مفهوم نسبت ریسک

این نکته را هم همیشه به یاد داشته باشید که اگر نسبت P/E یک سهام بالا است به معنی این که همیشه می تواند بالا باشد نیست و شما باید قبل از سرمایه گذاری مواردی دیگری را هم به همراه این نسبت بررسی و تحلیل کنید.

نسبت مالکانه چیست

احمد امیری/ حسابرس اگر با صورت‌های مالی بنگاه‌ها کار کرده باشید احتمالا به نسبت مالکانه برخورد کرده‌اید. نسبت مالکانه برای یک بنگاه اقتصادی به این‌صورت محاسبه می‌شود:

حقوق صاحبان سهام تقسیم بر کل دارایی

در یک بنگاه اقتصادی در شرایط معمول هرچه این نسبت بیشتر باشد به معنای ریسک کمتر صورت وضیعت مالی شرکت است.

یک بنگاه اقتصادی با استفاده از دارایی‌هایی که دارد منافع کسب می‌کند. اما این دارایی‌ها از کجا تامین مالی می‌شوند؟ یا سهامداران شرکت از خود پول گذاشته‌اند(حقوق صاحبان سهام) یا اینکه قرض کرده‌اند. بدیهی است که با افزایش بدهی بنگاه، ریسک صورت وضیعت مالی بالا می‌رود پس هرچه حقوق صاحبان سهام و در نتیجه نسبت مالکانه بنگاه بیشتر باشد بنگاه ریسک کمتری دارد.

حال برای بانک‌ها این نسبت به‌صورت نسبت کفایت سرمایه تعریف می‌شود که به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

سرمایه نظارتی تقسیم بر مجموع دارایی موزون شده با ریسک

صورت کسر از حقوق صاحبان سهام(سرمایه) به سرمایه نظارتی تغییر کرد چون بانک‌ بنگاه‌ مالی است و باید ببینیم که کیفیت سرمایه و آورده‌اش چطور است.سرمایه نظارتی فاکتور و متغیر مهمی در سیاست‌گذاری پولی است چون مبنای عملکرد بانک قرار می‌گیرد و یکی از متغیرهایی است که بانک مرکزی برای نظارت و تنظیم‌گری بانک‌ها از آن استفاده می‌کند.

درآمدها و هزینه‌ها

صورت‌های مالی بین تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه ناشی از معاملات با صاحبان سرمایه (به‌عنوان صاحب سرمایه) و دیگر تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه تمایز قائل می‌شود. تغییرات اخیر، درآمد و هزینه نامیده می‌شود که تعریف آنها به شرح زیر است:

درآمد: افزایش در حقوق صاحبان سرمایه به جز در مواردی که به آورده صاحبان سرمایه مربوط می‌شود.

هزینه: کاهش در حقوق صاحبان سرمایه به جز در مواردی که به آورده صاحبان سرمایه مربوط می‌شود.

بر این اساس درآمد و هزینه واژه‌هایی کلی هستند که در برگیرنده همه تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه است مگر آن تغییراتی که مرتبط با آورده یا ستانده صاحبان سرمایه باشد. بنابراین درآمد در برگیرنده درآمد ناشی از فعالیت‌های اصلی و مستمر واحد تجاری (درآمد عملیاتی) و سایر انواع درآمد (نظیر درآمدهای غیرعملیاتی و سایر اقلام سود و زیان جامع) مفهوم نسبت ریسک است. به گونه ای مشابه، هزینه در برگیرنده هزینه‌های تحمل شده ناشی از فعالیت‌های اصلی و مستمر واحد تجاری (هزینه عملیاتی) و سایر انواع هزینه (نظیر هزینه‌های غیر عملیاتی و سایر اقلام سود و زیان جامع) است.

نسبت ریسک به پاداش (Risk/Reward) چیست و چگونه از آن استفاده می شود؟

در معاملات ارز دیجیتال چند مفهوم اساسی مانند نسبت ریسک به پاداش وجود دارد که باید آنها را درک کنید. این مفاهیم اساس درک شما از بازار را تشکیل می دهند و پایه ای برای هدایت فعالیتهای تجاری و تصمیمات سرمایه گذاری شماست.

اگر به طور فعال در حال انجام معامله هستید ، در رابطه با پاداش احتمالی خود چقدر ریسک می کنید؟ چگونه می توان سود بالقوه را با ضرر احتمالی مقایسه کرد؟ به عبارت دیگر ، نسبت ریسک به پاداش شما چقدر است؟ در این مقاله ، ما نحوه محاسبه نسبت ریسک به پاداش را برای معاملات شما توضیح خواهیم داد.

نسبت ریسک به پاداش چیست؟

نسبت ریسک به پاداش (risk/reward) محاسبه می کند که یک معامله گر برای چه میزان پاداش یا سود بالقوه ریسک می کند. به عبارت دیگر ، این نسبت نشان می دهد که پاداش احتمالی هر دلاری که شما در سرمایه گذاری خود روی آن ریسک می کنید ، چقدر است.

محاسبه این نسبت به خودی خود بسیار ساده است. شما حداکثر ریسک خود را بر سود خالص هدف خود تقسیم می کنید. چطوری این کار را انجام میدهید؟ شما مشخص می کنید که چه نقطه ای را برای سود خود در نظر گرفته اید (اگر معاملات شما موفقیت آمیز باشد) و چه نقطه ای را برای ضرر خود در نظر گرفته اید (اگر معاملات شما با ضرر همراه باشد ).

اکنون اهداف ورود و خروج خود را بدست آورده اید ، به این معنی که می توانید نسبت ریسک به پاداش خود را محاسبه کنید. این کار را با تقسیم ریسک بالقوه خود بر پاداش احتمالی انجام می دهید. هرچه نسبت پایین تر باشد ، پاداش بالقوه بیشتری برای ریسک خود دریافت می کنید. بیایید ببینیم که چگونه در عمل کار می کند.

نحوه محاسبه

بیایید فرض کنیم که شما می خواهید در بیت کوین سرمایه گذاری کنید. شما تجزیه و تحلیل خود را انجام می دهید و تعیین می کنید که سود شما ۱۵٪ بالاتر از قیمت ورودی شما خواهد بود. در عین حال باید حد ضرر خود را تعیین کنید. در این حالت مفهوم نسبت ریسک ، شما تصمیم می گیرید که نقطه اعتبارسنجی شما ۵٪ از نقطه ورود شما باشد.

شاخص های تجزیه و تحلیل فنی می تواند بسیار مفید باشد. بنابراین ، هدف سود ما ۱۵٪ و ضرر بالقوه ما ۵٪ است. نسبت ریسک به پاداش ما چقدر است؟ نسبت برابر ۰.۳۳ = ۵/۱۵ است. این بدان معناست که برای هر واحد ریسک ، ما بالقوه سه برابر پاداش می گیریم. به عبارت دیگر ، به ازای هر دلار ریسک کردن ، ممکن است سه برابر سود داشته باشیم.

برای کاهش نسبت می توانیم حد ضرر خود را به سرمایه ورودی خود نزدیک کنیم. با این حال ، همانطور که گفتیم نقاط ورود و خروج نباید براساس اعداد دلخواه محاسبه شوند و باید براساس تجزیه و تحلیل ما محاسبه شوند.

توجه داشته باشید که موقعیت هایی با اندازه های مختلف می توانند نسبت خطر به پاداش یکسانی داشته باشند. به عنوان مثال اگر موقعیتی به ارزش ۱۰۰۰۰ دلار داشته باشیم ، طبق درصد سود و ضرر بالا ، خطر از دست دادن 500 دلار احتمال کسب سود بالقوه ۱۵۰۰ دلار را فراهم می کند. این نسبت فقط درصورتی تغییر می کند که موقعیت هدف و حد ضرر خود را تغییر دهیم.

سخن پایانی

ما بررسی کردیم که نسبت ریسک به پاداش چیست و چگونه معامله گران می توانند آن را در برنامه تجارت خود بگنجانند. محاسبه این نسبت در استراتژی مدیریت پول ضروری است.

آنچه که در هنگام ریسک قابل توجه است ، داشتن یک مستند از معاملات است. با مستند کردن معاملات خود ، می توانید تصویر دقیق تری از استراتژی های خود بدست آورید. علاوه بر این ، به طور بالقوه می توانید آنها را با شرایط مختلف بازار تطبیق دهید.

مهندس بختیار آهنی

بختیار آهنی کارشناسی ارشد هوش مصنوعی، ۱۸ سال سابقه برنامه نویسی، هم بنیان گذار کریپتوتانگ و مدیرمسئول پایگاه تحلیلی کارآفرینان کردستان است.

۵ سال هست که تمام تمرکز خود را روی بازار رمزارزها گذاشتم و در حال توسعه کریپتوتانگ و ساخت یک پلتفرم تخصصی برای ارزیابی پروژه های رمزارزی هستم.

منظور از نسبت سود به زیان(ریسک به ریوارد) چیست؟

شاخص یا نسبت سود به زیان یا همان “ریسک به ریوارد” شاخصی برای تعیین حد ضرر و حد سود برای سرمایه گذاری در معاملات بورس می باشد، این شاخص می تواند جهت تصمیم گیری برای خرید یا عدم خرید سهم در بورس مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد. نسبت ریسک به ریوارد یعنی اینکه شما در مقابل چند درصد سود حاضر هستید چند درصد از سرمایه خود را به خطر بیندازید.باید توجه کرد که مفهوم “نسبت سود به زیانگ در همه بازارهای بورس چه داخلی(بورس های ملی) و چه بین المللی یکسان است.

نحوه محاسبه ریسک به ریوارد:

برای محاسبه این نسبت ابتدا باید ریسک و ریوارد را طبق فرمول زیر بدست بیاوریم؛

حد ضرر – قیمت سهم = ریسک

حد سود – قیمت سهم = ریوارد

بنابراین پس از تعیین ریسک و ریوارد، ریسک را بر ریوارد تقسیم می کنیم تا نسبت آن مشخص شود، بطوری که هر چقدر که این نسبت کمتر از ۵۰% باشد، سهم برای خرید مناسب می باشد.

فرض کنید شما قصد خرید سهمی را در بازار بورس ایران با واحد پولی ریال را دارید که قیمت آن مبلغ ۱۶۸۱ ریال است و تارگت ( حد سود ) سهم مبلغ ۲۱۲۰ ریال و حد ضرر سهم مبلغ ۱۵۵۰ ریال می باشد، بنابراین برای تصمیم گیری جهت خرید یا عدم خرید سهم ابتدا باید ریسک و ریوارد را مشخص نماییم.

۱۳۱ = ۱۵۵۰ – ۱۶۸۱ = ریسک

۴۳۹ = ۲۱۲۰ – ۱۶۸۱ = ریوارد

حالا طبق مطالب گفته شده ریسک را تقسیم بر ریوارد می کنیم که می شود:

۲۹۸ / ۰ = ۴۳۹ / ۱۳۱ = Risk/Riward

بنابراین نتیجه محاسبه می شود؛ ۰٫۲۹۸ یا ۲۹٫۸% و چون این نسبت کمتر از ۵۰% می باشد پس سهم برای خرید مناسب است.

تجزیه و تحلیل نسبت ریسک به ریوارد:

شاخص ریسک به ریوارد شاخص خوبی برای تعیین حد ضرر و حد سود است، یعنی اگر پس از خرید سهم، قیمت مفهوم نسبت ریسک آن تا مبلغ۱۵۵۰ریال سقوط کرد آن را می توانیم بفروشیم و با ضرر از آن خارج شویم و اگرقیمت سهم بالا رود و تا مبلغ ۲۱۲۰ ریال رسید، باز هم می توانیم تصمیم به فروش سهم بگیریم. به عبارت دیگر مبلغ ۴۳۹ ریال سود در مقابل مبلغ ۱۳۱ ریال ضرر که ریسک به ریوارد سهم می شود ۲۹% و یا یک سوم مبلغ سرمایه گذاری، بنابراین ریسک به ریوارد، به این مفهوم است که شما حاضرید در مقابل ۲۹ درصد سود، مقداری از سرمایه خود را (به اندازه مبلغ سرمایه گذاری) به خطر بیندازید.

مفهوم نسبت ریسک

ریسک عملیاتی

ریسک چیست؟

ریسک بخشی از هر تلاش انسانی است. از لحظه ای که صبح از خواب بیدار می شویم، رانندگی می کنیم یا از وسایل حمل و نقل عمومی برای رفتن به مدرسه یا محل کار خود استفاده می کنیم تا زمانی که دوباره به تختخواب خود برگردیم، در معرض ریسک های مختلفی هستیم.

آنچه مطالعه ریسک را جذاب می کند این است که اگرچه ممکن است برخی از این ریسک ها کاملاً داوطلبانه نباشد، اما ما به دنبال برخی از ریسک ها هستیم (به عنوان مثال سرعت زیاد در بزرگراه ها، پرش از ارتفاع و یا شرط بندی) و از آنها لذت می بریم. اگرچه ممکن است برخی از این ریسک ها پیش پا افتاده باشند، اما برخی از آنها تفاوت قابل توجهی در زندگی ما ایجاد می کنند. شاید بتوان ادعا کرد که هر پیشرفت بزرگ در تمدن بشری، از اختراع ابزار غارنشینی گرفته تا ژن درمانی، به این دلیل امکان پذیر شده است که فردی مایل بوده است ریسک کند و وضعیت موجود را به چالش بکشد.

در طول تاریخ بشر، ریسک و حفظ بقاء همواره در کنار هم بوده اند. انسانهای اولیه، زندگی کوتاه و بیرحمانه ای داشته اند، زیرا جستجوی غذا و سرپناه آنها را در معرض آسیب های جسمی از سوی حیوانات درنده و آب و هوای نامناسب قرار می داد. حتی با توسعه بیشتر جوامع مستقر در سومر، بابل و یونان، ریسک های دیگری مانند جنگ و بیماری به آنها تحمیل گردید.

مردم، غالباً ریسک را به عنوان تهدیدی برای هدف، در نظر می گیرند. به عبارت دیگر، ریسک را چیزی تصور می کنند که تأثیر منفی بر اهداف بگذارد یا عوامل مؤثر در موفقیت یک کسب و کار را تهدید کند. با این حال ریسک می تواند به همان اندازه که تهدید است، فرصت نیز باشد. به همین دلیل در مباحث تخصصی، همیشه از ریسک به عنوان تهدید سخن نمی گویند، بلکه از تأثیرات مثبت آن نیز صحبت می شود.

عبارت ریسک از واژه ایتالیایی ریسکو (risco یا rischio) به معنی خطر گرفته شده است که در قرن هفدهم وارد زبان انگلیسی گردید. بر اساس تعریفی که در سال1992 میلادی ارائه شد، ریسک را “شانس وقوع یک خطر” تعریف کرده اند که این موضوع، مفهوم احتمال یا عدم اطمینان را نشان می دهد.

در زبان چینی، اصطلاح ریسک با در کنار هم قرار گرفتن دو عبارت بیان شده است که ترجمه آنها “خطر” و “فرصت” می باشد که نشان دهنده تاثیر مثبت و منفی ریسک می باشد. به عبارت دیگر، ریسک به این معنی است که شما به همان اندازه که مستعد صعود هستید به همان اندازه نیز مستعد نزول خواهید بود و ریسک، همواره سرازیری و نزول نیست حتی در مواقعی که چنین احساس می شود.

در حال حاضر تعاریف متفاوتی از ریسک وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:

• • ریسک عبارت است از خطری که به علت عدم اطمینان در مورد وقوع حادثه ای در آینده، پیش می آید و هر چقدر این عدم اطمینان بیشتر باشد، ریسک بالاتر است.
  • ریسک عبارت است از احتمال این که بازده واقعی سرمایه گذاری از میزان مورد انتظار، کمتر شود.
  • ریسک عبارت است از حاصل ضرب احتمال وقوع یک رویداد نامطلوب در تاثیر زیان وارده از آن رویداد.
  • ریسک، احتمال عدم دستیابی به هدف می باشد.
  • ریسک، به معنی احتمال آسیب و یا زیان می باشد.

  از میان تعاریف متعدد ارائه شده برای ریسک، تعریفی که کوزو (COSO) ارائه می دهد شاید از متداول ترین و بهترین تعاریف ریسک باشد:

  ریسک، احتمال وقوع رویدادی است که دستیابی به استراتژی و اهداف را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

  تعریف ریسک عملیاتی

  اصطلاح ریسک عملیاتی، برای اولین بار در اوایل دهه 1990 در خدمات مالی پدیدار شد. تا مدتها برای تشخیص ریسک های عملیاتی، لازم بود به این سؤال پاسخ داده شود که کدام یک از ریسک ها متفاوت با سایر ریسک ها است، تا بتوانیم آنها را در گروه ریسک های عملیاتی قرار دهیم. با افزایش آگاهی از ریسک و نشر آن، نیاز به داشتن یک تعریف مشترک از ریسک عملیاتی تقویت گردید.

  در هر سازمانی، بایستی یک تعریف قابل درک و قابل پذیرش در خصوص ریسک عملیاتی تبیین گردد. در سالهای گذشته تعریف یکسان و متداولی از ریسک عملیاتی در ادبیات ریسک و یا در صنعت مالی مشاهده نمی گردید و ریسک عملیاتی، به ریسک های ذاتی مختلفی گفته می شد که فعالیت های کسب و کار در سراسر سازمان را در بر می گرفت و به دنبال آن، زیان های شدیدی به سازمان وارد می گردید. اما مشخص گردید ریسک های عملیاتی چیزی وسیع تر از این مفهوم بوده و مؤلفه هایی از ریسک های عملیاتی وجود دارد که زمینه ساز سایر ریسک ها است.

  اگرچه این نوع ریسک، از صدها سال قبل وجود داشته است اما اصطلاح ریسک عملیاتی به خودی خود، در دهه گذشته تعریف شده است. برخلاف تعاریف “ریسک بازار” و “ریسک اعتباری” که کاملاً شفاف بیان گردیده بود، تعریف ریسک عملیاتی از زمان شکل گیری، به سرعت در حال تکامل بوده است. در ابتدا، به هر نوع ریسك غیرقابل تشخیص که یك بانك با آن روبرو می گردید، ریسک عملیاتی گفته می شد. بررسی انجمن بانكداران انگلیس (BBA) در سال 1999 میلادی نشان داد که اگرچه توافق كلی در مورد مفهوم كلی ریسك عملیاتی وجود دارد، اما از نظر جنبه های تفصیلی، در برخی موارد تنوع آرا وجود دارد. با این حال، بحث و تبادل نظر بیشتر، تعریف این نوع از ریسک را به طور قابل توجهی تصحیح نمود. از لحاظ تئوری، در سازمان های مالی تعاریف زیادی برای ریسک عملیاتی وجود داردکه برخی از آنها عبارتند از:

  • ریسک عملیاتی، تمامی ریسک ها به استثناء ریسک های اعتباری و بازار است.
  • ریسک های عملیاتی، رویدادها، فعالیتها یا شرایطی هستند که می توانند بر یک سازمان و دستیابی به اهداف تجاری یا کیفی، اثر بگذارند.
  • ریسک عملیاتی، ریسکی است که از نواقص سیستم های اطلاعاتی یا کنترل های داخلی، منجر به زیان غیر منتظره خواهد شد. این ریسک با خطای انسانی، خرابی سیستم ها و رویه ها یا کنترل های ناکافی همراه است.
  • ریسک عملیاتی، ریسک زیان های ناشی از شکست یا عدم کفایت فرآیندها، افراد، سیستم ها و یا ناشی از حوادث بیرونی است. (کمیته نظارت بانکی بال).

  تعریف ریسک عملیاتی که اکنون بیشتر در شرکت های ارائه دهنده خدمات مالی مورد استفاده قرار می گیرد، پیشنهادی است که توسط کمیته نظارت بانکی بال طی مستندی با عنوان “ International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards ” منتشر شده است، که به شرح ذیل می باشد:مفهوم نسبت ریسک

  

  “ریسک عملیاتی، ریسک زیان مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از عدم کفایت یا شکست فرآیندهای داخلی، افراد، سیستم ها یا ناشی از حوادث بیرونی است.”

  کمیته بال در تعریف ریسک عملیاتی، ریسک حقوقی را به ریسک های عملیاتی اضافه نموده است اما ریسک های استراتژیک و شهرت را از آن حذف نموده و با این کار، تعریف ریسک عملیاتی را محدودتر و دقیق تر ساخته است.

  اگرچه این تعریف برای موسسات مالی و بانک ها ابداع شده است، اما این تعریف، مفهوم منطقی از دامنه ریسک عملیاتی در کلیه صنایع است. علیرغم اینکه کمیته بال تعریف ریسک عملیاتی را منتشر کرده است اما آن را به صورت یک بیانیه کلی ارائه داده و تعریف شفاف و واضحی از افراد، فرآیند، سیستم ها و رویدادهای بیرونی بیان نکرده است.مفهوم نسبت ریسک

  در جدول زیر نمونه هایی از زیر مجموعه های چهار محرک کلیدی در تعریف بال، آورده شده است.

  

  به طور خلاصه می توان گفت، ریسک عملیاتی ریسکی است که با فعالیتهای روزمره یک سازمان در ارتباط است که شامل مدیریت عملکرد فرآیندها، افراد و سیستم ها برای رسیدن به اهداف مورد انتظار می باشد. بانک ها می توانند فرآیندهای خود را برای کاهش خطای انسانی و شکست های عملیاتی تنظیم کرده و برنامه های احتمالی برای کاهش مشکلاتی مانند خرابی سیستم را تهیه کنند.

  هر زمان که در شیوه انجام یک کار، ابداع یا اصلاحی صورت بگیرد، باید ریسک های عملیاتی آن مدیریت شود تا شانس موفقیت تا حد ممکن بیشتر شده و درمقابل، احتمال شکست، آسیب یا زیان تا حد ممکن کمتر شود. این یک رویکرد منطقی برای متعادل کردن ریسک ها در برابر منافع حاصل از آن در یک وضعیت و سپس انتخاب موثرترین اقدام است.

  مدیریت ریسک عملیاتی

  مدیریت ریسک عملیاتی ابزاری برای تصمیم گیری است که به طور سیستماتیک به شناسایی ریسک ها و مزایای عملیات سازمان و انتخاب بهترین اقدام در هر شرایطی کمک می کند. فرایند مدیریت ریسک برای به حداقل رساندن ریسک ها به منظور کاهش فجایع، حفظ دارایی ها و حفاظت از سلامت و رفاه طراحی شده است. این فرایند در هنگام انجام عملیات و رویه های کاری (و نه پس از آن) اجرا می شود که به عنوان مثال می توان به اقداماتی که قبل از هر پرواز در فرودگاه ها انجام می شود، اشاره نمود.

  به طور کلی، مدیریت ریسک بیش از آنکه عملی واکنشی باشد، اقدامی پیشگیرانه است. این روش مبتنی بر این فلسفه است که صبر کردن در انتظار وقوع یک حادثه و سپس یافتن راهی که بتوان از وقوع مجدد آن جلوگیری کرد، غیرمسئولانه و بیهوده است. به عبارت دیگر، هر وقت روش کاری را اصلاح می کنیم تا شانس موفقیت بیشتر شود، در حالی که احتمال شکست، آسیب یا زیان را تا حد ممکن کمتر کنیم، در حقیقت ریسک را مدیریت می کنیم. این یک رویکرد متداول برای ایجاد تعادل بین ریسک ها در برابر منافع حاصل از یک وضعیت و سپس انتخاب موثرترین اقدام است.

  مدیریت ریسک باید بخشی کاملاً درگیر و ادغام شده در برنامه ریزی و اجرای هر عملیاتی باشد که به طور معمول توسط مدیریت اعمال می شود و نه روشی برای واکنش در هنگام بروز مسائل و مشکلاتی که پیش بینی مفهوم نسبت ریسک نشده اند. تعیین دقیق ریسک ها به همراه تجزیه و تحلیل و کنترل آنها، موجب می شود که مسائل و مشکلاتی که ممکن است در شرایط مختلف بروز کند را پیش بینی نموده و روش های مقابله با آن مشکلات، از قبل مشخص شوند.

  یک مسئله در مدیریت ریسک های عملیاتی این است که تا زمانی که ریسک رخ ندهد، اطمینان از تأثیر ریسک امکان مفهوم نسبت ریسک پذیر نیست و شدت ریسک ممکن است کمتر برآورد شود. یکی دیگر از مسائلی که در ریسک عملیاتی وجود دارد، این است که فضای کسب و کار دائماً در حال تغییر است. بنابراین هنگامی که در مورد نحوه مدیریت یا کنترل ریسک ها تصمیم گیری شد، مهم است که فرایندی برای نظارت فعال، بازنگری و گزارش منظم در چارچوب مدیریت ریسک وجود داشته باشد.

  تعریف مدیریت ریسک عملیاتی

  بانک مرکزی ج.ا.ا با توجه به منابع تخصصی مختلف، به خصوص اسناد کمیته نظارت بانکی بال در سال 1386 اقدام به انتشار بخشنامه ای به شماره مب/3244 با عنوان “مجموعه رهنمودها برای مديريت مؤثر ريسک عملياتی“، نموده است که در آن مدیریت ریسک عملیاتی را به صورت زیر تعریف نموده است:

  

  مدیریت ریسک عملیاتی “عبارت است از فرآیند شناسایی، ارزیابی و اندازه گیری، تجزیه و تحلیل و واکنش مناسب نسبت به ریسک عملیاتی و نیز نظارت ( شامل پایش و گزارش دهی و …)، مستمر بر آن با توجه به شرایط متغیر محیطی ( اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، تکنولوژیک و …).”

  در ادامه بخشنامه مذکور به این موضوع اشاره شده است که مديريت ريسک عملياتي از سه جزء ذيل تشکيل می شود:
  • شناسایی، ارزیابی و اندازه گیری ریسک عملیاتی؛
  • پایش ریسک عملیاتی و گزارش دهی؛
  • کنترل ریسک عملیاتی و کاهش آن.

  فرایند مدیریت ریسک عملیاتی

  اداره کل مطالعات و مقررات بانک مرکزی ج.ا.ا در سال 1383 اقدام به انتشار مجلدی با عنوان “اقدامات موثر برای مدیریت و نظارت ریسک عملیاتی” نموده است که ترجمه رهنمود کمیته بال با نام “Sound Practices for the Management and Supervision of Operational Risk” منتشر شده در سال 2003 میلادی می باشد. در این مجلد، در اصول شماره 4 تا 7 به موضوع مدیریت ریسک اشاره شده است که شامل؛ شناسایی، اندازه گیری، پایش، کاهش-کنترل می باشد. همچنین اصول 6 تا 9 رهنمود کمیته بال با عنوان “Principles for the Sound Management of Operational Risk” منتشره شده در سال 2011 میلادی، در بخش محیط مدیریت مفهوم نسبت ریسک ریسک به شناسایی و ارزیابی، پایش و گزارشگری، کنترل و کاهش پرداخته است.

  بنابراین با توجه به اصول فوق الذکر و مطالب ارائه شده در تعریف و اجزای مدیریت ریسک علمیاتی، می توان گفت علیرغم اینکه در مستندات مختلف، فرایند مدیریت ریسک به مراحل مختلف تقسیم بندی شده است، لیکن تمامی آنها تفکیک یا ترکیبی از بخش هایی است که در رهنمودهای کمیته بال به آن اشاره شده است. لذا فرایند مدیریت ریسک را می توان به 5 مرحله تقسیم نمود که در چرخه ای به صورت زیر در کنار یکدیگر قرار می گیرند.

  

  1- شناسایی
  2- ارزیابی
  3- گزارشگری
  4- پاسخ به ریسک (کاهش و کنترل)
  5- پایش

  نسبت پی بر ای ( P/E ) چیست؟

  

  آیا تا به حال در بورس جملاتی مثل P/E این سهم مناسبه، P/E این سهم پایینه و … به گوشتان رسیده است؟ نسبت P/E یا به اصطلاح price to earning از مهمترین و پرکاربرد ترین شاخص های ارزش سهام گذاری و بررسی سهام ها می باشد. این فرمول دو مورد از فاکتورهای بیان کننده یک سهام خوب را مستقیما بررسی می کند.

  اگر چه که محاسبه این فرمول بسیار ساده است اما تفسیر آن کار بسیار دشواری است. اگر تمایل دارید در رابطه با نسبت P/E اطلاعاتی بدست بیاورید پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

  در علم اقتصاد نسبت پی بر ای (P/E) چه مفهومی دارد؟

  

  نسبت P/E نشان دهنده انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده است. منظور این است که یک سرمایه گذار به ازای دریافت 1 ریال بازدهی، چند ریال حاضر است که پرداخت کند. برای درک بهتر این موضوع مثالی را برای شما آورده ایم. فرض می کنیم که شما مبلغ 2 میلیون تومان به عنوان سرمایه در بانک می گذارید.

  این یعنی شما به ازای هر 2 میلیون چیزی حدود 400 هزار تومان سالانه به عنوان 40 درصد از سود را دریافت می کنید. حال برای این که نسبت P/E رو بفهمید باید مبلغی را که سرمایه گذاری می کنید را بر سودی که به دست می آورید تقسیم کنید.

  یعنی 50= 40000/2000000

  پس P/E سود بانکی شما برابر 50 است. به این معنی که شما می خواهید به ازای هر 2 ریال سودی که بانک به شما می دهد 50 ریال پرداخت کنید. برخی دیگر از افراد این را اینگونه تفسیر می کنند که اگر حاصل این تقسیم برابر 50 شده یعنی 50 سال زمان طول می کشد تا از طریق بازدهی های به دست آمده سرمایه شما بازگردد.

  مفهوم P/E در بورس

  • در بورس هم می توان برای هر یک از شرکت ها نسبت p/e را بیان کرد. مثلا اگر قیمت یک سهم 2000 ریال باشد و سود آن 250 ریال باشد نسبت p/e برابر 8 می شود. این نسبت برای افرادی که می خواهند در بورس سرمایه گذاری کنند بسیار اهمیت دارد.
  • از تأثیر گذارترین عوامل در نسبت پی بر ای یک شرکت eps یا سود آن است. یکی از مشکلاتی که نسبت پی بر ای ممکن است برای ما در بورس به وجود بیاورد این است که هر یک از شرکت ها ممکن است سود خود را از روش های متفاوتی که در حسابداری وجود دارد محاسبه کنند و این سود تحت تأثیر قرار بگیرد و نسبت به ارزش واقعی خود کمتر یا بیشتر باشد. پس حتما به این نکته توجه کنید.
  • بالا یا پایین بودن نسبت پی بر ای همیشه به معنی گران بودن یا نبودن آن سهم نیست. بلکه این بالا و پایین بودن در واقع توقعی است که بازار در آینده از شرکت دارد و خب همیشه هم این طور نیست که بازار درست پیش بینی کند و گاهی بازار ممکن است اشتباه کند. ممکن است بازار پی بر ای سهامی را برای آینده خوب پیش بینی کند اما در آینده این سهام دچار افت شود و بالعکس.
  • یکی از مهمترین و با ارزش ترین روش ها برای ارزش گذاری سهام هر یک از شرکت ها نسبت p/e است. اما این روش به تنهایی کافی نیست. زمانی که می خواهید یک سهام را خریداری کنید علاوه بر این که باید نسبت پی بر ای را بدانید باید از ابزارهای بیشتری در این زمینه استفاده کنید.
  • برای آن دسته از شرکت هایی که سودی ندارند، محاسبه کردن نسبت پی بر ای بی فایده است. چرا که این فرمول از تقسیم قیمت بر درآمد به دست می آید وقتی هم که شرکتی سودی نداشته باشد این نسبت منفی می شود و این اصلا درست نیست. برای این چنین شرکت هایی از روش های دیگری استفاده می کنند.

  چگونه می توان نسبت P/E را درک کرد؟

  نسبت قیمت به درآمد یا نسبت پی بر ای به شما کمک می کند قیمت سهام شرکت را با درآمدی که شرکت تولید می کند مقایسه کنید. این مقایسه به شما کمک می کند بفهمید در بازار ارزش سهام هر یک از این شرکت ها چقدر است. نسبت P/E ابزار کلیدی برای کمک به شما در مقایسه ارزیابی تک تک سهام یا کل شاخص های مانند S&P 500 است.

  چند نوع راهکار برای حل نسبت P/E وجود دارد؟

  در حالی که ریاضیات موجود در نسبت پی بر ای ساده است، روش های مختلفی برای فاکتور گذاری قیمت یا درآمد مورد استفاده برای محاسبه وجود دارد. نسبت قیمت به درآمد معمولا با استفاده از قیمت فعلی محاسبه می شود، اگرچه می توان از یک قیمت متوسط در یک بازه زمانی مشخص استفاده کرد. با این حال، وقتی نوبت به بخش درآمد می رسد، سه روش متفاوت برای حل نسبت پی بر ای وجود دارد که هر یک از آنها چیزهای مختلفی در مورد سهام را به شما می گویند.

  درآمد 12 ماهه عقب مانده (TTM)

  یکی از راه های محاسبه نسبت P/E استفاده از درآمد شرکت در دوازده ماه گذشته است. فاکتورگیری در درآمد گذشته از مزایای استفاده از داده های واقعی گزارش شده برخوردار است و این روش به طور گسترده ای در ارزیابی شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد.

  بسیاری از وب سایت های مالی مانند Google Finance و Yahoo از نسبت P/E درآمد دوازده ماهه عقب افتاده استفاده می کنند. همچنین برنامه های محبوب سرمایه گذاری مانند M1 Finance و Robinhood از درآمد TTM نیز استفاده می کنند. به عنوان مثال هر یک از این سایت ها اخیرا نسبت P/E اپل را حدود 33 گزارش کرده اند.

  برآورد سود آینده یا درآمد به جلو

  همچنین می توان نسبت قیمت به درآمد را با استفاده از برآورد سود آینده شرکت محاسبه کرد. در این روش از داده های گزارش شده استفاده نمی شود، اما این مزیت را دارد که از بهترین اطلاعات موجود در مورد نحوه عملکرد بازار از عملکرد شرکت در سال آینده استفاده کرد.

  مورنینگ استار از این روش استفاده می کند، که آن را Consensus Forward PE می نامند. با استفاده از این روش، مورنینگ ستاره P/E را در حدود 28 محاسبه می کند.

  

  نسبت P/E Shiller

  روش سوم استفاده از متوسط درآمد در طی یک دوره زمانی است. مشهورترین نمونه این روش نسبت P/E شیلر است که به آن نسبت CAP / E نیز گفته می شود (نسبت درآمد تنظیم شده دوره ای).

  شیلر P/E با تقسیم قیمت بر متوسط درآمد طی ده سال گذشته، تورمی را که در بازار ایجاد شده لست را محاسبه می کند. به طور گسترده ای برای اندازه گیری ارزیابی شاخص S&P 500 استفاده می شود.

  نحوه استفاده از نسبت P/E

  متداول ترین کاربرد نسبت پی بر ای اندازه گیری ارزش گذاری سهام یا شاخص است. هرچه نسبت بالاتر باشد، به معنی گرانتر بودن سهام نسبت به درآمد آن است و اما هرچه نسبت پایین تر باشد، قیمت سهام کمتر است.

  به این ترتیب، سهام و صندوق های سرمایه گذاری سهام داری می توانند به عنوان سرمایه گذاری های رشد یا ارزشی طبقه بندی شوند. به عنوان مثال، یک سرمایه گذاری با نسبت قیمت به درآمد بالاتر از حد متوسط، ممکن است به عنوان یک سرمایه گذاری رشد طبقه بندی شود. آمازون در حال حاضر با پی بر ای که چیزی حدود 123 است، نمونه ای از یک شرکت رشد محسوب می شود.

  یک سرمایه گذاری با نسبت P/E زیر حد متوسط به عنوان یک سرمایه گذاری ارزشی طبقه بندی می شود. سیتی گروپ با نسبت قیمت به درآمد زیر 9، یک شرکت ارزشی محسوب می شود.

  انواع P/E

  • P/Eدنباله دار: از ساده ترین نوع نسبت پی بر ای است. محاسبه آن به این صورت انجام می شود که قیمت روز سهام بر سود آن تقسیم می شود. این نسبت نشان دهنده این است که سرمایه گذاران حاضر هستند به ازای هر یک ریال سودی که دریافت می کنند، چند ریال پرداخت کنند. در این میان هرچه که سهام تغییر بکند این نسبت پی بر ای هم به همان نسبت تغییر می کند.
  • P/Eبرآوردی: این نوع نسبت را تحلیلی یا پیشتاز می گویند. برای محاسبه کردن این نوع از پی بر ای باید از روش های خاصی استفاده کرد و عواملی مانند تورم، نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود و غیره را باید وارد محاسبات خود کرد. بعد از انجام محاسبات آن را در نسبت سود برآوردی برای سال آینده شرکت ضرب می کنیم و ارزش شرکت را بدست می آوریم. این روش کامل ترین روش در ارزش گذاری سود شرکت ها است.

  تفاوت بین این دو نوع نسبت P/E چیست؟

  از پی بر ای دنباله دار آن چیزی بدست می آید که در حال حاضر برای سهام وجود دارد ولی از پی بر ای تحلیلی آن چیزی بدست می آید که ما انتظار داریم به آن برسیم. اگر بخواهیم با مثالی تفاوت این دو را بیان کنیم بدین صورت است که مثلا اگر یک سهم در بازار p/e دنباله دار آن 7 باشد ولی p/e تحلیلی آن را ما 8 بدست آورده باشیم انتظار داریم که قیمت آن سهام رشد کند و به آن چه که ما انتظار آن را داشتیم برسد.

  مزایای نسبت پی بر ای چیست؟

  پی بر ای در واقع نظری را که بازار در رابطه با یک شرکت را دارد به شما انتقال می دهد و خب در این بین معمولا آن شرکت هایی که رو به رشد هستند هم نسبت پی بر ای بالایی دارند. بالا بودن این نسبت یک نوع خوش بینی و پایین بودن نوعی بد بینی است.

  از دیگر مزایای نسبت پی بر ای می توان به این نکته پی برد که میزان ریسک هر سهم چقدر است. معمولا هر چه مقدار این نسبت بالاتر باشد میزان مفهوم نسبت ریسک ریسک آن هم بالاتر است. زمانی هم که یک شرکت دوره رشد و شکوفایی خود را پشت سر بگذارد سود آنها تثبیت خواهد شد و نسبت P/E آن ها هم تعدیل می شود.

  از نسبت P/E برای مقایسه چه مواردی میتوان استفاده کرد؟

  از نسبت پی بر ای می توان برای مقایسه سهام شرکت ها استفاده کرد. زیرا قیمت سهام شرکت، به خودی خود چیزی در مورد ارزیابی کلی شرکت به شما نمی گوید و شما تنها با این نسبت می توانید شرکت ها را ارزیابی کنید. علاوه بر این، مقایسه قیمت سهام یک شرکت با قیمت سهام شرکت دیگر به سرمایه گذاری چیزی در مورد ارزش نسبی آنها به عنوان سرمایه گذاری نمی گوید.

  نسبت P/E و بازده سهام آینده

  در حالی که از نسبت پی بر ای به طور مکرر برای اندازه گیری ارزش شرکت استفاده می شود، توانایی آن در پیش بینی بازده در آینده مورد بحث است. نسبت P/E شاخص صوتی حرکت کوتاه مدت قیمت سهام یا شاخص نیست. برخی شواهد وجود دارد، مبنی بر وجود رابطه معکوس بین نسبت P/E S&P 500 و بازده آتی.

  برخی از مطالعات نشان می دهد که اگر نسبت شیلر P/E بالاتر از حد متوسط باشد حاکی از کاهش بازده سهام در 10 سال بعدی است. یک مطالعه اخیر نشان داد که شیلر P/E پیش بینی کننده قابل اطمینان بازده بازار بین سال های 1995 و 2020 است. در مقابل، یک مطالعه اخیر پیشتاز نشان داد که شیلر پی بر ای و سایر معیارهای نسبت پی بر ای ارتباط کمی با بازده سهام آینده دارند یا هیچ ارتباطی ندارند.

  نسبت P/E در مقابل سود

  

  نسبت پی بر ای با عملکرد سود رابطه نزدیکی دارد. در مواردی که نسبت پی بر ای با تقسیم قیمت سهام به سود آن محاسبه می شود، بازده سود با تقسیم سود سهام بر قیمت فعلی سهام محاسبه می شود. این درآمد را به عنوان درصدی از قیمت سهام بیان می کند.

  بازده سود اغلب با نرخ بهره فعلی اوراق قرضه مقایسه می شود. که با نام اختصاری BEER (نسبت بازده سود سهام اوراق قرضه) نشان داده می شود، این نسبت رابطه بین بازده اوراق قرضه و بازده سود را نشان می دهد. برخی مطالعات نشان می دهد که این شاخص یک شاخص قابل اعتماد در مورد حرکت قیمت سهام در کوتاه مدت است.

  راهکارهای تشخیص بالا و یا پایین بودن نسبت پی بر ای

  نرخ رشد سود شرکت

  باید بدانید که در گذشته سرعت رشد شرکت چقدر بوده است و در آینده این سرعت ادامه خواهد یافت و یا افزایش خواهد یافت! فرض می کنیم که در گذشته شرکت رشد 5 درصدی داشته و هنوز هم نسبت پی بر ای آن بالا است. این نشان می دهد که یک مشکل وجود دارد و شما باید به دنبال حل این مشکل باشید. به طور مثال شاید سهام بیشتر از آنچه که ارزش دارد قیمت گذاری شده است. برای این که بتوانید نرخ رشد شرکت را درست پیش بینی کنید باید نسبت P/E را براساس EPS برنامه ریزی شده، محاسبه کنید.

  شما زمانی می توانید شرکت ها را با هم مقایسه کنید که هر دوی آن ها در یک صنعت در حال فعالیت باشند. مسلما زمانی که شما پی بر ای یک شرکتی که در زمینه خودروسازی کار می کند را با شرکتی که در زمینه مواد غذایی فعالیت می کند را مورد مقایسه قرار دهید دچار اشتباه می شوید. چرا که هر یک از صنعت ها در سریع و کند بودن تغییرات و یا پایداری سود و غیره با یکدیگر متفاوت هستند.

  بنابراین برای مقایسه لازم است همیشه آن شرکت های که در یک صنعت مشترک فعالیت می کنند و رشد سهام آنها تقریبا با یکدیگر برابر است را در نظر بگیریم.

  مشکلاتی که از نسبت P/E به وجود می آید

  

  نسبت پی بر ای می تواند به ما در تشخیص ارزش واقعی یک سهام کمک کند. اما در این بین مشکلاتی هم می تواند برای ما به وجود بیاورد. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر است.

  تفسیر های مختلفی که از P/E انجام می شود

  زمانی که می گویند نسبت پی بر ای سهام یک شرکت پایین است در واقع این معنی را نمی دهد که سهام آن کمتر از ارزش واقعی است. شاید این معنی را داشته باشد که بازار، شرکت را در حال رفتن به سمت مشکلاتی در آینده می بیند. این پایین بودن نسبت پی بر ای می تواند دلایل خاصی داشته باشد. به عنوان مثال می تواند به دلیل برآورده نشدن سود مورد انتظار باشد.

  تنها با دانستن نسبت P/E سهامی را نخرید

  زمانی که می خواهید یک سرمایه گذاری را انجام دهید تنها دانستن این که P/E آن سهام بالا است یا برعکس کافی نیست. زمانی که می گویند پی بر ای یک سهام بسیار بالا است ممکن است این معنی را داشته باشد که قیمت سهام بیشتر از ارزش واقعی آن است و این بالا بودن هیچ تضمینی برای شما نیست که بعدا دچار افت نشود. همیشه این را به یاد داشته باشید که تحلیل کردن سهام امری بسیار پیچیده است و نسبت پی بر ای تنها فقط یک قطعه از پازل ارزش گذاری سهام شرکت ها است.

  حسابداری

  محاسبه کردن درآمدها بر اساس قوانین حسابداری انجام می شود و این قوانین ممکن است در هر کشوری متفاوت باشد و یا حتی در طول زمان تغییر کند. بنابراین محاسبه سود EPS می تواند بسته به دفتر داری و حسابداری های متفاوتی که وجود دارد، متفاوت هم ارائه شود. در نتیجه می توان گفت که مقایسه سودها گاهی می تواند مانند مقایسه کردن پرتغال و سیب با یکدیگر باشد.

  زمانی که یک کشور دچار تورم شده است نسبت پی بر ای کاهش می یابد. زیرا بازارها سودهای ساختگی را نشان نمی دهند. چرا که در زمان تورم همه سهام و سودها ارزش واقعی خود را از دست می دهند و در این بین افراد سودجویی پیدا می شوند که بر روی سهام قیمتی خیلی بالاتر یا پایین تر از آنچه که ارزش خود سهام است می گذارند و باعث گمراهی شما می شوند. پس در نتیجه به این نکات در هنگام خرید سهام و سرمایه گذاری دقت کنید.

  سهام با p/e بالا و یا سهام با p/e پایین کدام یک؟

  

  زمانی که می خواهید سهام یک شرکت را خریداری کنید و وارد صفحه آن شرکت می شوید معمولا p/e هر یک از سهام ها نوشته شده است اما این که شما از این پی بر ای برای ارزیابی سهام استفاده کنید کار اشتباهی است. چرا که شرکت ها معمولا سود خود را بر اساس سود 12 ماه گذشته محاسبه می کنند و پی بر ای را با این سود حاصله بدست می آورند. این نمی تواند یک معیار خوب برای ارزیابی سهام آن شرکت باشد.

  برای اینکه بتوانید نسبت p/e واقعی را بدست آورید باید سود تحلیلی سهام را بدست آورید و با تقسیم کردن قیمت روز سهام بر سود تحلیلی آن شرکت پی بر ای را بدست آورید و بعد از آن به تحلیل سهام برای سرمایه گذاری بپردازید. که آیا این سهام با پی بر ای بالا بهتر است یا سهامی با پی بر ای پایین.

  در آخر

  می دانیم که نسبت پی بر ای مهمترین فاکتور برای فهمیدن ارزش هر سهم است اما این به تنهایی کافی نیست، و نمی تواند در رابطه با ارزش سهام حرف آخر را بزند. اما در رابطه با مقایسه کردن شرکت هایی که در یک حوزه از صنعت فعالیت می کنند و همچنین در رابطه با کل روند تاریخی یک شرکت می تواند برای شما یک راه کار بسیار عالی باشد.

  این نکته را هم همیشه به یاد داشته باشید که اگر نسبت P/E یک سهام بالا است به معنی این که همیشه می تواند بالا باشد نیست و شما باید قبل از سرمایه گذاری مواردی دیگری را هم به همراه این نسبت بررسی و تحلیل کنید.

  از این رو توصیه ما این است که برای سرمایه گذاری و خرید سهام حتما با سرمایه گذارانی که در این کار جزو خبرگان سرمایه گذاری هستند صحبت و مشورت کنید.