نحوه محاسبه حجم در سهام

چگونگی محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه

هفته گذشته به انواع روش های افزایش سرمایه, پرداخته شد. اما شاید یک نکته مهم در خصوص افزایش سرمایه و تأثیر آن در تصمیم گیری سهامداران برای شرکت یا عدم شرکت در افزایش سرمایه به محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه باز می¬گردد.

هفته گذشته به انواع روش های افزایش سرمایه, پرداخته شد. اما شاید یک نکته مهم در خصوص افزایش سرمایه و تأثیر آن در تصمیم گیری سهامداران برای شرکت یا عدم شرکت در افزایش سرمایه به محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه باز می­گردد.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، فرمول محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی­ها بدین شرح است:

به عنوان مثال فرض کنید قیمت هر سهم شرکت الف در بازار بورس تهران ۴,۰۰۰ ریال است و این شرکت از محل سود انباشته ۶۰ درصد افزایش سرمایه میدهد. طبق فرمول مذکور، قیمت هر سهم جدید بعد از افزایش سرمایه به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

همانطور که مشاهده می‌کنید با افزایش سرمایه، قیمت هر سهم کاهش می یابد اما از طرف دیگر به میزان درصد افزایش سرمایه به تعداد سهام هر سرمایه گذاری نیز اضافه خواهد شد. در مثال مذکور اگر شخصی پیش از افزایش سرمایه ۱,۰۰۰ سهم ۴,۰۰۰ ریالی این شرکت را داشته است، هم اکنون با افزایش ۶۰ درصدی سرمایه شرکت، تعداد سهام وی نیز ۶۰ درصد بیشتر خواهد شد و دارای ۱,۶۰۰ سهم ۲,۵۰۰ ریالی خواهد بود در واقع آن ۶۰۰ سهام جدید سهام جایزه او خواهد بود.

برای اینکه با این موضوع دقیقتر و بهتر آشنا شوید یک مثال واقعی برای شما می زنیم:

طبق اعلامیه صدور مجوز افزایش سرمایه بانک دی مورخ 8 آذر 94 که در سایت کدال درج شده است، این بانک مجاز به افزایش سرمایه ۲۸ درصدی از محل سود انباشته است (قرار است سرمایه بانک از ۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال به ۶,۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال افزایش یابد.)

با توجه به اینکه قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی قبل از مجمع افزایش سرمایه آن ۱,۵۱۵ ریال بوده است، قیمت تئوریک سهم را برای روز بازگشایی محاسبه می کنیم.

همانطور که مشاهده می‌کنید قیمت تئوریک سهم ۱,۱۸۳ ریال خواهد بود که ممکن است در روز بازگشایی بر اثر عرضه و تقاضا بالاتر از این قیمت باز شود در این صورت دارندگان سهم سود خواهند کرد. البته این احتمال دارد که قیمت بازگشایی کمتر از قیمت تئوریک بوده و دارنده سهم با زیان مواجه شود.

دارندگان سهام با افزایش سرمایه شرکت، افزایش ۲۸ درصدی در تعداد سهام خود خواهند داشت. یعنی اگر شخصی قبلا ۱۰۰ سهم بانک دی را داشته با افزایش ۲۸ درصدی سهم، دارای ۱۲۸ سهم خواهد شد.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران و مطالبات حال شده

حالا اگر افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران و مطالبات حال شده آنان باشد فرمول تغییر می کند. در این روش برای محاسبه قیمت تئوریک هر سهم پس از افزایش سرمایه، فرمول زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

در چند مثال افزایش سرمایه هایی که همگی از محل آورده نقدی سهامداران و مطالبات آنهاست و فرض بر این است که سهامداران فعلی حق استفاده از حق تقدم را برای خود محفوظ داشته اند. مورد محاسبه قرار می گیرد.

فرض کنید قیمت هر سهم شرکت “ج” در بازار بورس تهران ۶,۰۰۰ ریال است و این شرکت از محل مطالبات و آورده نقدی ۲۰۰ درصد افزایش سرمایه می‌دهد و به ازای هر سهم جدید ۶,۰۰۰ ریال از سهامداران مطالبه می‌کند. قیمت هر سهم جدید و همچنین قیمت حق تقدم این سهم به صورت زیر خواهد بود.

مشاهده کردید که قیمت جدید سهم بعد از افزایش سرمایه تغییری نکرد؛ زیرا مبلغی که شرکت برای هر سهم مطالبه کرده است دقیقا همان قیمت بازار است. در اینجا شرکت بابت هر سهم اصطلاحا ۵,۰۰۰ ریال صرف سهام و ۱,۰۰۰ ریال بابت ارزش اسمی سهام را از سهامداران دریافت کرده است.

حالا فرض کنید قیمت هر سهم نحوه محاسبه حجم در سهام شرکت “د” در بازار بورس تهران ۶,۰۰۰ ریال باشد و این شرکت از محل مطالبات و آورده نقدی ۱۵۰ درصد افزایش سرمایه می‌دهد و به ازای هر سهم جدید ۳,۰۰۰ ریال از سهامداران مطالبه می‌کند که در حقیقت ۱,۰۰۰ ریال قیمت اسمی هر سسهم و ۲,۰۰۰ ریال به عنوان صرف سهام خواهد بود.قیمت هر سهم نحوه محاسبه حجم در سهام جدید و همچنین قیمت حق تقدم این سهم به صورت زیر خواهد بود.

همانطور که در بالا اشاره شد، در این مثال شرکت “د” بابت هر سهم ۲,۰۰۰ ریال صرف سهام و ۱,۰۰۰ ریال بابت ارزش اسمی سهام از سهامداران دریافت کرده است. در این مثال سهامداران قبلی که ارزش هر سهم آن‌ها ۶,۰۰۰ ریال بود در حال حاضر به ازای هر سهم مجاز به استفاده از ۱٫۵ سهم حق تقدم خواهد بود و در واقع ارزش دارایی آنان تغییری نکرده‌است؛ زیرا ارزش ۱٫۵ سهم حق تقدم معادل (۱,۲۰۰*۱٫۵)=۱,۸۰۰ ریال و ارزش سهم جدیدش معادل ۴,۲۰۰ ریال خواهد بود که به لحاظ ارزش برابر با همان ۶,۰۰۰ ریال قبل است.

در این شرایط سهامداران می توانند مبلغ تعیین شده از سوی شرکت را پرداخت نمایند وحق تقدم خود را که در آینده تبدیل به سهم خواهد شد دریافت کنند و یا حق تقدم خود را در زمان تعیین شده بفروشند.

حال یک مثال واقعی از این نوع افزایش سرمایه را در این بخش برای شما شرح می دهیم:

طبق اعلامیه صدور مجوز نحوه محاسبه حجم در سهام افزایش سرمایه شرکت سیمان سپاهان‌ (با نماد سپاها) مورخ ۲۷ دی 94 که در سایت کدال درج شده است، این شرکت مجاز به افزایش سرمایه با مشخصات زیر شد:

۱۶٫۶۷ درصد افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی ( افزایش سرمایه شرکت از ۱,۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال به ۲,۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال )

قیمت پایانی سهم در آخرین روزمعاملاتی قبل از مجمع ۱,۰۲۳ ریال بوده است. طبق مطالبی که گفته شد قیمت تئوریک سهم در روز بازگشایی به روش زیر محاسبه خواهد شد:

همانطور که مشاهده می‌کنید قیمت تئوریک هر سهم ۱,۰۱۹ ریال خواهد بود. از این پس فرد به ازای هر ۶ سهم، ۱ گواهی حق تقدم دریافت خواهد کرد که نحوه محاسبه حجم در سهام اگر بخواهد این حق تقدم تبدیل به سهم شود به ازی هر ۱ گواهی حق تقدم نیز باید ۱۰۰ تومن به حساب شرکت واریز کند.

چند نکته:

در زمان افزایش سرمایه به هر یک از روش ها، قیمت سهام آن نماد کاهش یافته می شود.

بر اساس روش محاسبه قیمت تئوریک هر سهم جدید، با کاهش قیمت سهام پس از افزایش سرمایه، ارزش دارایی افراد بعد از افزایش سرمایه تغییری نمی‌کند زیرا به همان میزان (درصد افزایش سرمایه) بر تعداد سهام سرمایه‌گذاران قبلی اضافه می‌شود. در واقع اگر بخواهیم خیلی شفاف بیان کنیم مثل این است که بگوییم شما ۱۰ سهم ۵,۰۰۰ ریالی دارید و یا ۲۰ سهم ۲۵۰۰ ریالی. در هر دو حالت ارزش دارایی شما ۵۰,۰۰۰ ریال خواهد بود.

فرمول های ارائه شده برای محاسبه قیمت تئوریک سهم پس از افزایش سرمایه است و پیش بینی می شود که سهم پس از افزایش سرمایه در محدوده قیمت‌های به‌دست آمده بازگشایی شود. بدیهی است با توجه به روند عرضه و تقاضا در بازار ممکن است قیمت جدید سهم بیشتر یا کمتر از قیمت‌های به‌دست آمده معامله شود.

سهامداران پس از شرکت در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، در مهلت تعیین شده (که معمولاً ۶۰ روز است) می‌توانند در صورت تمایل مبلغ مطالبه شده را در مهلت مقرر به حساب شرکت واریز می کنند (تا در زمان مشخص حق تقدم‌های آنها تبدیل به سهم شود) و یا اینکه از طریق سامانه معاملاتی نسبت به فروش حق تقدم‌‌ها اقدام نمایند.همانطور که در مثال ۷ بیان شد، معمولا در ایران این روش کاربرد بیشتری دارد ودر این حالت سهامدار باید به ازای هر سهم جدید، مبلغ یک هزار ریال (قیمت اسمی سهم) را به حساب شرکت واریز کند تا در زمان مشخصی حق تقدم های آن تبدیل به سهم شود. البته باید توجه داشت که در برخی موارد اگر سهامدار مطالباتی از شرکت داشته باشد (مثلاً مطالبات ناشی از سود سهام)، می‌تواند از محل مطالبات این مبلغ را پرداخت کند.

افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم سهام

با یک مثال واقعی از این روش، فرآیند این افزایش سرمایه را توضیح می دهیم:

با توجه به افزایش سرمایه اخیر گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی (سمگا) از این طریق سلب حق تقدم، در ادامه روند قیمت جدید این سهم را در بازار به همراه نکات مربوطه به عنوان مثال ارائه خواهیم کرد:

طبق مصوبه مجمع عمومی فوق العاده شرکت سمگا مورخ 20 بهمن 94 مقرر گردید سرمایه شرکت از مبلغ ۸۰۰ میلیارد ریال به مبلغ ۲،۰۰۰ میلیارد ریال، از محل آورده نقدی سهامداران جدید (سلب حق تقدم از سهامداران فعلی و اعطای سهام جایزه به آنان) افزایش یابد. به این منظور تعداد ۳۴۲،۸۵۷،۱۴۳ حق تقدم این شرکت برای پذیره نویسی عمومی از ابتدای وقت اداری روز سه شنبه مورخ 18 اسفند 94 آغاز و تا پایان وقت اداری روز دوشنبه مورخ 24 اسفند 94 به مدت ۷ روز عرضه شد.

سرمایه قبل از افزایش سرمایه۸۰۰ میلیارد ریال، سرمایه بعد از افزایش سرمایه ۲۰۰۰ میلیارد ریال (میزان افزایش سرمایه در این شرکت برابر با ۱۲۰۰ میلیارد ریال است)، ارزش اسمی هر سهم ۱۰۰۰ ریال و مبلغی که شرکت از سهامداران جدید به ازای هرسهم مطالبه می کند ۳۵۰۰ ریال است

با توجه به اینکه سهامداران فعلی حق استفاده از حق تقدم را از خود سلب کرده اند، قیمت تئوریک هر سهم و قیمت هر حق تقدم بعد از افزایش سرمایه چقدر خواهد بود؟

از آنجا که افزایش سرمایه برابر با ۱۲۰۰ میلیار ریال بوده و قیمت تعیین شده هر سهم برای سهامداران جدید ۳۵۰۰ ریال است، تعداد ۳۴۲،۸۵۷،۱۴۳ حق تقدم این شرکت از اول وقت اداری روز سه شنبه مورخ ۱۸ اسفند 94 تا پایان وقت اداری روز دوشنبه مورخ ۲۴ اسفند 94 به فروش رسید.

یعنی با فروش ۳۴۲۸۵۷۱۴۳ سهم به قیمت هر سهم ۳۵۰۰ ریال به سهامداران جدید، مبلغ ۱۲۰۰ میلیارد ریال تامین می شود و سرمایه به مبلغ ۲۰۰۰ میلیارد ریال می رسد. از طرفی دیگرباید توجه داشت که بر اساس آنکه سرمایه ثبت شده در اساسنامه بر مبنای ارزش اسمی (۱۰۰۰ریال) هر سهم است، تعداد برگه سهم‌های شرکت باید ۲ میلیارد برگه باشد (تا حاصل ضرب تعداد سهام در قیمت اسمی برابر با ۲۰۰۰ میلیارد ریال شود).

در واقع ۸۰۰ میلیون برگه سهم از قبل وجود داشت و تعداد ۳۴۲۸۵۷۱۴۳ برگه سهم جدید هم که جدیدا به فروش رسید و تا رسیدن به ۲ میلیارد برگه سهم، ۸۵۷۱۴۲۸۵۷ برگه سهم باقی می‌ماند. تعداد ۸۵۷۱۴۲۸۵۷ برگه سهم باقی مانده می‌باید بین سهامداران قبلی به نسبت دارایی سهام آن‌ها تقیسم شود. حال کافیست ۸۵۷۱۴۲۸۵۷ برگه سهم باقی مانده را بر ۸۰۰ میلیون برگه سهم (تعداد برگه‌های پیش از افزایش سرمایه) تقسیم کنیم تا به همان نسبت بین سهامداران قبل، سهم توزیع شود:

بنابراین اگر فرض کنیم شما ۱۰۰۰ سهم سمگا را پیش از افزایش سرمایه داشته اید، اکنون از این ۱۰۷۱ سهم دیگر به شما تعلق می‌گیرد و اکنون دارای ۲۰۷۱ سهم خواهید بود.

قیمت پایانی سهم در ۱۸ بهمن ۱۳۹۴ و قبل از برگزاری مجمع ۸,۵۲۷ ریال بود و بعد از مجمع اولین قیمت سهم بعد از بازگشایی (۳ اسفند ۱۳۹۴) ۴,۳۵۴ ریال قیمت خورد (البته شرکت ۱,۰۰۰ ریال نیز سود تقسیم کرده است).

حال با فرض یک مثال شرایط یک سهامدار این شرکت بعد از حضور در این نوع افزایش سرمایه را شرح می‌دهیم. فرض میکنیم فردی ۱,۰۰۰ سهم این شرکت را قبل از افزایش سرمایه در قیمت ۸,۵۰۰ تومان خرید کرده است. بعد از افزایش سرمایه او دارای ۱,۰۰۰ سهم اصلی و ۱,۰۷۱ سهم جدید است. این فرد باید این ۲,۰۷۱ سهم خود را حدودا به قیمت ۴,۱۰۵ ریال به فروش برساند تا ارزش دارایی های او حفظ شود (در این محاسبه دیگر سود تقسیمی شرکت را لحاظ نکردیم) و در واقع در می‌یابیم افرادی که سهم را قبل از افزایش سرمایه خرید کرده‌اند نسبت به افرادی که جدیداًسهم را ۳,۵۰۰ ریال خریدند، بهای بیشتری پرداخت کرده‌اند.

بار دیگر یادآوری می‌شود که در کلیه موارد و مثال های بالا قیمت تئوریک سهم با قیمت بازگشایی سهم روی تابلو معاملات ممکن است متفاوت باشد و بر اساس معیارهای مختلفی مثل جو روانی بازار و یا چشم انداز خود شرکت و یا … قیمت بازگشایی با قیمت تئوریک مورد محاسبه ما اختلاف چندانی داشته باشد.نحوه محاسبه حجم در سهام

حجم معاملات در تحلیل تکنیکال چیست؟

اصطلاح حجم معاملات در واقع یعنی تعداد دارایی‌هایی که در یک بازه زمانی مشخص بین فروشندگان و خریداران رد و بدل می‌شود. اما شاید از خودتان بپرسید دانستن این موضوع چه اهمیتی دارد و به چه دردی می‌خورد؟ در این مقاله می‌خواهیم درباره این صحبت کنیم که چطور می‌توانید از ماجرای حجم معاملات به نفع خودتان استفاده کنید.

چگونه از حجم برای بهبود معاملات خود استفاده کنید؟

حجم معاملات معیاری از میزان معامله یک دارایی مالی معین در یک دوره زمانی است. در بازار‌ بورس یا سهامی، حجم عبارت از تعداد سهام معامله شده و در بازار ارزهای دیجیتال تعداد کوین یا توکن معامله شده است. برای قراردادهای آتی (Future) و اختیار معامله (option)، حجم بر اساس تعداد قراردادهایی است که دست به دست شده‌اند. معامله گران برای تعیین نقدینگی به حجم نگاه می‌کنند و تغییرات حجم را با سایر شاخص‌های تکنیکالی ترکیب می‌کنند تا بتوانند تصمیمات معاملاتی مناسب را بگیرند.

با بررسی الگوهای حجم در طول زمان های مختلف می‌توان چگونگی شکل گیری رشد و افت قیمت در بازار‌ها را درک کرد. همین امر در مورد معامله گران بازار قرارداد‌های اختیار معامله نیز صادق است، زیرا حجم معاملات نشانگر تمایل فعالین بازار به جهت حرکت قیمتی است. در واقع، در بین اندیکاتور‌های مورد استفاده در تحلیل تکنیکال، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.

دستورالعمل‌های اساسی برای استفاده از حجم

هنگام تجزیه و تحلیل حجم، معمولاً دستورالعمل‌هایی برای تعیین قدرت یا ضعف یک حرکت وجود دارد. معامله‌گران همواره تمایل پیوستن به حرکت‌های قوی بازار را دارند. بنابراین در حرکت‌هایی که بیانگر ضعف قیمتی هستند شرکت نمی‌کنند یا حتی ممکن است مراقب ورود در جهت مخالف حرکت ضعیف باشند.

این دستورالعمل‌ها در همه موقعیت‌ها صادق نیستند، اما راهنمایی کلی برای تصمیم‌گیری‌های معاملاتی ارائه می‌دهند.

۱. تایید روند

در بازار صعودی باید شاهد افزایش حجم باشیم. خریداران برای بالا بردن قیمت‌ها به افزایش تعداد و اشتیاق بیشتر نیاز دارند. افزایش قیمت و کاهش حجم (واگرایی) ممکن است نشان دهنده عدم علاقه باشد، و این هشداری در مورد بازگشت احتمالی است. این ممکن است سخت باشد که ذهن شما را درگیر کند، اما واقعیت ساده این است که کاهش (یا افزایش) قیمت با حجم کم سیگنال قوی نیست. کاهش (یا افزایش) قیمت با حجم زیاد، سیگنال قوی‌تری است که نشان می‌دهد چیزی در سهام اساساً تغییر کرده است.

در شکل زیر تغییرات حجم معاملات را با توجه به افزایش و کاهش قیمت در نمودار سهام ایران خودرو (خودرو) مشاهده می‌کنید.

۲. حرکات و حجم خستگی

در یک بازار رو به رشد یا نزولی، می‌توانیم شاهد حرکت‌های فرسوده یا خسته باشیم. اینها معمولاً حرکات شدید قیمت همراه با افزایش شدید حجم هستند که نشان دهنده پایان احتمالی یک روند است. معامله گران بازار سرمایه به دلیل رشد شدید قیمت دچار ترس می‌‌شوند، در این شرایط خریداران خسته می‌شوند و تمایل به خروج از بازار دارند.

زمانی که قیمت ها کاهشی می‌شود در نهایت تعداد زیادی از معامله گران را مجبور به خروج میکند که منجر به نوسانات و افزایش حجم می‌شود. پس از افزایش حجم در این شرایط شاهد کاهش حجم خواهیم بود، اما اینکه چگونه حجم در روزها، هفته‌ها و ماه‌های بعدی ادامه می‌یابد را می‌توان با استفاده از سایر دستورالعمل‌های حجم مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

شکل زیر نمودار قیمتی سهام شرکت تسلا (TSLA) را نشان می‌دهد که بیانگر افزایش حجم در انتهای یک روند صعودی است. همانطور که گفتیم رفتار قیمتی در انتهای بازار ناشی از حرکت‌های فرسودگی می‌باشد. بنابراین شاهد افزایش حجم و خروج معامله‌گران هستیم.

۳. نشانه‌های صعودی

حجم می‌تواند در شناسایی نشانه‌های صعودی مفید باشد. به عنوان مثال، تصور کنید حجم با کاهش قیمت افزایش می‌یابد و سپس قیمت بالا می رود و مجددا به دنبال آن یک حرکت به سمت پایین‌تر انجام می‌شود. اگر در حرکت دوم به سمت پایین، قیمت از کف قبلی پایین نیاید و به اصطلاح کف بالاتر تشکیل شود و حجم در افت قیمتی دوم کاهش یابد، معمولاً به عنوان یک علامت صعودی تعبیر می‌شود.

شکل زیر نماد سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد است. در انتهای روند نزولی شاهد افزایش حجم همراه با افت قیمت هستیم. پس از شکل گیری کف و سقف بالاتر، کاهش حجم را مشاهده می‌کنیم، که در این حالت هشداری برای تغییر روند خواهیم داشت.

۴. حجم و تغییر قیمت

پس از یک حرکت طولانی مدت قیمت چه در روند صعودی یا نزولی، اگر قیمت در یک محدوده کوچک نوسان داشته باشد و حجم سنگین مشاهده شود، ممکن است نشان دهنده این باشد که یک برگشت قیمت در حال انجام است و قیمت دارایی مد نظر جهت حرکتی خود را تغییر خواهند داد.

۵. حجم در نواحی شکست و شکست‌های نقض شده

در هنگام شکست اولیه از یک سطح حمایت و مقاومت یا یک الگوی قیمتی، افزایش حجم نشان دهنده قدرت در حرکت است. تغییر اندک در حجم یا کاهش حجم در هنگام شکست، نشان دهنده عدم علاقه و احتمال بالاتر برای شکست کاذب است.

شکل زیر افزایش حجم در زمان شکست را نشان می‌دهد که نشان از قدرت خریداران و ادامه روند صعودی و قدرت در حرکت است.

۶. تاریخچه حجم

حجم را باید نسبت به تاریخ اخیر بررسی کرد. مقایسه حجم امروزی با حجم 50 سال پیش ممکن است داده‌های نامربوطی ارائه دهد. هر چه مجموعه داده‌ها جدیدتر باشند، احتمالا مرتبط‌تر هستند.

چه سیگنال های معاملاتی را می توان بر اساس حجم ارائه کرد؟

الگوهای حجمی نشانه‌ای از قدرت و رشد قیمت، یا کاهش قیمت برای یک سهام یا حتی کل بازار است. رشد قیمت با افزایش حجم به طور کلی به عنوان یک سیگنال صعودی محسوب می‌شود، در حالی که کاهش قیمت با حجم سنگین می‌تواند به عنوان یک سیگنال نزولی تفسیر شود.

در زمان اصلاح مینور، چگونه می توان حجم را تفسیر کرد؟

در زمان اصلاح مینور در یک سهام یا بازار، حجم باید کمتر از زمانی باشد که قیمت در جهت روند حرکت می کند . حجم پایین‌تر نشان می دهد که معامله گران اعتقاد زیادی به خروج از بازار و شکل گیری اصلاح ماژور ندارند و ممکن است نشان دهد که روند صعودی بازار می‌تواند ادامه یابد و این اصلاح مینور را به یک فرصت خرید تبدیل کند.

اندیکاتور حجم در رهآورد ۳۶۵

نحوه افزودن اندیکاتور حجم در نمودار سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) را در سایت رهآورد ۳۶۵ در شکل زیر نشان می‌دهیم. ابتدا با کلیک بر روی گزینه Indicators‌ پنجره زیر برای کاربر باز می‌شود. سپس در قسمت سرچ search گزینه volume را تایپ کنید. در ادامه بر روی گزینه volume مطابق شکل زیر کلیک کنید.

پس از انجام مراحل فوق اندیکاتور حجم که شامل میله‌هایی به صورت دورنگ (سبز و قرمز) است برای کاربر نمایش داده می‌شود. اندیکاتور volume بهترین راهنما برای شناسایی حمایت و مقاومت های حال و آینده سهم است. زمانی که نمودار قرمز است نشانه‌ای از افزایش عرضه و اینکه می تواند مقاومت معتبر را مورد بررسی قرار دهد با استفاده از حجم معاملات وجود دارد و زمانی که سبز است، نشانه ای مثبت از حجم معاملات و وجود حمایت قوی و افزایش تقاضا برای نمودار قیمت سهم است. البته شایان ذکر است نحوه چگونگی نمایش رنگ میله‌های حجم در نرم‌افزار‌های مختلف، متفاوت است.

اندیکاتور حجم در Trading View

با انتخاب گزینه اندیکاتور (Indicators) در نوار ابزار، پنجره زیر برای کاربر باز می‌شود. در قسمت سپس در قسمت سرچ search گزینه (volume) را تایپ کنید. در ادامه بر روی گزینه volume مطابق شکل زیر کلیک کنید.

در ادامه با انجام مراحل بالا کاربر میله‌های حجم را در پایین نمودار می‌بینید.

حجم معاملات در سایت مدیریت فناوری بورس

شکل زیر نحوه نمایش حجم معاملات در سایت مدیریت فناوری بورس را نشان می‌دهد. حجم نمایش داده شده برابر با میزان سهم معامله شده است.

با توجه به نظریه جان مورفی، پدر تحلیل تکنیکال نوین، در تحلیل تکنیکال قیمت ۷۰ درصد در شکل گیری سناریو نقش دارد و پارامتر‌های زمان و حجم معاملات، هر یک به تنهایی ۱۵ درصد در تشکیل سناریو تاثیر گذار هستند. پارامتر حجم معاملات به هیچ عنوان نباید به تنهایی در تصمیمات معاملاتی مورد استفاده قرار گیرد. بلکه تنها گواهی برای سیگنال‌های ارائه شده توسط قیمت هستند. این نکته بسیار مهم را می‌توان به صورت روزانه در اکثر بازار‌های مالی از جمله بورس تهران مشاهده کرد.

اکثر فعالین بازار تنها با مشاهده یک روز معاملاتی پر حجم، به دلیل بروز احساساتی نظیر FOMO (Fear of Missing Out) و (FUD (Fear,Uncertainty,Doubt ( ترس از عقب ماندن از بازار) و (ترس، عدم قطعیت، شک)، اقدام به معاملات نسنجیده و اشتباه می‌کنند. در نهایت این رفتار منجر به ضرر مضاعف به معامله‌گران می‌شود.

در آخر

حجم ابزاری مفید برای مطالعه روندها است و همانطور که می بینید راه های زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. دستورالعمل‌های اساسی را می‌توان برای ارزیابی قدرت یا ضعف بازار و همچنین بررسی اینکه آیا حجم، حرکت قیمت را تأیید می‌کند یا نشان می‌دهد که ممکن است یک معکوس در دست باشد، استفاده شود. گاهی اوقات از شاخص های مبتنی بر حجم برای کمک به فرآیند تصمیم گیری استفاده می‌شود. به طور خلاصه، در حالی که حجم ابزار دقیقی نیست، سیگنال‌های ورود و خروج را می‌توان با نگاه کردن به قیمت، حجم و سایر پارامتر‌ها شناسایی کرد. نظر شما در مورد موضوع حجم معاملات چیست؟ شما چطور با آن کار می‌کنید؟ لطفا در قسمت نظرات برای ما بنویسید. همچنین شما می‌توانید سوالات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

حجم معاملات معیاری از میزان معامله یک دارایی مالی معین در یک دوره زمانی است. در بازار‌ بورس یا سهامی، حجم عبارت از تعداد سهام معامله شده و در بازار ارزهای دیجیتال تعداد کوین یا توکن معامله شده است.

با بررسی الگوهای حجم در طول زمان های مختلف می‌توان چگونگی شکل گیری رشد و افت قیمت در بازار‌ها را درک کرد. همین امر در مورد معامله گران بازار قرارداد‌های اختیار معامله نیز صادق است، زیرا حجم معاملات نشانگر تمایل فعالین بازار به جهت حرکت قیمتی است. در واقع، در بین اندیکاتور‌های مورد استفاده در تحلیل تکنیکال، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.

منابع

“How to Use Volume to Improve Your Trading”, Investopedia, 2022.

نحوه محاسبه ارزش کل معاملات و ارزش معاملات خرد در بورس

معاملات در بورس به 3 طریق خرد، بلوکی و عمده انجام می شود. با استفاده از ارزش معاملات، می توان به میزان سهام معامله شده در یک روز معاملاتی پی برد. در این مقاله ابتدا به تعریف ارزش کل معاملات و ارزش معاملات خرد پرداخته می شود، سپس در ادامه ارتباط ارزش معاملات با ورود نقدینگی به بازار را بررسی می کنیم و در پایان نیز با فیلترنویسی ارزش معاملات خرد بازار را به دست می آوریم.

ارزش کل معاملات چیست ؟

ارزش کل معاملات که در صفحه اول سایت tsetmc.com با عنوان ارزش معاملات نام برده شده است، عبارت است از مجموع ارزش کل معاملات تابلو عادی بورس و یا فرابورس. بنابراین در ارزش معاملات، ارزش معاملات بازار مشتقه، بازار اوراق بدهی و صندوق های قابل معامله در نظر گرفته نمی شوند و فقط ارزش معاملات سهام، حق تقدم سهام، معاملات بلوکی و معاملات عمده لحاظ می شوند.

اگر برای یک نماد معاملاتی، حاصل ضرب حجم هر سفارش در قیمت آن سفارش را به دست آوریم و حاصل آن را برای سفارش های مختلف طی یک روز معاملاتی با هم جمع کنیم، ارزش معاملات آن نماد به دست می آید. حال اگر ارزش معاملات شرکت های مختلف پذیرفته شده در بورس را با هم جمع کتیم، ارزش معاملات بورس به دست می آید و اگر ارزش معاملات شرکت های مختلف پذیرفته شده در فرابورس را با هم جمع کنیم، ارزش معاملات فرابورس به دست می آید. در شکل 1، ارزش معاملات بورس و فرابورس در پایان روز معاملاتی 8 مهر 99 آورده شده است. طی این روز معاملاتی، ارزش معاملات بورس 8684 میلیارد تومان و ارزش معاملات فرابورس 4792 میلیارد تومان بوده است.

شکل 1- ارزش نحوه محاسبه حجم در سهام معاملات بورس و فرابورس در پایان روز معاملاتی 8 مهر 99

در رابطه با مقدار ارزش معاملات در شکل 1، ذکر چند نکته حائز اهمیت می باشد :

• B در ارزش معاملات به معنی میلیارد می باشد، بنابراین واحد ارزش معاملات، میلیارد ریال است.
• 3 رقم سمت راست ارزش معاملات، ارقام اعشازی می باشند که می توانید از آن ها صرف نظر کنید.
• ارزش معاملات برای شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به صورت جداگانه گزارش می شوند.

ارزش معاملات خرد چیست ؟

در صورتی که از ارزش معاملات، ارزش معاملات بلوکی و معاملات عمده را کم کنیم، ارزش معاملات خرد به دست می آید. برای رصد کردن بازار، باید ارزش معاملات خرد را بررسی کرد و ارزش کل معاملات را مد نظر قرار نداد.

ارتباط ارزش معاملات با ورود نقدینگی به بازار

برای تعیین ورود نقدینگی به بازار سرمایه بهتر است ورود و خروج پول افراد حقیقی را رصد کرد اما اگر ارزش معاملات خرد نسبت به میانگین 1 ماه اخیر خود رشد چشمگیری داشته باشد و این رشد چشمگیر حداقل برای 3 روز معاملاتی ادامه پیدا کند، می توان اینظور برداشت کرد که بازار سرمایه مورد استقبال اهالی آن قرار گرفته و نقدینگی جدید وارد بازار شده است. البته باید تاکید کرد که اگر ارزش معاملات خرد روزانه کم باشد، الزاما به این معنی نیست که نباید نسبت به خرید سهام اقدام کرد و از طرفی اگر ارزش معاملات نسبت به میانگین 1 ماه اخیر خود رشد چشمگیری داشته باشد، الزاما به این معنا نیست که باید نسبت به خرید سهام اقدام کرد. به همین خاطر بهتر است برای رصد کردن بازار، به جای دنبال کردن ارزش معاملات خرد، ورود و خروج پول افراد حقیقی را رصد کرد.

افزایش حجم معاملات و به تبع آن ارزش معاملات، می تواند نشانه ای از انتهای روند نزولی یا انتهای روند صعودی باشد. گاهی اوقات نیز به هنگام رویت شدن مقاومت های تکنیکال، حجم معاملات افزایش پیدا می کند که می تواند نشانه ای از شکست مقاومت و یا فروش تعداد کثیری از سهامداران باشد. برای اینکه بتوان به طور دقیق تر تاثیر افزایش حجم معاملات و به تیع آن ارزش معاملات را در روند قیمتی بررسی کرد، باید از ابزارهای تکنیکال و تابلوخوانی نیز استفاده کرد و نباید صرفا با تکیه بر ارزش معاملات، نظر داد.

نحوه محاسبه ارزش معاملات خرد با فیلترنویسی

برای محاسبه ارزش معاملات خرد بازار، باید ابتدا ارزش معاملات بورس و فرابورس را از صفحه اول سایت tsetmc.com برداشت کنیم و سپس ارزش معاملات بلوکی و عمده را از آن کسر کنیم. برای محاسبه ارزش معاملات بلوکی و عمده بهترین روش این است که از فیلترنویسی استفاده کنیم. برای این منظور ابتدا به دیده بان بازار سایت tsetmc.com (سایت شركت مديريت فناوری بورس تهران) مراجعه کنید. قبل از اینکه بخواهیم یک قالب دلخواه بسازیم و نسبت به فیلترنویسی اقدام کنیم، اطمینان حاصل کنید که تنظیمات فیلترنویسی به صورتی که در شکل 3 آورده شده است، اعمال شده اند.

شکل 2- منوهای مختلف دیده بان بازار

شکل 3- تنظیمات فیلترنویسی در دیده بان بازار

در ادامه باید قالب دلخواه خود را برای نمایش خروجی فیلتر بسازیم. برای این منظور از منوهای دیده بان بازار، مورد “قالب نمایش” را انتخاب کنید و سپس روی “ساخت قالب” کلیک کنید و قالبی مشابه آنچه در شکل 4 آورده شده است، بسازید. سپس از منو “قالب نمایش”، مورد “شخصی” را انتخاب کنید تا خروجی فیلتر به درستی در این قالب نمایش داده شود.

شکل 4- ساخت قالب نمایشی دلخواه در دیده بان بازار

سپس از منوهای دیده بان بازار، مورد “فیلتر” را انتخاب کنید و روی “فیلتر جدید” کلیک و 2 فیلتر جدید ایجاد کنید و از هر یک از فیلترهای زیر نحوه محاسبه حجم در سهام به صورت جداگانه استفاده کنید.

در رابطه با فیلترهای بالا، ذکر چند نکته حائز اهمیت است :

• برای مشخص کردن معاملات بلوکی و عمده، به ترتیب نمادهایی مشخص شدند که در عنوان آن ها عدد 2 و 4 وجود دارد چرا که در معاملات بلوکی، در انتهای نماد عدد 2 و در معاملات عمده، در انتهای نماد عدد 4 آورده می شود. پس اینطور باید نتیجه گرفت که هر کدام از معاملات بلوکی و عمده در بازار مجزایی انجام می شوند که با تابلو عادی تفاوت دارند.
• فیلترنویسی به صورتی انجام شده است که بتوانید با استفاده از قالب دلخواه، ارزش هر یک از معاملات بلوکی و یا عمده را هم با واحد میلیارد تومان داشته باشید.

در ادامه قصد داریم برای روز معاملاتی سه شنبه 8 مهر 99، ارزش معاملات خرد بورس و فرابورس را به دست آوریم. طبق شکل 1، در این روز ارزش معاملات بورس 8684 میلیارد تومان و ارزش معاملات فرابورس 4792 میلیارد تومان بوده است. در ادامه باید خروجی فیلترهای مربوط به معاملات بلوکی و عمده را چک کنیم. طبق شکل 4، در این تاریخ فقط یک معامله به صورت بلوکی انجام شده که ارزش آن حدودا 78 میلیارد تومان بوده است و هیچ معامله ای نیز به صورت عمده انجام نشده است.

شکل 4- معاملات بلوکی انجام شده در روز سه شنبه 8 مهر 99

در نهایت ارزش معاملات خرد به صورت زیر محاسبه می شود که مقدار آن 13398 میلیارد تومان بوده است.

درباره محمد حسن دانشور

موفقیت در بازارهای مالی نیازمند مهارت های متعددی است. صرف اطلاع از برخی از مفاهیم تحلیل تکنیکال نه تنها نمی تواند به درآمدزایی شما در بازارهای مالی کمک کند بلکه می تواند موجب اشتباه و از دست رفتن سرمایه شما شود. در "پارس سرمایه" تلاش می کنیم با رویکردی متفاوت به آموزش و مشاوره بازارهای مالی بپردازیم تا شما را به متخصصین این عرصه تبدیل کنیم.

حجم مبنا به چه معناست؟

حجم مبنا برای کنترل رشد بی‌رویه قیمت سهام در سال 1382 تصویب شد.

بر این اساس و در ابتدای این قانون اساس بر این بود که 15 درصد از کل سهام یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال 250 روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم 0.0006 (شش ده هزارم) کل سهام شرکت می‌شد.

اما در سال 1383 نحوه محاسبه تغییر کرد و از 15 درصد به 20 درصد افزایش یافت و حجم مبنا به 0.0008 (هشت ده هزارم) کل سهام افزایش یافت.

بعنوان مثال چنانچه تعداد سهام شرکتی 200 میلیون باشد حجم مبنای آن 160 هزار سهم خواهد بود.

حال اگر حداقل 160 هزار سهم شرکت معامله شود، قیمت پایانی سهم برابر با میانگین موزون قیمت‌های معاملات خواهد بود و اگر کمتر از 160 هزار سهم معامله شود قیمت پایانی با استفاده از نسبت حجم مبنا پوشش داده شده محاسبه می‌شود.

مثلاً اگر میانگین موزون قیمت سهام نسبت به روز قبل 40 تومان نحوه محاسبه حجم در سهام افزایش یافته است و میزان سهام معامله‌شده 80 هزار سهم است، قیمت پایانی (بسته شدن) سهم 20 تومان افزایش خواهد یافت.

تاثیرات حجم مبنا بر نوسانات قیمت سهام

وقتی تعداد سهام یک شرکت زیاد باشد، طبیعتا حجم مبنای بیشتری نیز خواهد داشت و به همین دلیل، در معاملات سهام شرکت‌های بزرگ که حجم مبنای بالایی دارند، گاهی اوقات نوسانات کمتری را نسبت به سهام شرکت‌های کوچک شاهد هستیم.

کسانی که به فکر نوسان‌گیری هستند، دل خوشی از نوسانات کم ندارند، زیرا سودشان به فراوانی نوسانات در کوتاه‌مدت استوار است، به همین دلیل اغلب اوقات در سهام شرکت‌های کوچک و مخصوصا سهام پذیرفته شده در فرابورس معامله می‌کنند (زیرا حجم مبنای سهام تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس 1 است).

مطلب مرتبط: آموزش خرید سهام

چرا حجم مبنای برخی از شرکت‌ها 1 است؟

این قانون فرابورس است که شرکت‌هایی که در بازار فرابورس پذیرفته شده‌اند حجم مبنای 1 دارند.

همچنین نمادها در روز بازگشایی (بعد از مجمع، بعد از تعدیل، بعد از شفاف سازی و…) با حجم مبنای 1 بازگشایی می‌شوند.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

فرمول مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال

قبل از فرمول مدیریت سرمایه باید دانست مدیریت سرمایه چیست حال، مدیریت سرمایه دانش نگهداری پول است و به مجموعه مهارت‌هایی گفته می‌شود که با ریسک منطقی و حداقلی می‌توان به دو هدف مهم رسید که در درجه اول حفظ سرمایه و در درجه دوم سود حداکثری است.
در بازارهای مالی جهت موفق شدن، هرکسی باید استراتژی بهینه شده خود را با توجه به میزان سرمایه، خواسته‌ها و عواطف شخصی بسازد.

مدیریت سرمایه‌ در ارز دیجیتال

کلا بخاطر ریسک بازار نباید همه سرمایه را وارد کار کرد پس بهتر است 50 درصد از سرمایه اصلی خود را در حیطه‌ای امن نگه دارید.
مثلا 10 درصد از سرمایه باید آزاد باشد که بتوان از آن در شرایط سخت، مشکلات مالی و پیشنهاد کاری استفاده کرد.
می‌توانید 10 درصد از دارایی را برای ملزومات دارای ریسک مانند خودرو و … قرار دهید.
30 درصد از دارایی را باید نحوه محاسبه حجم در سهام پرتفوی مختلف سرمایه‌گذاری کنیم.
به عنوان مثال می‌توانیم 10 درصد را برای ترید استفاده کنیم، 10 درصد برای خرید بیت کوین و 10درصد را برای بخشی از کارهای مختلف دیگر و … که اگر یکی از این 10 درصد به ضرر رسید بتوان از 20 درصد باقیمانده، آن جبران کرد.

فرمول‌های مدیریت سرمایه

دو فاکتور اساسی در فرمول‌های مدیریت سرمایه وجود دارد که باید بدانید. اولین فاکتور این است که اهمیت انتخاب ریسک و مدیریت سرمایه از شناسایی نقاط ورود و خروج بیشتر است. دومین فاکتور هم به این گونه است که در ورود به یک معامله ما حتی اگر سکه‌ایی به بالا پرتاب کنیم تا زمان پایین آمدن 50% شانس برای ورود موفق خواهیم داشت، این مدیریت سرمایه صحیح می‌باشد که ما را در بازار نگه می‌دارد. در کل باید موارد زیر را در نظر گرفت:

• انتخاب زمان مناسب برای معامله در فارکس
• ترید با سرمایه‌ای که به آن نیاز ندارید
• داشتن استراتژی در معامله
• استفاده از تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال
• مشخص کردن میزان سود و ضررتان از معامله

حال، فرمول‌های مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال عبارتنداز:

نامتقارن هرمی (نحوه محاسبه حجم در سهام جبران ضرر):

G= ([1 / ( 1 – t% )] – 1) * 100

t = مقدار ضرر
G = مقدار سودی که ضرر را پوشش دهد

سود مرکب (سود در سود):

P = اصل پول
i = درصد سود
n = تعداد دوره سود

دیگر فرمول‌های مدیریت سرمایه:

سود 6% ماهیانه به ازای 10سال سودآوری
سبدگردانی و ایجاد حساب‌های کپی ترید: معامله‌گر بعد از اینکه استراتژی خود را کامل کرد با سرمایه خود یا حتی ساختن یک حساب دمو می‌تواند به معامله بپردازد. که معامله‌گران تازه کار حساب‌های معاملاتی خودشان را در ازای پرداخت مقداری از سودشان، به شما متصل کنند.
هج فاندزهای بزرگ و استخدامی در بانک‌ها: موسساتی تحت عنوان هج فاندز به‌وجود آمده‌اند که با گرفتن 3 مرحله امتحان از شما، مبالغ بالایی را به عنوان سرمایه به شما می‌دهند و در پایان دوره سود به صورت 50-50 مابین شما و موسسه تقسیم خواهد شد.

فرمول مدیریت سرمایه سودآور:

• میزان سود TP – میزان ضرر SL = آستانه ضرر ما
• مقدار ضرر – قیمت سهم = ریسک
• حد سود – قیمت سهم = ریوارد
• ریوارد/ ریسک – حجم معامله ما = نسبت ریسک به ریوارد

شاخص‌هایی که در معاملات بلندمدت ما ثبت می‌شود:

• WIN RATE (تعداد معاملات درست ما نسبت به معاملات اشتباه در یک بازه مشخص)
• DRAWDOWN افت سرمایه ما
• PAYOFF RATIO یا بازده کلی حساب: نسبت کلی سود ما به ضررهایی می‌باشد که بدست آوردیم به صورت ریالی یا دلاری یا هر ارزی که با آن کار میکنیم.

حال باید بدونیم نسبت ریسک به ریوارد مناسب، فقط بستگی به استراتژي شخصی شما و عملکرد معامله‌گری شما دارد و نه چیزدیگری. بنابراین، ریسک به ریوارد تعیین می‌کند به ازای هر واحد ریسک چند واحد سود برداشته‌ایم که این نسبت نباید از 1:1 کمتر باشد.

تعیین حجم معامله برای ورود:

قدم آخر و بعدی شما تعیین کننده حجم ورودی شما به معامله است پس حد ضرر (میزان ضرری که می‌توانید تحمل کنید) و حد سود خود را مشخص کنید و به معامله ورود کنید. میزان آستانه ضرر شما اگر حدود 0/25% کل سرمایه تا 3% کل سرمایه باشد بهتر است. برای محاسبه آستانه ضرر نیز:

کل سرمایه* انتخاب مقدار ضرر = آستانه ضرر

نحوه محاسبه حجم با استفاده از حدضرر و آستانه حساب در سهام و بازار جهانی:

میزان آستانه حساب ما به ریال
___________________________ = تعداد سهام
pip diffrenceریال

آستانه ضرر به دلار
pip difference * __________________ = حجم سرمایه V
pip value

در فرمول مدیریت سرمایه بالا مقدار pip value یک مقدار ثابت است، به ازای یک لات استاندارد؛ که در سایت‌ها می‌توانید ببینید.
pip diffrence = فاصله حد ضرر از سهم: