فرمول شاخص کل بورس

شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟

ایران فاینانس

بورس تهران از فروردین ماه 1369 اقدام به محاسبه و انتشار شاخص قیمت خود با نام تپیکس (TEPIX) نموده است. این شاخص 52 شرکت که در آن زمان کل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را شامل می‌شدند، در برمی‌گرفت. شاخص مزبور با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

P it = قیمت شرکت i ام در زمان t

q it = تعداد سهام منتشره شرکت i ام در زمان t

D t = عدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر p io q io ∑ بوده است

P io = قیمت شرکت i ام در زمان مبدأ

q io = تعداد سهام منتشره شرکت i ام در زمان مبدأ

n = تعداد شرکت‌های مشمول شاخص

شاخص قیمت بورس تهران تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در برمی‌گیرد و در صورتی که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌گردد. همان‌گونه که از فرمول 1 مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت‌ها معیار وزن‌دهی در شاخص مزبور است که این امر منجر به تأثیر بيشتر شرکت‌های بزرگ در شاخص می‌شود.

1-2– تعدیل پایة شاخص

شاخص قیمت نمایانگر روند عمومی قیمت در میان شرکت‌های مورد بررسی است و باید از تغییرات قیمت و نه پارامترهای دیگر متأثر شود. توجه به فرمول شاخص نشان می‌دهد که در محاسبة آن‌ افزون بر قیمت، میزان سهام منتشره نیز تأثیر گذارند. از این رو شاخص‌ باید در صورت تغییرات سهام منتشره که معمولاً از افزایش سرمایه (از محل آوردة نقدی)، ناشی می‌شود [1] به گونه‌ای تعدیل شوند که تغییرات مزبور مقدار شاخص را متأثر نسازند. این تعدیلات در مخرج کسر رخ می‌دهد و با روش زیر صورت می‌گیرد:

1 – فرض کنید که قیمت در زمان t و با استفاده از فرمول زیر به میزان PI t محاسبه شده است.

2 – حال یک یا چند شرکت در زمان 1+ t اقدام به افزایش سرمایه (از محل آوردة نقدی) کرده‌اند. با فرض ثابت ماندن قیمت‌ها و ضریب سهام شناور آزاد میزان شاخص به PI t+1 تغییر می‌کند.

3 – حال مخرج کسر به گونه‌ای تعدیل می‌شود که مقدار شاخص مجدداً برابر PI t گردد.

4 – با جایگذاری میزان FD t+1 در مخرج کسر، مقدار شاخص مجدداً برابر PI t خواهد شد.

به طور معمول موارد زیر موجب تعدیل پایه شاخص می‌گردند:

1 – افزایش سرمایة شرکت‌ها از محل آوردة نقدی

2 – افزایش تعداد شرکت‌های مشمول شاخص

3 – کاهش تعداد شرکت‌های مشمول شاخص

4 – تجزیه شرکت‌ها

5 – ادغام شرکت‌ها

6 – پرداخت سود نقدی (تنها برای تعدیل پایه شاخص درآمد کل)

شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران در صنایع مختلفی طبقه‌بندی شده‌اند. این طبقه‌بندی که براساس روش ISIC صورت می‌گیرد، منجر به تفکیک 36 صنعت در بورس تهران تا ارديبهشت ماه 1384 شده است. بورس تهران اقدام به محاسبة شاخص قیمت برای هر صنعت می‌کند که همگی با فرمولی مشابه شاخص کل قیمت محاسبة می‌شوند.در یک تفکیک کلی‌تر، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران به دو گروه صنعت و مالی تقسیم شده‌اند که گروه مالی در برگیرندة شرکت‌های صنعت واسطه‌گری‌های مالی و گروه صنعت شامل کلیة شرکت‌های بورس به جز واسطه‌گری‌های مالی است. بورس تهران به محاسبة شاخص قیمت برای این دو گروه کلی نیز می‌پردازد که با نام شاخص مالی [2] و شاخص صنعت [3] منتشر می‌شوند و هر دو در طراحی، محاسبه و تعدیل از معیارهای شاخص کل قیمت پیروی می‌کنند.

3- شاخص پنجاه شرکت فعالتر

این شاخص كه نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت 50 شرکت فعالتر بورس تهران است با دو روش متفاوت محاسبه مي شود. در روش اول که منجر به محاسبة شاخص 50 شرکت فعالتر- میانگین ساده می‌شود از روش میانگین ساده استفاده مي گردد و روش دوم نیز همانند شيوة محاسبه TEPIX است و منجر به محاسبه شاخص 50 شرکت فعالتر – میانگین موزون می‌شود.

آن چه در انتخاب 50 شرکت مزبور که در دوره‌های سه ماهه صورت می‌گیرد، بیشترین اهمیت را دارد تعداد روز‌های دادوستد شرکت‌ها است. بورس تهران میزان نقدشوندگی یا فعالیت شرکت‌ها را ملاک اصلی برای گزینش 50 شرکت قرار داده و به همین سبب شاخص مزبور را شاخص 50 شرکت فعالتر نامیده است.

4- شاخص قیمت و بازدة نقدی

شاخص قیمت و بازدة نقدی یا همان شاخص درآمد کل با نماد TEDPIX از فروردین 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغییرات این شاخص نشانگر بازدة کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازدة نقدی پرداختی، متأثر می‌شود. این شاخص کلیة شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در بردارد و شیوة وزن‌دهی و محاسبة آن همانند شاخص کل قیمت (TEPIX) است و تنها تفاوت میان آن دو در شیوة تعدیل آن‌ها است. شاخص قیمت و بازدة نقدی بورس تهران با فرمول زیر محاسبه می‌شود.فرمول شاخص کل بورس

P it = قیمت شرکت i ام در زمان t

q it = تعداد سهام منتشره شرکت i ام در زمان t

RD t = پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی در زمان t که در زمان مبداء برابر p io q io ∑ بوده است

تعدیل پایة شاخص TEDPIX به وسیلة فرمول زیر صورت می‌گیرد:

RD t+1 = پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی در زمان t+1 (پس از تعدیل)

RD t = پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی در زمان t (پیش از تعدیل)

P it = قیمت شرکت i ام در زمان t

q it = تعداد سهام منتشره شرکت i ام در زمان t

DPS it+1 = سود نقدی پرداختی شرکت i ام در زمان t+1

D t+1 = پایة شاخص کل قیمت در زمان t+1 (پس از تعدیل)

D t = پایة شاخص کل قیمت در زمان t (پیش از تعدیل)

همان‌گونه که از فرمول 7 مشخص است، فرمول تعدیل پایة شاخص TEDPIX از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول مربوط به بازده‌نقدی پرداختی شرکت‌هاست که باعث تعدیل پایة شاخص مزبور می‌شود و بخش دوم مربوط به موارد تعدیلی می‌شود که میان TEPIX و TEDPIX مشترک است و شامل مواردی همچون افزایش سرمایه از محل آوردة نقدی شرکت‌ها می‌شود.

شرایطی را در نظر گیرید که شرکت‌هایی اقدام به پرداخت سود نقدی کرده‌اند و هیچ موردی که منجر به تعدیل پایة شاخص TEPIX شود، رخ نداده باشد. در این وضعیت D t با D t+1 برابر خواهد بود و فرمول 13 به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

همان‌گونه که با کمی دقت مشخص است در این شرایط RD t+1 کوچکتر از RD t خواهد شد و این امر منجر به افزایش شاخص TEDPIX خواهد شد.

حال شرایطی را در نظر گیرید که سودنقدی توسط شرکتی پرداخت نشده باشد، لکن شرکت‌هایی اقدام به افزایش سرمایه از محل آوردة نقدی کرده باشند. در این وضعیت فرمول 7 به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

شیوة محاسبة فرمول 9 به گونه‌ای است که درصد تغییرات RD را همانند D خواهد کرد، به عنوان مثال اگر D t+1 ، 2/1 برابر D t باشد، RD t+1 نیز 2/1 برابر RD t خواهد بود و همان‌طور که توضیح داده شد، این امر در شرایطی صورت می‌گیرد که سودنقدی پرداختی صفر باشد. به بیان دیگر در صورتی که سودنقدی توسط شرکت‌ها پرداخت نشود و تنها افزایش سرمایه از محل آوردة نقدی یا اضافه شدن شرکت‌های دیگر به فهرست بورس یا موارد دیگر صورت گیرد، درصد تغییرات پایة شاخص TEPIX و TEDPIX برابر خواهد بود.

5- شاخص بازدة نقدی

شاخص بازدة نقدی که با نماد TEDIX منتشر می‌شود، بیانگر سطح عمومی بازدة نقدی پرداختی شرکت‌ها است و مقدار آن از تقسیم پایة شاخص کل قیمت بر پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی، به دست می‌آید. فرمول 10 بیانگر نحوة محاسبة شاخص TEDIX است.

نحوه محاسبه شاخص های بورس (قسمت دوم)

شاخص در بورس ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. با استفاده از شاخص قیمت میتوان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

به گزارش پایگاه خبری بااقتصاد، همانطور که در قسمت اول آموزش انواع شاخص ها ذکر شده بود شاخص شاخص نمودار یا نماگری برای فرمول شاخص کل بورس نشان دادن تغییرات قیمت سهام شرکت های بورسی در یک زمان مشخص است. شاخص انواع مختلفی دارد که بر اساس متغییرهای آن دسته بندی می‌شود و هرکدام نشانگر متغییر خاصی هستند. نحوه محاسبه شاخص بسیار ساده بوده و به وسیله محاسبه شاخص های مختلف می توانیم داده های مفیدی برای سنجیدن سرمایه گذاری بهتر در بورس بدست آوریم.

نحوه محاسبه شاخص

نحوه محاسبه شاخص بسیار ساده بوده و از تقسیم ارزش جاری بازار سهام در هر لحظه بر ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبداء ضرب در صد بدست می آید.

ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه

ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبدا

نحوه محاسبه ارزش جاری شرکت

ارزش جاری هر شرکت از ضرب تعداد سهام هر شرکت در قیمت سهام آن بدست می آید.

نحوه محاسبه ارزش جاری بازار

ارزش فرمول شاخص کل بورس جاری بازار نیز از جمع ارزشجاری شرکتهای پذیرفته شده حاصل می شود.

نحوه محاسبه شاخص قیمت کل

شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمت‌ها در چگونگی تغییرات آن دارد. یعنی بر اساس بزرگی و کوچکی شرکت ها تغییرات شاخص قیمت کل تغییر می کند و نحوه محاسبه این شاخص به صورت زیر است:

نحوه محاسبه شاخص کل هم وزن

شاخص کل هم وزن بخشی از شاخص کل تیپکس است که در این شاخص همه شرکت ها در یک سطح قرار گرفته و بزرگی و کوچکی شرکت در چگونگی تغییرات آن نقشی ندارد و نحوه محاسبه آن به صورت زیر است:

رییس سازمان بورس: شاخص سازی نکردیم

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در واکنش به ادعاهای اخیر مبنی بر دستکاری شاخص کل بورس، گفت: بازار در حالت انتظار است و شرایط نوسانی ندارد و شاخص‌سازی نکرده‌ایم.

به گزارش شبکه شرق، مجید عشقی در حاشیه همایش «شرکت‌های دانش بنیان، بازار سرمایه، دورنمای آینده» در جمع خبرنگاران درباره انتقادات به روند حرکتی شاخص کل بورس با توجه به وضعیت بازار سهام، اظهار داشت: شاخص کل فرمول کاملا مشخصی دارد و هر کسی که محاسبه کند به همین عدد می‌رسد. هر نهادی امکان محاسبه شاخص را دارد و با هر روشی به عدد شاخصی که اعلام می‌شود، می‌رسد.

وی ادامه داد: شرایط بازار سرمایه این روزها پُرنوسان نیست. بازار در حالت انتظار و تعادل قرار دارد، به همین دلیل تغییرات شاخص زیاد نیست؛ بنابراین شاخص‌سازی نکرده‌ایم.

رییس سازمان بورس درباره احتمال اینکه بورس کالا به زیرمجموعه وزارت صمت منتقل شود، گفت: دولت مخالف این موضوع است و در صورت مطرح شدن آن در صحن علنی مجلس، دولت مخالفت خود را اعلام خواهد کرد.

عشقی درباره تعیین تکلیف سهام عدالت ادامه داد: تصمیم‌گیری‌ها در شورای‌عالی بورس درباره سهام عدالت انجام شده و تغییراتی در آیین‌نامه اجرایی سهام عدالت داریم و تا دو هفته آینده هم درباره اساسنامه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تصمیماتی می‌گیریم.

وی اعلام کرد که سازمان بورس هیچ مسئولیتی درباره جاماندگان سهام عدالت و تعیین پرتفوی آنها ندارد.

رییس سازمان بورس درباره اختلافات بین وزارت صمت و بورس کالا، گفت: اختلافی بین این دو نهاد وجود ندارد، در شورای‌عالی بورس هم وزیر صمت حضور داشت و درباره عرضه خودرو در بورس کالا و عرضه سایر موارد محصولات توافقاتی انجام شد.

عشقی درباره عرضه سهام شرکت‌های خودروسازی بیان کرد: واگذاری این شرکت‌ها در بورس روال خود را طی می‌کند، اما سازمان بورس هنوز به موضوع آن ورود نکرده است و باید آگهی عرضه سهام منتشر شود تا سازمان بورس به این موضوع ورود کند.

تغییر تدریجی دامنه نوسان در مرحله دوم

وی درباره دامنه نوسان اعلام کرد: تعیین دامنه طبق برنامه انجام می‌شود و دامنه نوسان در مرحله دوم به‌تدریج تغییر می‌یابد.

رییس سازمان بورس درباره وضعیت صندوق‌های ETF، گفت: اساسنامه این صندوق‌ها نیازمند اصلاح بود. اساسنامه این صندوق‌ها مصوب هیات وزیران است که باید اصلاحات نیز در هیات وزیران تصویب شود. با تغییر اساسنامه امکان صدور و ابطال برای مدیر صندوق به وجود می‌آید که این امر منجر به این می‌شود و صندوق‌ها به ارزش ذاتی خود می‌رسند.

آغاز عرضه شرکت‌های دانش بنیان در بورس از سال گذشته

عشقی با بیان اینکه عرضه شرکت‌های دانش بنیان در بورس از سال گذشته آغاز شد، اظهار کرد: بعد از اینکه ضوابط پذیرش شرکت‌های دانش بنیان نهایی شد، تلاش کردیم پذیرش و عرضه این شرکت‌ها به نحوی باشد که منافع عمده عرضه آنها به خودشان برسد.

وی ادامه داد: در این راستا برنامه‌ریزی شد که اکثر عرضه‌های اولیه شرکت‌های دانش بنیان از طریق روش صرف سهام باشد تا منابعی که جمع می‌شود، مستقیم وارد کسب‌وکارهای دانش بنیان شود. این فرآیند به توسعه این شرکت‌ها کمک می‌کند و امیدواریم پذیرش آنها در بورس و فرابورس شتاب بگیرد.

رییس سازمان بورس با بیان اینکه چند شرکت دانش بنیان در صف پذیرش هستند، عنوان کرد: برخی شرکت‌ها در حوزه پرداخت و IT در مرحله آخر پذیرش قرار دارند.

شاخص بورس چیست؟ کدام شاخص ها برای فعالان بازار بورس اهمیت دارند؟

شاخص بورس، عددی است که وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار را نشان می‌دهد. شاخص‌ها معیارهای مهمی برای تحلیل و بررسی وضعیت بورس هستند. در بین این شاخص‌ها چند شاخص از اهمیت بیشتری نزد افراد فعال در بازار بورس برخوردار هستند. در ادامه برخی از این شاخص‌ها را به شما معرفی می‎‌کنیم.

به گزارش کافه طلا، اگر کم و بیش پیگیر اخبار بورس باشید به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» را بارها شنیده‌اید. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که این شاخص چیست و نوسانات عدد این شاخص چه معنایی دارند؟

واژه «شاخص» ترجمه کلمه انگلیسی (Index) است. این واژه در مفهوم کلی به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که شما با استفاده از آن می‌توانید تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغییر را طی یک بازه زمانی خاص، مشاهده کنید. در واقع با بررسی یک شاخص می‌توانید وضعیت و نوسانات متغیرهای مورد بررسی آن شاخص را ببینید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس، عددی است که وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار را نشان می‌دهد. ما در بورس فقط یک شاخص نداریم بلکه چند شاخص مختلف داریم که هر کدام از آنها وضعیت بورس را از جنبه خاصی به ما نشان می‌دهند. محاسبه هر کدام از این شاخص‌ها از طریق فرمول متفاوتی صورت می‌گیرد.

روش اندازه‌گیری هر شاخـص، منحصر به همان شاخـص است بنابراین برای مقایسه دو شاخـص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخـص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را. سهامداران بازار سرمایه می‌توانند؛ از شاخـص کل و سایر شاخـص‌های بورس اوراق بهادار تهران برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده و حتی تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده دنبال کنند.

شاخص‌ها معیارهای مهمی هستند که با تحلیل و بررسی‌شان می‌توان از جنبه‌های مختلف، وضعیت گذشته و حال بورس را دریافت. در بین این شاخص‌ها چند شاخص از اهمیت بیشتری نزد افراد فعال در بازار بورس برخوردار هستند. در ادامه برخی از این شاخص‌ها را به شما معرفی می‎‌کنیم.

در شکل زیر، شیوه نمایش برخی از شاخص‌های بورس را در سایت بورس مشاهده می‌کنید:

شاخص کل بورس چیست؟

این شاخص همان چیزی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان «شاخص بورس تهران» صحبت می‌شود. شاخص کل در بین افراد فعال در بازار بورس و سرمایه گذاری یکی از پرکاربردترین شاخص‌ها به شمار می‌رود. این شاخص، بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است.

شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به آن شاخص کل هم می‌گویند، یکی از انواع شاخص بورس می باشد که بیان کننده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار سرمایه را بیان می‌کند. توجه داشته باشید که شاخص کل، بیان کننده میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران نیست. بطور مثال وقتی گفته می‌شود که شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان 10 درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است.

فرمول محاسبه شاخص کل

نام دیگر شاخص کل، «شاخص قیمت و بازده نقدی» (TEDPIX) است. نکته‌ای که هنگام بررسی شاخص باید به آن توجه کنید این است که میزان تغییرات شاخص برای ما اهمیت دارد نه خود عدد شاخص. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۲۰۰۰۰ به ۳۰۰۰۰ برسد – یعنی ۵۰% رشد کند – نشان دهنده این است که میانگین بازدهی بورس طی این یکسال برابر با ۵۰% بوده است.

طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت‌ها بزرگ‌تر باشند – یعنی سرمایه بیشتری داشته باشند – تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت.

به عنوان مثال؛ فردی را در نظر بگيريد که سهام شرکت X را در ابتدای سال، با قيمت ۱۵۰ تومان بخرد. در ادامه و چنانچه قيمت سهام اين فرد در پايان همان سال، به ۱۸۰ تومان برسد و همین طور شرکت در پايان سال نيز ۱۵ تومان به عنوان سود نقدی، به ازای هر سهم میان سهماداران خود توزیع کند، اين فرد در کل ۴۵ تومان سود از محل افزايش قيمت سهم و دريافت سود نقدی کسب کرده است، پس بازدهی این شخص در پايان سال، ۳۰ فرمول شاخص کل بورس درصد خواهد بود، بخاطر این که سرمايه او از ۱۵۰ تومان به ۱۹۵ تومان افزايش پیدا کرده است.

تغييرات این شاخص هم کاملا نشان دهنده ميانگين بازدهی بورس است، لذا چنانچه برای مثال، این شاخص در ابتدای سال، ۸۰۰ هزار واحد باشد و در پايان سال، با ۸۰۰ هزار واحد افزايش، به ۱٫۶۰۰ هزار واحد برسد، این معنی را خواهد داد که ميانگين بازدهی بورس از محل افزايش قيمت سهام شرکت‌ ها و تقسيم سود نقدی میان سهامداران بورس در آن سال، ۱۰۰ درصد بوده است که به این صورت محاسبه شده است : (ميزان رشد شاخص در طول سال) ۱٫۶۰۰٫۰۰۰= ۱۰۰% × ۸۰۰٫۰۰۰

منظور از شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت، یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های بورس است. این شاخص، بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. پس اگر مثلا شاخص قیمت بورس در یک سال، ۲۰ درصد رشد داشته باشد به این معنی است که سطح عمومی قیمت‌ها در بورس در طول یک سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.

تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکت‌های بورسی در فرمول شاخص، مورد محاسبه قرار می‌گیرد. در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه شاخص در نظر گرفته می‌شود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکت‌ها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگ‌تر باشد – سرمایه آن بیشتر باشد – تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

آشنایی مختصر با شاخص هم وزن

شاخص هم وزن یکی از انواع شاخص بورس است که در این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس چه کوچک چه بزرگ بطور برابر در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند. تفاوت این شاخص با شاخص کل در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.

بطور مثال وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار کاهش یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار رشد کرده است. در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود اما در شاخص هم وزن شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت ها نشان داده می شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.

تفاوت شاخص کل با شاخص کل هم وزن

تفاوت شاخص کل بازار سرمایه با شاخص کل هم وزن به این صورت است که در شاخص کل، وزن و اندازه شرکت ها در میزان تاثیرگذاری آن ها بر شاخص موثر است ولی در شاخص کل هم وزن ، وزن تمامی شرکت ها یکسان در نظر گرفته شده است و می توان به خوبی نشان دهنده وضعیت کل بازار بورس باشد.

پس در جواب به سوال شاخص کل بورس چیست باید گفت که شاخص بازار بورس در واقع معیاری برای سنجش بازار سرمایه است و بیشتر نشان دهنده وضعیت شرکت های بزرگ بورسی می باشد و عدد آن برای سرمایه گذاران بازار بورس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، تا آن جا که برای شاخص هم روند، حمایت و مقاومت و تحلیل تکنیکال را اعمال می کنند تا از وضعیت کلی شاخص در آینده اطلاع پیدا کنند.

شاخص بازار اول و بازار دوم

مؤلفه‌ های دسته بندی شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران شامل مواردی چون، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، میزان سرمایه، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش و … انجام میگیرد. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شود.

شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم بندی می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.

شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر چیست؟

بورس، هر سه ماه یک بار فهرست شرکت‌های فعال‌تر را بر اساس میزان نقد شوندگی – یعنی خرید و فروش آسان‌تر و سریع‌تر سهام – سهامشان منتشر می‌کند. هر شرکتی که سهامش ساده‌تر و سریع‌تر خرید و فروش شود به اصطلاح «نقد شوندگی» بیشتری دارد. شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر، تغییرات سطح عمومی قیمت سهام ۵۰ شرکتی را نشان می‌دهد که سهام آنها از سایر شرکت‌ها نقد شونده‌تر هستند.

شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟

شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟

همراهان گرامی افرادی که در بورس سرمایه گذاری کرده اند و همچنین سهامداران حرفه ای در بازار بورس که مبالغ بسیار زیادی را در بورس گذاشته اند، عوامل تاثیر گذار در بورس برایشان بسیار حائز اهمیت است. که پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ شامل این عوامل و موارد است. در میان یکی از مهم ترین عوامل در بازار بورس و فرابورس اصطلاح شاخص کل است. برای آشنایی بیشتر و پاسخ به پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ در این مقاله همراه ما باشید.

پیشنهاد میکنیم مطالب زیر را مطالعه نمایید:

شاخص کل در بورس به چه معناست؟

شاخص کل برای فهمیدن سطح عمومی قیمت ها و سود سهام شرکت های بورسی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد که البته از شاخص کل حتی برای بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت گذشته و زمان حال و حتی آینده بورس استفاده میشود. در بورس انواع مختلفی از شاخص ها وجود دارد که که هر کدام از این شاخص ها جنبه متفاوتی از بورس را نشان میدهند.در واقع شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان می‌دهد. این شاخص ها با توجه به عواملی نوساناتی را هم تجربه می کنند که این امر برای سرمایه گذاران بسیار باارزش است. شاخص های بورس در واقع اعدادی هستند که وضعیت کلی بورس و روند رشد و یا افت بورس را به نمایش می گذارند که با استفاده از شاخص ها میتوان روند آینده بورس را هم از نمودار پیش بینی کرد. در این بین از مهمترین شاخص ها که بسیار پرکاربد هم است، شاخص کل است که تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. این شاخص کل یک فرمول برای محاسبه دارد که طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت ها بزرگتر باشند بدین معنی که سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل خواهند داشت.

فرمول محاسبه شاخص کل

بدین علت که شاخص کل از واحد اندازه گیری خاصی برخوردار نیست از این روش استفاده می کنند. بدین صوررت که یک سال مشخصی را به عنوان سال پایه انتخاب کرده و و تمامی اعداد و ارقام شرکت ها را در آن سال پایه نوشته و عنوان عدد مبنا را به آن ها میدهند و پس از این مرحله تغییرات قیمتی سهام در سال‌های بعد را نسبت به آن سال می‌سنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق می‌افتد. برای روشن تر شدن این موضوع بهتر است که فرمول محاسبه شاخص کل را در اختیارتان بگذاریم:

فرمول محاسبه شاخص کل

همانطور که در قسمت فوق ذکر شده در مخرج کسر اعاد و ارقام سال پایه نوشته میشود اما در صورت کسر عنوانی به اسم ارزش جاری نوشته شده است که لازم به ذکر است که نحوه محاسبه ارزش جاری را برایتان مشخص کنیم که عبارت انداز:

ارزش جاری هر سهم از حاصل‌ضرب قیمت پایانی سهام ضربدر تعداد سهام آن شرکت به دست می‌آید.

به طور مثال، کل بازار از سال 1380 تا اکنون فقط از 3 سهم زیر تشکیل شده است و اطلاعات به شرح زیر است:

سهم الف: 1000 سهم به ارزش 1000 ریال

سهم ب: 2000 سهم به ارزش 2000 ریال

سهم پ: 2000 سهم به ارزش 2000 ریال

محاسبه ارزش جاری سال 1380 :

(1000*1000) + (2000*2000) + (2000*2000) = 1000000+ 4000000+4000000= 9000000

با محاسبه این چنین و محاسبه یک سال بعد و گذاشتن در فرمول محاسبه شاخص کل بسیار ساده عدد شاخص کل و میزان درصد افزایش یا کاهش را در شاخص کل متوجه میشوید.

آیا افزایش شاخص کل نشانگر سودآوری سهام است؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت که خیر، افزایش شاخص کل حتما به معنی سودآوری سهام همه شرکت های بورسی نیست و هیمن داستان برعکس هم صدق میکند، بدین معنی که با کاهش شاخص کل نمیتوتن نتیجه گرفت که کل شرکت های بورسی ضررده هستند زیرا پیش آمده است که شاخص کل از افزایش خوبی برخوردار بوده است اما برخی سهام ها با افت قیمت مواجه شده اند.

اگر کاربرد شاخص ها را بخواهیم مثال بزنیم این است که: از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد.

نکات کلیدی شاخص کل

• زمانی میتوانید قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمت دز سهم خاص در شاخص کل مد نظر قرار دهید که آن سهام خاص به دلایلی مانند شفاف سازی، برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوق‌العاده بسته می‌شود.
• شاخص کل عموما از شرکت های بسیار بزرگ تاثیر میگذارد و زمانی اتفاق می افتد که کل بازار منغی است اما چون شرکت های بزرگ قیمت سهام هایشان افزایش پیدا کرده شاخص کل هم مثبت میشود.

در مقالات بعدی به تفاوت بین شاخص کل و شاخص هم وزن میپردازیم ، همراه ما باشید.