوان نواحی حمایت و مقاومت محسوب میشوند.
در ابزار فیبوناچی سطوح به صورت اعداد فیبوناچی و بر حسب درصد نمایش داده میشوند. در صورتیکه در اندیکاتور پیوت پوینت از درصد استفاده نمیشود و بر اساس اعداد ثابت از جمله بیشترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت بسته شدن تنظیم میشود.
اعتبار پیوت پوینت
پیوت پوینت هم مانند سایر ابزارهای تحلیل تکنیکل ممکن است مورد علاقه بعضی از تحلیلگران باشد و دستهای دیگر به آن استناد نکنند. خوب است بدانید هیچ اطمینانی وجود ندارد که قیمت در سطوح پیوت پوینت متوقف شود، معکوس شود یا حتی به این سطوح ایجاد شده در نمودار برسد. این اندیکاتور نیز مانند همه اندیکاتورها، میتواند به عنوان ابزار کمکی مورد استفاده معاملهگران قرار گیرد.
انواع پیوت پوینت
همانطور که گفتیم پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت مهم یا تغییرات بالقوه در جهت روند را شناسایی کنند. برای معامله گران فعال، پنج نوع مختلف پیوت پوینت وجود دارد که معمولاً توسط تحلیلگران تکنیکال استفاده میشود:
پیوت پوینت استاندارد به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت را حول پیوت مرکزی ترسیم کنند که با یک سری محاسبات ساده تعیین میشود. این محاسبات میانگین بیشترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت بسته شدن در هر دوره زمانی انتخاب شده است.
شکل زیر نشاندهنده پیوت پوینت استاندارد بر روی نمودار قیمت ارز دیجیتال بیت کوین است. سطوح R1 تا R3 سطوح مقاومتی، سطوح S1 تا S3 سطوح حمایتی و سطح P پیوت پونت است.
فرمول پیوت پوینت استاندارد:
همانطور که گفتیم پیوت پوینت براساس یک سری محاسبات ساده بدست میآید. شاید برایتان جالب باشد که این محاسبات با چه فرمولهایی بدست میآید. بنابراین در اینجا این فرمولها را برایتان آوردهایم:
3/P=High+Low+Close
R1=(P×2)−Low
R2=P+(High−Low)
S1=(P×2)−High
S2=P−(High−Low)
P=Pivot
R1=Resistance 1
R2=Resistance 2
S1=Support 1
S2=Support 2
پیوت پوینت WOODIES
پیوت پوینت Woodies کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. این پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد انواع نقطه پیوت دو سطح حمایت و مقاومت را بر اساس یک پیوت مرکزی ترسیم کنند. پیوت پوینت Woodies وزن بیشتری به قیمت بسته شدن دارایی میدهد. در نتیجه، این سیستم به روشهایی شبیه به استراتژیهایی عمل میکند که شامل استفاده از میانگینهای متحرک نمایی (EMA) میشود، زیرا دادههای قیمتی اخیراً وزن بیشتری نسبت به دادههای قیمت قبلی دارند.
در شکل زیر پیوت پوینت Woodies را انواع نقطه پیوت در نمودار قیمت ارز دیجیتال بیت کوین نشان میدهد. تفاوت سطوح حمایت و مقاومت نسبت به پیوت پوینت استاندارد را میبینیم.
نحوه محاسبات پیوت پوینت WOODIES
R2 = Pivot Point + (High–Low)
R1 = (2x Pivot Point) – Low Pivot Point = (High+Low) + (2x Closing Price) / 4
S1 = (2x Pivot Point) – High
S2 = Pivot Point – (High+Low)
پیوت پوینت کاماریلا
اندیکاتور پیوت پوینت Camarilla برای اولین بار در دهه 1980 به بازارهای مالی معرفی شد. مفاهیم این اندیکاتور شبیه به Woodies هستند زیرا قیمتها بر اساس قیمتهای بسته شدن روز قبل است.
مثال:سطوح حمایت و مقاومت در پیوت پونت Camarilla در نمودار ارز دیجیتال بیت کوین را در شکل زیر میبینید.
تفاوت پیوت پوینت کاماریلا (Camarilla) با پیوت پوینت وودی (Woodies) و استاندارد
برای معاملهگران، تفاوت اصلی بین قوانین معاملاتی Woodies Pivot Point و Camarilla Pivot Point در این است که سیستمهای استراتژی معاملاتی اندیکاتور پیوت پوینت Camarilla بر اساس چهار سطح مقاومت قیمت و چهار سطح حمایت قیمت هستند. به یاد داشته باشید، این برخلاف سیستم استاندارد Pivot Point است که فقط بر اساس دو سطح قیمت برای مقاومت و دو سطح برای حمایت از پیوت است.
جالب است بدانید در اندیکاتور پیوت پوینت کاماریلا Camarilla سطوح خاصتر و سیستماتیکتری داریم. در این سطوح اعشار غیر صفر (یعنی 1.5، 1.25، 1.16، و 1.0833) به عنوان ضریب استفاده میشود.
نحوه معامله با اندیکاتور پیوت پونت کاماریلا (Camarilla)
معاملاگران روزانه با استفاده از شناسایی سطوح حمایت و مقاومت در این اندیکاتور میتوانند برنامه ریزی معاملاتی مناسب را اجرا کنند. به گونهای که با رسیدن قیمت به سطح مقاومتی R3 احتمال افت قیمت و بستن معامله خرید را میتوان داشت و همچنین در زمان افت قیمت سطح S3 میتواند به عنوان سطح حمایتی برای برگشت و رشد قیمت برای انجام معامله خرید محسوب شود.
از طرفی ممکن است قیمتها تا سطح R4 و یا فراتر از آن رشد کند بنابراین سناریو قبلی مبنی بر افت قیمت نقض میشود و اقدام به فروش نمیکنیم در این حالت معامله خرید همچنان پابرجاست.
همچنین در صورت افت قیمت تا سطح S4 و فراتر از آن، سناریو قبلی یعنی شکلگیری حمایت و انجام معامله خرید نقض میشود.
پیوت پوینت فیبوناچی
پیوت پونت فیبوناچی مشابه پیوت پوینت استاندار است. سطوح قیمت اولیه در فرمولهای پیوت فیبوناچی معمولاً با اعداد فیبوناچی در سطوح اصلاحی 38.2% و 61.8% مرتبط است. از طرفی برخی معاملهگران از ترکیب اندیکاتور پیوت پوینت فیبوناچی با الگوهای قیمتی (مانند الگوی مثلث یا الگوی سر و شانه) برای انجام معاملات خود استفاده میکنند.
شما در شکل زیر پیوت پوینت فیبوناچی را در نمودار قیمتی ارز دیجیتال اتریوم میبینید.
نحوه محاسبات پیوت پوینت فیبوناچی
R1 = (0.382 x (High–Low)) + Pivot Point
R2 = (0.618 x (High–Low)) + Pivot Point
R3 = (1.0 x (High–Low)) + Pivot Point Pivot Point = (High+Low+Close) / 3
Pivot Point = (High+Low+Close) / 3
S3 = Pivot Point – (1.0 x (High–Low))
S2 = Pivot Point – (0.618 x (High–Low))
S1 = Pivot Point – (0.382 x (High–Low))
پیوت پوینت دیمارک (DEMARK)
تام دیمارک، پیوت پونت دیمارک را به عنوان پاسخی به کار قبلی جی.ولز وایلدر به بازارهای مالی معرفی کرد. پیوت پوینت دیمارک بر اساس روابط تفاضلی بین دو قیمت باز شدن و بسته شدن یک دارایی است.
Pivot Point Value = X / 4
Resistance 1 = (X / 2) – Price Low
:Support 1 = (X / 2) – Price High
When the Closing Price > Opening Price
:X = (Price High x 2) + Price Low + Closing Price
:X = High + (Price Low x 2) + Price Close
When Closing = Opening Price
X = Price High + Price Low + (Closing Price x 2)
شکل زیر نمایش پیوت پوینت DEMARK در نمودار قیمتی ارز دیجیتال اتریوم است.
ترسیم اندیکاتور پیوت پوینت در رهآورد ۳۶۵
پس از ورود به وبسایت رهآورد ۳۶۵ و انتخاب نماد مد نظرتان، در کادر بالای نمودار در بخش Indicators گزینه Pivot Points را تایپ کنید. بعد Pivot Points Standard را انتخاب کنید.
شکل زیر نحوه نمایش اندیکاتور پیوت پوینت بر روی نمودار ایران خودرو (خودرو) هست.
تنظیمات اندیکاتور پیوت پوینت رهآورد ۳۶۵
پس از ورود به قسمت انواع نقطه پیوت Settings اندیکاتور، پنجرهای مشابه زیر باز میشود که شامل دو گزینه Inputs و Style است. حالا میتوانید تنظیمات خود را انجام دهید.
گزینه Inputs
- در این بخش شما میتوانید نوع اندیکاتور پیوت پوینت شامل انواع Traditional، Fibonacci، Woodie، Classic، DeMark، Camarilla، را در بخش ۱ انتخاب کنید.
- همچنین در بخش ۲ میتوانید نمایش یا عدم نمایش پیوت پوینتهای گذشته را تعیین کنید.
- بخش ۳ مربوط به دوره زمانی محاسبه است.
- بخش ۴ تعداد پیوتهای گذشته است. دقت کنید که در تمامی شکلها این بخش را ۱ در نظر گرفتیم.
- برای افزودن تنظیمات جدید به قسمت پیشفرض روی گزینه ۵ کلیک کنید.
گزینه Style
با انتخاب گزینه style شما پنجره زیر را میبینید که میتوانید رنگ و نوع خطوط اندیکاتور، نوع فونت و اندازه نام خطوط را تغییر دهید.
ترسیم اندیکاتور پیوت پوینت در TradingView
با ورود به وبسایت TradingView و انتخاب نماد مورد نظر خود، مشابه قبل در بخش Indicators گزینه Pivot Points را تایپ کنید. سپس Pivot Points Standard را انتخاب کنید.
تنظیمات اندیکاتور پیوت پوینت در TradingView
باورود به قسمت Settings اندیکاتور پنجرهای مشابه زیر برایتان باز میشود که شامل سه گزینه Inputs و Style و Visibility است و شما میتوانید تنظیمات خود را انجام دهید.
گزینه Inputs
- مشابه آنچه در قبل گفتیم در این بخش میتوانید نوع اندیکاتور پیوت پوینت شامل انواع Traditional، Fibonacci، Woodie، Classic، DeMark، Camarilla، را انتخاب کنید.
- همچنین دوره زمانی محاسبه و تعداد پیوتهای گذشته را تعیین کنید.
- همینطور میتوانید تیک گزینه استفاده از مقادیر پایه روزانه را غیر فعال انواع نقطه پیوت کنید.
گزینه Styls
- در این بخش با فعال بودن تیک گزینه labele اعداد هر کدام از سطوح را مشاهده میکنید و با فعال بودن تیک گزینه Lines سطوح حمایت و مقاومت برایتان نمایش داده میشوند.
- لازم به ذکر است در صورت تمایل برای افزودن تنظیمات جدید به قسمت پیشفرض بر روی گزینه Defaults کلیک کنید.
گزینه Visibility
این بخش چگونگی نمایش اندیکاتور انواع نقطه پیوت پیوت پوینت بر اساس زمان است.
در آخر
هنگامی که معامله گران سطوح نشانگر محوری فیبوناچی را زیر نظر دارند، اغلب ایده خوبی است که سطح محور مرکزی را به عنوان نقطه شروع در نظر بگیرید و به دنبال جهت روند جدید در رابطه با مقادیر قیمت دیروز باشید. معامله گران به سادگی می توانند مقادیر محدوده از روز معاملاتی قبل را در هر نسبت فیبوناچی شناخته شده (معمولاً 38.2٪ یا 61.8٪) ضرب کنند.
در نهایت، معامله گران خبره می توانند پس از افزودن نتایج حاصل از این محاسبات به مقدار نقطه محوری (هنگام شناسایی سطوح مقاومت) یا کم کردن رقم از مقدار نقطه محوری (هنگام شناسایی سطوح حمایت) یک موضع معاملاتی را تعریف و اصلاح کنند.
در ترکیب، این تکنیکها به معاملهگران اجازه میدهند تا یک موضع معاملاتی را آغاز کنند که به وضوح به صورت صعودی یا نزولی تعریف میشود. نظر شما درباره پیوت پوینت چیست؟ آیا تا به حال از آن کمک گرفتهاید؟ لطفا در قسمت نظرات تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
پیوت پونت یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که برای تعیین روند کلی بازار در بازههای زمانی مختلف استفاده میشود. پیوت پوینت در واقع میانگین بیشترین، کمترین و قیمت بسته شدن روز معاملاتی قبلی است. اندیکاتور پیوت پوینت با استفاده از این قیمتها سطوح حمایت و مقاومت آینده را تخمین میزند.
همانطور که گفتیم پیوت پوینت به معامله گران اجازه میدهد سطوح حمایت و مقاومت مهم یا تغییرات بالقوه در جهت روند را شناسایی کنند. برای معامله گران فعال، پنج نوع مختلف پیوت پوینت وجود دارد که معمولاً توسط تحلیلگران تکنیکال استفاده میشود:
پیوت پوینت استاندارد
پیوت پوینت Woodies
پیوت پوینت Camarilla
پیوت پوینت فیبوناچی
پیوت پوینت Demark
پیوت پوینت استاندارد
پیوت پوینت ها و استفاده از آن در برگشت های بازار
پیوت پوینت ها و استفاده از آن در نمودارها یکی از رایجترین تحلیلهای مورداستفاده توسط معاملهگران به منظور تشخیص نقاط مناسب ورود به یک معامله و خروج از آن است. شکل گیری قیمتها بر اساس خرد و تفکر جمعی بازار است. پس برای سود کردن بر اساس رفتار معاملهگران در بازار دو راه وجود دارد. راه اول جهتدهی به سهم بر اساس قدرت و منابع مالی شخصی ( ایجاد موج ) و راه بعدی تشخیص جهت حرکتی غالب در بازار و حرکت با آن ( موج سواری ) است. البته شناخت رفتار شکل گرفته در سهم بر اساس عرضه و تقاضا بسیار مهم است؛ چون گاهی اوقات باور داریم که جهت حرکت سهم رو به بالاست، ولی بعد از خرید سهم، قیمت سهم در مسیر کاهشی قرار گرفته و متضرر میشویم.
یکی از مهم ترین وظایف معاملهگر در شناسایی موقعیت معاملاتی درست، تشخیص نقاط شکل گیری پیوت پوینت ها در سهام است. پیوت پوینت ها، نقاطی در نمودارهای قیمتی هستند که خرد جمعی بازار، باور بهتری نسبت به برگشت قیمتی سهم دارد. خرد جمعی شکل گرفته در بازار هم میتواند در جهت خریدار باشد و هم در جهت فروشنده که در این حالت شاهد تقابل بین خریدار و فروشنده در سهم هستیم ( در نقاط پیوت پوینت چرخش و تغییر جهت در سهام ایجاد شده و شاهد تغییر روند صعودی انواع نقطه پیوت به روند نزولی و تغییر روند نزولی به روند صعودی هستیم).
در تقابل بین خریدار و فروشنده، در صورت عدم برآورده شدن توقعات یک سمت معامله، معاملهگر تسلیم و در نهایت بازنده معامله بوده و جهت حرکتی نمودار هم به آسانی تغییر میکند و اینجاست که شاهد شکل گیری نقطه پیوت در سهم هستیم و هر چقدر این نقاط قویتر باشد (برگشتهای قیمتی محسوستر باشد) معاملهگران با جابجایی از یک موقعیت به موقعیت مخالف، تاثیر بیشتری بر روند حرکت قیمتی سهم ایجاد میکنند. پس واضح است که اهمیت این نقاط برای هر دو طرف خریدار و فروشنده مهم می باشد.
انواع پیوت پوینت ها
پیوتهای مینور:
پیوتهای مینور عموما اصلاح های قیمتی کوچکی هستند که در آن شاهد توقف روند کوتاه مدت اصلی هستیم. این پیوت ها نوسانات قیمتی کوچک هستند که عمدتا مورد پسند نوسانگیران بازار است ولی در تحلیل، از این پیوتها استفاده نمیکنیم.
پیوتهای ماژور:
پیوتهای ماژور، برگشتهای قیمتی هستند که روند حرکتی در نمودار را تغییر داده و روند صعودی را به روند نزولی و روند نزولی را به صعودی تبدیل میکنند. تشخیص این پیوت از اهمیت بالایی برخوردار است چون در این حالت قادر به تشخیص جهت حرکت نمودار و اخذ موقعیت معاملاتی مناسب هستیم.
در شکل بالا برخی از نقاط پیوت ماژور و مینور نشان داده شده است که محدوده های سبز رنگ محدوده ماژور و محدوده های قرمز رنگ محدوده مینور را نشان میدهد. پس شناخت و شناسایی نقاط پیوت در نمودارها از اهمیت بالایی برخوردار است که هر سرمایهگذاری باید به تکنیک های شناسایی این نقاط آگاه باشد. حال سرمایه گذاری که دیدگاه کوتاه مدت دارد میتواند از پیوت های مینور و سرمایه گذارانی که دیدگاه میان مدت به سهم دارند باید از پیوت ماژور استفاده کنند.
حال سرمایه گذاران باید در نمودارهای قیمتی به دنبال نقاط پیوت ماژور باشند تا بتوانند به راحتی برگشت های قیمتی را تشخیص داده و بیشترین سود را در بازار کسب کنند. به طور کلی دو روش برای تشخیص نقاط پیوت ماژور در بین سرمایه گذاران معمول است.
روش اول: قیمت بیش از 38 درصد گام قبل را اصلاح کند و اندیکاتور MACD تغییر فاز دهد
روش دوم: نمودار به لحاظ زمانی حداقل به اندازه 38 درصد گام قبلی باشد و اندیکاتور MACD تغییر فاز دهد.
چگونه نقاط پیوت پوینت در بازار را تشخیص دهیم
برای محاسبه سطح پیوت پوینت در هر بازی زمانی از فرمول زیر استفاده میکنیم:
P.P= (High+Low+2*close)/4
HIGH: بیشترین قیمت
LOW: کمترین قیمت
CLOSE: قیمت بسته شدن سهم در آخرین روز دوره زمانی
استراتژی های معاملاتی پیوت پوینت در بازه های زمانی مختلف
سطوح پیوت را برای هر دوره زمانی میتوان مورد استفاده قرار داد. به عنوان مثال اگر قرار باشد سطح پیوت سالانه را حساب کنیم کلیه دیتاها باید مربوط به سال گذشته باشد. به عنوان مثال اگر بالاترین قیمت یک سال گذشته 450 تومان و کمترین قیمت آن 340 تومان و قیمت بسته شدن سهم در آخرین روز سال 390 تومان باشد سطح پیوت سالیانه سهم طبق فرمول بالا 392 تومان خواهد بود. در کل سهامی که بالاتر از سطح پیوت سالانه خود معامله می شوند دارای ریسک پایین تری می باشند و باید به دنبال فرصت های معاملاتی خرید در آن بود.
سرمایه گذارانی که دیدگاه میان مدت و بلندمدت در سهم دارند بهتر است از سطح پیوت سالیانه برای خرید سهام استفاده کنند.
تشخیص سطوح حمایت و مقاومت با استفاده از پیوت پوینت ها
با استفاده از پیوت پوینت ها میتوان یک سری سطوح حمایت و مقاومت را در نمودار تعیین کرد که برای خرید و فروش سهم بسیار کارا می باشد. سطوح حمایت و مقاومت با استفاده از پیوت پوینت به صورت زیر تعیین می شوند.
سطوح مقاومت:
R1= ( 2 * PP ) – L
( R2 = PP + ( H – L
( R3 = H + 2 * ( PP – L
سطوح حمایت:
S1= ( 2 * PP ) – H
( S2 = PP – ( H – L
( S3 = L – 2 * ( H – PP
شکل زیر محدوده های پیوت پوینت و مقاومت و حمایت را نشان می دهد.
همانطور که در شکل بالا مشاهده می شود سه سطح مقاومتی برای نمودار تعیین شده است که نمودار هر بار با برخورد به این سطوح واکنش نشان میدهد. اما نکته جالب در بحث پیوت پوینت ها این است که خطوط مقاومت که با استفاده از پیوت پوینت ها تعیین شده است می تواند نقش حمایتی و بالعکس را نیز بازی کند و این نشان میدهد که پیوت پوینت ها تغییر سطوح را نیز به خوبی انجام میدهند.
بنابراین در صورت که با استفاده از تحلیل تکنیکال در بازار معامله میکنیم پیوت پوینت ها می توانند یک روش کارا برای خرید و فروش سهم در موقعیت های مناسب باشند که با استفاده از آن می توان محدوده های پر ریسک و کم ریسک سرمایه گذاری را شناسایی کرد.
پیوت در بورس چیست؟ چند روش استفاده و شناسی انواع پیوت در بازار
پیوت در بورس را شاید سادهترین و درعینحال مهمترین مفهومی بتوان دانست که در دنیای سرمایهگذاری و بورس وجود دارد. اصل داستان پیوت در بورس بر اساس یک جمله و یک اصل ساده بناشده است: هیچ روند (صعودی، نزولی) پایدار نیست و تا آخر ادامه پیدا نمیکند. این سخن ما را به این نکته میرساند که یک روند صعودی روزی به روند نزولی و یک روند نزولی روزی به یک روند صعودی تبدیل میشود. ما برای سادهتر کردن بحث روند رنج کشیدن یا همان نه صعودی – نه نزولی را کنار گذاشتهایم؛ اما نقش پیوت در بورس دراینبین کجاست؟
پیوت در بورس
درواقع پیوت بورس نقطهای است که یک روند صعودی به نزولی و یا برعکس تبدیل میشود. در کلام سادهتر زمانی که یک روند صعودی به انتهای خود میرسد و با چند کندل شروع به روند نزولی میکند یک پیوت را تشکیل میدهد. این موضوع در مورد تبدیل روند نزولی به صعودی نیز صدق میکند.
نکته بسیار مهم و کاملاً حساس اینجاست که کل داستان سرمایهگذاری، معامله گری و تمام داستانهای تحلیل تکنیکال دقیقاً برای تشخیص همین نقاط پیوت در بورس است. درواقع شما اگر بتوانید تشخیص دهید که یک روند نزولی قرار است در کدام نقطه پیوت صعودی ایجاد کند میتوانید در آن نقطه – یعنی در کف و پایینترین قیمت روند – اقدام به سرمایهگذاری کنید. زمانی هم که بتوانید تشخیص دهید پیوت در نقطه صعود قرار است کجا تشکیل شود میتوانید در قله از سهم خارج شوید. در این حالت شما ماکسیمم سود را به دست خواهید آورد.
بنابراین به زبان سادهتر بگوییم نقش پیوت در تحلیل و شناسایی نمودار پیوت میتواند شمارا تبدیل به ثروتمندترین سرمایهگذار جهان کند! این موضوع بستگی به نظر و بینش شما از این نقاط و تعریف شما از آن دارد. درست است که امروز هیچکس نمیتواند بهصورت کامل و قطعی این نقاط را شناسایی کند اما بههرحال یادتان باشد کل هدف دنیای تحلیل و معاملهگری برای پیدا کردن همین نقاط پیوت در بورس است. پس سعی کنید آن را دقیق و درست بفهمید.
مفهوم پیوت در بورس(نقش پیوت در تحلیل)
پیوت در بورس شاید تعریف سادهای داشته باشد ولی مفهوم نسبتاً پیچیدهای دارد. بگذارید کمی دقیقتر دراینباره صحبت کنیم. یک روند صعودی بر چه اساس ایجاد میشود؟ زمانی که تقاضا بیشتر از عرضه باشد و این موضوع باعث میشود که روند سهم افزایشی باشد. در مورد یک روند نزولی نیز عرضه بیشتر از تقاضا است.
حال اگر یک روند صعودی بخواهد بشکند و تبدیل به یک روند نزولی شود، مسلمان باید عرضه بر تقاضا پیشی بگیرد و این روند را عکس کند. در مورد تبدیل روند صعود به نزولی نیز همچنین اتفاقی رخ میدهد، یعنی تقاضا بر عرضه غلبه میکند و روند سهم به صعودی تبدیل میشود.(به نظر شما فکر میکنید دلیل افزايش سرمايه چیست؟ و آیا میدانید ایچیموکو چیست ؟ اگر نمیدانید حتما این مقاله را بخوانید.)
پس ما در نقاط پیوت در بورس شاهد یک نوع جنگ میان عرضه و تقاضا هستیم. درصورتیکه در این جنگ جای عرضه و تقاضا عوض شود پیوت شکل میگیرد.
اما نکته اصلی و انواع نقطه پیوت مهم که کمتر به آن توجه میشود این است که این جنگ بین عرضه و تقاضا و بهطورکلی هر اتفاقی که در بازار بورس رخ میدهد توسط انسانها صورت میگیرد؛ یعنی این انسانها هستند که این موقعیت را ایجاد میکنند. پس باید دید که چه اتفاقی در نقاطی خاص رخ میدهد که عمده سهامداران خرده یا سهامداران کلان یک سهم را وادار به تغییر موضع و چرخش میکند.
بنابراین در اینجای داستان پیوت در بورس ما با دو نکته روبهرو هستیم:
۱- پیوت بورس بر اساس تغییر تقاضا و عرضه صورت میگیرد.
۲- این تغییر عرضه و تقاضا یا توسط عمده سهامداران خرده صورت گرفته است یا اینکه بهواسطه سهامداران کلان و حقوقی این کار رخداده.
بر اساس این دو مفهوم کلی میتوان دید دیگری نسبت به پیوت در بورس پیدا کرد.
پیوت در بورس از دید سهامداران خرده
همانطور که در بالاتر گفتیم یک سهم زمانی میتواند تغییر وضعیت دهد که عرضه و تقاضا تغییر وضعیت دهد و بهنوعی قدرتشان تغییر کند. این موضوع میتواند از سمت عمده سهامداران خرده رخ بدهد. چرا ما در اینجا اصرار داریم که این کار باید توسط عمده سهامداران خرده صورت بگیرد؟ علت ساده است خریدوفروش سهامداران خرده بر خلاق روند بازار و سهم همیشه وجود دارد، اما این خریدوفروشها و عرضه و تقاضاهای معکوس بهاندازهای نیست که بتواند یک پیوت بورس به شکل قوی ایجاد کند. یک پیوت در بورس قوی ایجاد میشود که تعداد بیشتری از این سهامداران دست به تغییر وضعیت بزنند؛ بنابراین یک نوع هماهنگی عمومی لازم است؛ اما سؤال اینجاست که این هماهنگی چگونه ایجاد میشود؟
بهطورکلی سؤال این است که چگونه یک هماهنگی میان سهامداران خرد در یک نقطه خاص شکل میگیرد و باعث ایجاد پیوت در بورس میشود؟ پاسخ به این سؤال میتواند گزینه خوبی برای پیدا کردن پیوت بورس محسوب شود.
در پاسخ به این سؤال میتوان گزینههای زیادی را مطرح کرد. ازجمله اخبار، اطلاعیههای شرکت و ده ها دلیل دیگر؛ اما برای اینکه بتوانیم پاسخ کارآمدتری به این سؤال بدهیم سهم را در شرایط عادی تصور میکنیم؛ یعنی اینکه فکر میکنیم هیچ خبر یا اطلاعیهای برای سهم وجود ندارد و بازار روند عادی خودش را طی میکند. در این حالت چگونه میتوان متوجه شد که سهامداران عادی چگونه بهصورت همزمان عمل میکنند. با استفاده از چند نشانه زیر میتوان این حرکت و ایجاد پیوت در بورس را مشخص کرد:
۱- سهامداران عادی به عددهای رند حساستر هستند؛ یعنی عددهای مانند ۱۰۰، ۳۰، ۴۰ و … میتواند نقاط مهمی برای ایجاد پیوت در بورس باشد.
۲- سهامداران عادی هنگام صعودی بودن سهم ترسو میشوند؛ یعنی اینکه عملاً بعد از چند ده درصد سود منتظر یک نشانه برای خروج هستند. این یعنی روند صعودی کوتاهتر است.
۳- سهامداران در سیر نزولی منفعلتر میشوند و عملاً دوست ندارند با ضرر از سهم خارج شوند. همین موضوع باعث میشود که روند نزولی طولانیتر شود.
این موارد در کنار یکدیگر میتواند یک نوع نقشه راه با تشخیص پیوت در بورس به شما بدهد.
اندیکاتور نقاط پیوت (pivot point) در معاملات – تعاریف
یکی از موارد ضروری در تریدهای موفق، توانایی شناسایی سطوح حمایت و مقاومت کلیدی و تعیین نقاط پیوت است که احتمال دارد روند کلی معکوس شود. یک راه خوب برای محاسبه سطوح مهم روانی، اندیکاتور نقاط پیوت است. بسته به روش ترسیم نقاط پیوت مشخص شده در تنظیمات، اندیکاتور به طور خودکار چندین سطح حمایت و مقاومت را در قیمت های بالا (حداکثر)، پایین (حداقل) و قیمت بسته انواع نقطه پیوت شدن ترسیم می کند.
نقاط پیوت چیست؟
نقاط پیوت چیست؟ ابتدا اجازه دهید نقاط پیوت را تعریف کنیم. Pivot یک کلمه مشتق شده فرانسوی است که به آرامی از نظر دستوری در انگلیسی تکامل یافته است که در ادبی به معنای “چرخش” است. نقاط پیوت، نقاط معکوس یا سطوحی هستند که قیمت در آن ها بازگشت کرده و در جهت مخالف شروع به انواع نقطه پیوت حرکت می کند. به عبارت دیگر، Pivot سطحی است که در آن روند صعودی نزولی خواهد شد و بالعکس.
اندیکاتور نقاط پیوت برای چه معامله گری مناسب است؟
نقاط ورود و خروج را با توجه به سطوح حمایت و مقاومت تعیین می کند.
از روشی برای محاسبه حد ضرر و حد سود استفاده می کند.
از استراتژی های معاملاتی در داخل محدوده معاملاتی استفاده می کند.
اصول ترسیم سطوح فارکس بر اساس بالا و پایینها ذهنی است. با این حال، اگر از سطوح افقی ساخته شده بر اساس یک فرمول ریاضی خاص استفاده کنید، ابزاری با تفسیر واضح دریافت خواهید کرد. این خطوط، پیوت است.
انواع pivot points
فرمول کلاسیک برای ترسیم نقاط پیوت سهام شامل استفاده از استراتژی معاملاتی نقاط پیوت بر اساس میانگین سه نوع قیمت – بالاترین قیمت، پایینترین قیمت و قیمتهای بسته شدن میشود. تفاوت سایر فرمول های نقاط پیوت با فرمول کلاسیک در تعداد خطوط ترسیم شده، استفاده از فاکتورهای اصلاح اضافی و فاکتورهای وزنی است.
1. فرمول محاسبه کلاسیک:
شش خط افقی محاسبه می شود: سه سطح مقاومت پبیوت (R1-R3) و سه سطح حمایت پیوت (S1-S3). فرمول محاسبه نقاط پیوت مرکزی، میانگین حسابی سه نوع قیمت است.
پیوت = (حداکثر قیمت + حداقل قیمت + قیمت بسته شدن)/3
R1 = پیوت + (پیوت – حداقل قیمت)
R2 = پیوت + (حداکثر قیمت – حداقل قیمت)
R3 = حداکثر قیمت + 2*(پیوت – حداقل قیمت)
S1 = پیوت – (حداکثر قیمت – پیوت)
S2 = پیوت – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت)
S3 = حداقل قیمت – 2*(حداکثر قیمت – پیوت)
حداکثر و حداقل قیمت همان های و لو هستند.
2. فیبوناچی.
نسبت های فیبوناچی برای محاسبه انحراف سطوح از نقاط پیوت کلاسیک (پیوت کف یا اصلی) استفاده می شوند. فرمول محاسبه خط پیوت کف مانند فرمول کلاسیک است.
پیوت = (حداکثر قیمت + حداقل قیمت + قیمت بسته شدن)/3
R1 = پیوت + (R*0,382)
R2 = پیوت + (R*0,618)
R4 = پیوت + (R*1,618)
S1 = پیوت – (R*0,382)
S2 = پیوت – (R*0,618)
S4 = پیوت – (R*1,618)
R = حداکثر قیمت – حداقل قیمت
3. نقاط پیوت کاماریلا.
این فرمول شامل چهار سطح حمایت و چهار سطح مقاومت بدون pivot points اصلی است. نسبت ها در محاسبه گنجانده شده است، به همین دلیل قیمت بیشتر با سطوح تماس می گیرد. بنابراین، کاماریلا اغلب برای اسکالپینگ و معاملات کوتاه مدت توصیه می شود.
R1 = (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/12 + قیمت بسته شدن
R2 = (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/6 + قیمت بسته شدن
R3 = (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/4 + قیمت بسته شدن
R4 = (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/2 + قیمت بسته شدن
S1 = قیمت بسته شدن – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/12
S2 = قیمت بسته شدن – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/6
S3 = قیمت بسته شدن – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/4
S4 = قیمت بسته شدن – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت) * 1,1/2
4. نقاط پیوت وودی.
فرمول محاسبه مشابه نقاط پیوت استاندارد است. با این حال، ماشین حساب های استاندارد به جای شش سطح از چهار سطح استفاده می کنند. علاوه بر این، محاسبه نقاط پیوت وودی با سایر محورها متفاوت است زیرا وزن بیشتری را بر داده های قیمت اخیر نسبت به سایر تغییرات اعمال می کند.
پیوت = (حداکثر قیمت + حداقل قیمت + 2*قیمت بسته شدن)/4
R1 = پیوت + (پیوت – حداقل قیمت)
R2 = پیوت + (حداکثر قیمت – حداقل قیمت)
S1 = پیوت – (حداکثر قیمت – پیوت)
S2 = پیوت – (حداکثر قیمت – حداقل قیمت)
5. نقاط پیوت DeMark.
محورهای Demark فقط سطح مقاومت بالا و خط حمایت پایین را محاسبه می کنند. دیدگاه این روش به نقاط پیوت و محاسبه سطح پایه نیز متفاوت است.
- اگر قیمت بسته شدن پایین تر از قیمت باز شدن باشد، پیوت = حداکثر قیمت + 2*حداقل قیمت + قیمت بسته شدن، می باشد
- اگر قیمت بسته شدن بالاتر از باز شدن باشد، پیوت = 2*حداکثر قیمت + حداقل قیمت + قیمت بسته شدن، می باشد
- اگر قیمت بسته شدن و قیمت باز شدن برابر باشد، پیوت = حداکثر قیمت + حداقل قیمت + 2*قیمت بسته شدن، می باشد
= S1 پیوت/2 – حداقل قیمت
= R1 پیوت/2 + حداکثر قیمت
در بازار هیچ اندیکاتور بهترینی وجود ندارد چراکه نمیتوان از آن به تنهایی استفاده کرد. هر کدام از روش های محاسبه می توانند در شرایط و بازار های مختلف به بهترین نحو عمل کنند. تنها با آزمایش استراتژی معاملاتی خود می توانید روش محاسبه پیوت را تعریف کنید.
استفاده از نقاط پیوت در معاملات فارکس
اندیکاتور نقاط پیوت ، سطوح افقی زیر را ایجاد می کند:
وضعیت ایده آل بازار زمانی در نظر گرفته می شود که کندل زیر نقاط P باز شود، قیمت افزایش یابد، در نقاط R1 کمی کاهش یابد، به تدریج به نقاط R2 برسد و معکوس شود.
استراتژی معاملات نقاط پیوت مبتنی بر این ایده است که قیمت تمایل دارد بیشتر به روزهای بسته شدن روز قبل برگردد تا فراتر از محدوده قبلی. بنابراین توصیه می شود تایم فریم D1 را در تنظیمات اندیکاتور وارد کنید. این بدان معنی است که سطوح برای روز بعد بر اساس کندل بسته شده روز قبل محاسبه می شود.
در تصویر بالا، تنظیمات اندیکاتور بر اساس تایم فریم روزانه انجام شده اند و تایم فریم نمودار نیز بر روی H1 قرار دارد. این بدان معنی است که اندیکاتور هر 24 ساعت سطوح افقی جدیدی را ترسیم می کند. اگر H4 را در نمودار تنظیم کنید، سطوح هر شش ساعت یکبار به روز می شوند. اگر بازه زمانی D1 را در نمودار انتخاب کنید، سطوح رسم نمی شوند.
دیدگاه شما