ضریب بتا چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
ضریب بتا در دانش مالی شاخصی است از ریسک سیستماتیک[1] یک دارایی مالی یا مجموعهای از داراییها نسبت به ریسک بازار.
ضریب بتا در دانش مالی شاخصی است از ریسک سیستماتیک [1] یک دارایی مالی یا مجموعهای از داراییها نسبت به ریسک بازار.
به عبارت دیگر بتا وسیلهای برای ارزیابی عملکرد یک سهم خاص یا گروهی از سهام در جریان حرکت کلی بازار می باشد به طوریکه:
- اگر بتا سهم برابر با یک باشد افزایش یا کاهش قیمت سهم درست مطابق با حرکت بازار است.
- اگر بتا سهم بزرگتر از یک باشد، افزایش یا کاهش قیمت سهم بیشتر از افزایش یا کاهش بازار است و به اصطلاح این سهم را سهم تهاجمی می نامند. مانند سهام صنعت خودرو.
- اگر بتا سهم کوچکتر از یک و بزرگتر از صفر باشد، افزایش یا کاهش قیمت سهم کوچکتر از روند کلی بازار است. به اصطلاح این سهم را سهم تدافعی می نامند. مانند سهم های صنعت غذایی
- اگر بتای سهم مساوی صفر باشد، حرکت قیمت سهم هیچ همبستگی با حرکت بازار ندارد.
- اگر بتای سهم کوچکتر از صفر باشد، حرکت قیمت سهم خلاف جهت روند کلی بازار است. مانند صنعت معادن طلا و صنعت قندی
به این ترتیب سهم هایی که بتا بزرگتر دارند ریسک بیشتر و بلطبع پتانسیل بالاتر برای بازدهی خواهند داشت.
ضریب بتا شیب معادله رگرسیون [2] خطی بازده دارایی نسبت به بازده بازار می باشد که نشانگر نوسان قیمتی دارایی، در مقایسه با بازار کلی فعال در آن میباشد .
که در آن بازدهی دارایی و بازدهی بازار می باشد. و ضریب بتا از تقسیم کواریانس بین بازدهی دارایی و بازدهی بازار بر واریانس بازار به دست میآید.
محاسبه ضریب بتا در اکسل
پس از درک مفهوم بتا در این بخش به محاسبه آن میپردازیم. برای محاسبه بتا مراحل زیر را طی میکنیم:
مرحله اول: استخراج داده
در این مرحله داده های مربوط به قیمت سهم (ایران خودرو) و مقدار شاخص کل را برای بازه ی سه ساله از نرم افزار استخراج می کنیم. پس از استخراج داده ها، در یک شیت از اکسل در سه ستون A ، B و C به ترتیب تاریخ، قیمت سهم ایران خودرو و مقدار شاخص کل را انتقال می دهیم.(در این مثال از داده ۶۶۰ روز استفاده شده است.)
مرحله دوم: محاسبه بازدهی
برای محاسبه بازدهی سهام و بازدهی شاخص از فرمول استفاده میکنیم به طوریکه بازدهی سهام یا شاخص و قیمت سهام یا مقدار شاخص میباشد. در این مثال از بازدهی روزانه استفاده شده است از این رو قیمت سهام یا مقدار شاخص در یک روز قبل میباشد. بنابراین در شیت مورد نظر در دو ستون D و E به ترتیب، بازدهی روزانه سهم ایران خودرو و بازدهی روزانه شاخص را محاسبه میکنیم. برای این کار در سلول D 3 ، فرمول =(B3-B2)/B2 را تایپ کرده و در سایر سلولهای همان ستون کپی میکنیم به طوریکه که سلول D4 فرمول =(B4-B3)/B3 را داشته باشیم. به این ترتیب بازدهی روزانه سهام ایران خودرو برای سه سال اخیر محاسبه میگردد. برای محاسبه بازدهی روزانه شاخص همین کار را با فرمول =(C3-C2)/C2 تکرار میکنیم.
مرحله سوم: محاسبه ضریب بتا
با داشتن بازدهی روزانه سهام و شاخص، ضریب بتا با دو روش قابل محاسبه می باشد.
تایپ فرمول زیر در یکی از سلول های شیت مورد نظر. این فرمول، همان فرمول شیب معادله رگرسیون خطی بازدهی سهام به بازدهی بازار می باشد.
استفاده از فرمول SlOPE در اکسل. این فرمول با داشتن دادههای متغیر وابسته( y ، بازده سهام ) و دادههای متغیر مستقل ( x ، بازده شاخص ) شیب خط رگرسیون را محاسبه میکند و نیازی به تایپ فرمول بالا نیست. بنابراین برای محاسبه بتا کافیست فرمول زیر را در یکی از سلولهای شیت مورد نظر تایپ کنیم.
همانگونه که در عکس زیر نیز مشخص است بتا محاسبه شده با دو روش فوق با هم برابر بوده و برابر با 1.45 می باشد.
عدد به دست آمده دور از انتظار نیست، زیرا همانطور که در ابتدا به آن اشاره شد بتای بزرگتر از یک به معنای تحرکات بیشتر روش محاسبه ضریب اهرمی نسبت به تحرکات بازار بوده و مختص سهم های تهاجمی مانند سهم خودرو می باشد.
با کلیک بر روی لینک زیر می توانید از دیگر بلاگ های رسانه تحلیلی اجتماعی ارشن بهره مند شوید:
تهیه و تنظیم: آدنا طروسیان
۱ . ریسک سیستماتیک ریسکی است که در اثر عوامل کلی بازار به وجود می آید، که به طور هم زمان بر قیمت کل اوراق بهادار موجود در بازار مالی تاثیر دارد. عواملی که موجب ایجاد این نوع ریسک می شوند، شامل تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مانند تغییر نرخ ارز، چرخه تجاری سیاست پولی و مالی دولت است. ریسک سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب خاص یک یا چند شرکت نبوده بلکه به کل بازار مربوط می شود .
۲ . معادله رگرسیون برای شناخت ارتباط میان متغیر مستقل و وابسته استفاده می شود .
معاملات فیوچرز چیست؟ | 5 نکته مهم که ایرانیان حتما باید بدانند!
تا امروز روشهای گوناگونی برای معامله و کسب سود از بازارهای مالی مثل بازار ارز دیجیتال، ابداع شده است. یکی از این روشها، معاملات فیوچرز یا آتی میباشد که شرایط آن، کمی با انواع معاملات دیگر متفاوت است. تعریفی که معمولا درباره معاملات فیوچرز میشنویم این است؛ خریدار و فروشنده برای معامله یک دارایی در آینده و سررسید مشخص، توافق میکنند؛ اما در این مطلب سعی داریم معاملات فیوچرز را به زبان ساده شرح داده و به شما آموزش دهیم چطور در بازار کریپتوکارنسیها به معاملات فیوچرز بپردازید.
بهترین صرافی فیوچرز برای ایرانیان کدام است؟
برای انتخاب بهترین صرافی چند نکته باید در نظر گرفته شود، اولین موضوع مهم و اساسی حجم معاملات فیوچرز در آن صرافی چقدر است؟
دومین موضوع آن است که آیا به ایرانیان خدمات میده یا نه ؟
سومین موضوع سرعت و پلتفرم معاملات صرافی اهمیت دارد. برای پاسخ این سوال ما 4 صرافی خارجی معتبر در دنیا را مورد بررسی قرار دادیم.
برای بررسی حجم معاملات فیوچرز صرافی ها از سایت کوین مارکت کپ استفاده کردیم :
طبق گزارش حجم معاملات فیوچرز در روز 19 خرداد ماه
بایننس در رتبه 1 با حجم معاملات 66,295,103,674 دلار
بینگ ایکس در رتبه 5 با حجم معاملات: 8,741,420,898 دلار
کوکوین در رتبه 10 با حجم معاملات 4,881,633,975 دلار
و کوینکس در رتبه 23 با حجم معاملات 847,352,997 دلار
با بررسی میزان حجم معاملات فیوچرز این صرافی ها، صرافی کوینکس با توجه به گردش معاملات پایین از رقابت خارج میشه، چرا که کلا 800 میلیون دلار و رتبه 23 را دارد. که این عدد در مقایسه با بینگ ایکس که حدود 9 میلیارد دلار حجم معاملات دارد بسیار فاصله دارد. صرافی کوکوین پشتیبانی فارسی ندارد و حجم معاملات پایینتری نسبت به بینگ ایکس دارد . بنابراین تنها صرافی بینگ ایکس میماند .
بهترین برای معاملات فیوچرز
صرافی بینگ ایکس
صرافی Bingx در کشور سنگاپور ثبت شده و درحال حاضر در بیش از 100 کشور فعال است. اولین و بهترین بروکر بین المللی مناسب ایرانیان است.
این صرافی در سال 2021 به عنوان برترین بروکر سال در سایت Trading View انتخاب شد.
قابلیت معاملات فیوچرز ارز دیجیتال دارد که به شما اجازه میدهد تا 125 برابر پولتان معامله باز کنید (احتیاط کنید حتما). صرافی های ایرانی قابلیت معاملات فیوچرز یا اهرمی را ندارند.
از حجم معاملات فیوچرز جز 5 صرافی برتر جهان است. (آپدیت تیر)
این صرافی بین المللی قابلیت اتصال به سایت معروف tradingview را دارد که هیچکدام از صرافی های ایرانی این قابلیت را ندارند.
اولین صرافی بین المللی است که پشتیبانی فارسی دارد اما واریز و برداشت ریالی ندارد. فقط میتوانید ارز دیجیتال واریز یا برداشت کنید.
درصرافی بینگ ایکس میتوانید با دلار مجازی معامله گری را یاد بگیرید.
احراز هویت آسان است، کارت ملی و شناسنامه ایرانی را قبول میکنند.
ایرانیان فقط میتوانند ارز دیجیتال واریز و برداشت کنند. امکان واریز و برداشت ریال وجود ندارد.
امکان اتصال و معامله در سایت تریدینگ ویو
پشتیبانی قوی فارسی
کارمزد معاملات بسیار پایین
جز 5 صرافی برتر در دنیا ( از لحاظ حجم معاملات فیوچرز )
امکان انجام معاملات دمو در لایو مارکت
امکان ترید در بازار فارکس
قابلیت کپی ترید در معاملات فیوچرز و اسپات
احراز هویت سریع
واریز و برداشت ریال ندارد
تصویر بخش فیوچرز صرافی بینگ ایکس :
1: انتخاب نماد مورد نظر از بین صدها ارز دیجیتال معتبر
2: میتوانید انتخاب کنید که معامله سل بزنید یا بای ( اگر سل بزنید وقتی قیمت کاهش پیدا کند شما سود میکنید و اگر بای بزنید وقتی قیمت رشد کند شما سود میکنید )
3: میزان پولی که قرار است وارد معامله کنید و قیمتی که میخواهید معامله باز شود را انتخاب میکنید.
4: leverage را انتخاب میکنید ( برای مثال اگر 5 را انتخاب کنید یعنی شما با 5 برابر پولتان معامله میکنید)
5: دکمه long یا short را میزنید و معامله باز میشود .
6: وقتی معامله باز شد اینجا چه در سود چه در زیان میتوانید close all لمس کنید تا معامله ها بسته شود .
فیوچرز چیست؟
در معاملات فیوچرز یا معاملات آتی، یک دارایی مشخص که ممکن است ارزهای دیجیتال، فلزات گرانبها یا امثال آنها باشد، در تاریخی مشخص، با توافق هر دو طرف، معامله میشود. با یک مثال درک مطلب را برای شما سادهتر میکنیم.
فرض کنید شما یک شرکت خودروسازی دارید و قرار است ظرف 6 ماه دیگر 100 خودرو را آماده تحویل کنید. میدانید که برای تولید این تعداد خودرو به 400 حلقه لاستیک نیاز دارید. به منظور مدیریت هزینهها، بخشی از بودجه خود را برای تهیه لاستیک کنار گذاشتهاید؛ ولی چه تضمینی هست که تا پایان ساخت خودروها و تا زمانی که خودروها به لاستیک نیاز پیدا کنند، قیمت لاستیک تغییر نکند؟! بنابراین، برای در امان ماندن از نوسانات قیمتها، معاملات فیوچرز گزینه خوبی هستند. شما میتوانید با کارخانه تایر سازی یک قرارداد آتی برای خرید لاستیک با قیمت مشخص ببندید و در آن قرارداد، تاریخ تحویل لاستیکها روش محاسبه ضریب اهرمی را تعیین کنید.
به فرض که هر حلقه لاستیک 400 هزار تومان است و شما هم قصد دارید در 6 ماه آینده، مثلا با همان قیمت 400 هزار تومان خریداری کنید. در این شرایط 2 حالت محتمل است:
- حالت اول: بنا به دلایل سیاسی_اقتصادی قیمت لاستیک پایین بیاید. مثلا هر حلقه لاستیک بشود 350 هزار تومان که در این صورت شما ضرر کردهاید و کارخانه تایر سازی سود خوبی خواهد کرد.
- حالت دوم: قیمت لاستیک افزایش یابد مثلا به 450 هزار تومان برسد که آن وقت شما در این معامله سود خوبی کردهاید.
حسن دیگر معاملات فیوچرز در این است که، شما به عنوان خریدار، هنگام عقد قرارداد به کارخانه، نقدینگی وارد کرده و چرخ تولید را به گردش درآوردهاید. از همین رو، قراردادهای آتی به خصوص برای کارخانههایی که سرمایه کافی ندارند و از کار افتادهاند، بسیار سودمند است. چرا که مبلغ معامله، همان ابتدا توسط خریدار به فروشنده پرداخت میشود.
نکات مهمی که برای انجام معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال باید به آنها توجه نمود به شرح زیر میباشد:
معاملات فیوچرز ارز دیجیتال
تعریف معاملات فیوچرز یا آتی در بازار ارزهای دیجیتال کمی متفاوتتر با تعریف آن در سهام و کالا و. میباشد. در بازار ارز دیجیتال، فیوچرز تریدینگ (Futures Trading) یک روش برای کسب سود از نوسات قیمت ارزهای دیجیتال، بدون داشتن مالکیت واقعی آنها است. در واقع، معاملات فیوچرز در بازار کریپتو به کاربران اجازه میدهد تا روی قیمت آینده یک رمز ارز مشخص، شرطبندی کنند.
در معاملات فیوچرز شما میتوانید علاوه بر افزایش قیمت، از کاهش قیمت یک ارز نیز سود کسب کنید و این بستگی به پوزیشن معاملاتی شما دارد. هنگامی که شما احتمال میدهید قیمت یک ارز دیجیتال، به طور مثال بیت کوین، کاهش پیدا میکند، میبایست یک پوزیشن شورت باز کنید؛ اگر قیمت بیت کوین طبق پیشبینی شما پیش رود، از این معامله سود کسب خواهید کرد. بر عکس، اگر احتمال میدهید قیمت یک ارز دیجیتال، مثلا همان بیت کوین، افزایش مییابد باید یک معامله با پوزیشن لانگ باز کنید؛ در صورتی که پیشبینی شما درست از آب درآید، سود خواهید کرد و اگر درست نباشد، در معامله فیوچرز خود با موقعیت لانگ یا خرید، زیان خواهید دید.
از آنجایی که، معاملات فیوچرز مربوط به پرایس اکشنهای یک رمز ارز است و ربطی به خود آن ارز ندارد، با معاملات اسپات تفاوت بسیاری دارند. از جمله ویژگیهای معالات آتی در بازار ارز دیجیتال، امکان معامله با مارجین تریدینگ یا لوریج بالا میباشد.
* برای درک بهتر نحوه کارکرد معاملات آتی در بازار ارز دیجیتال به ذکر یک مثال میپردازیم:
فرض کنید پدرام و سامان در قیمت 50,000 دلار، یک پوزیشن در معامله فیوچرز بیت کوین باز میکنند. پوزیشن پدرام لانگ و پوزیشن سامان شورت میباشد. با فرض اینکه در زمان سررسید، هر دوی این قراردادهای آتی بیت کوین در قیمت 55,000 دلار تسویه شوند. در این صورت، سامان با داشتن پوزیشن شورت (5,000=50,000-55,000) ضرر میکند و در طرف مقابل، پدرام 5,000 دلار سود خواهد کرد.
معایب معاملات فیوچرز
به طور کلی، معامله و سرمایهگذاری در روش محاسبه ضریب اهرمی بازار ارزهای دیجیتال با ریسک بالایی همراه است. در معالات فیوچرز اگر شما بتوانید آینده قیمت یک ارز را به درستی پیشبینی کنید، با توجه به اهرم یا لوریج این نوع معاملات، میتوانید چند برابر سرمایه خود سود کنید؛ اما اگر در تحلیل و پیشبینی خود دچار اشتباه شوید و یا اخبار ناگهانیای باعث شود روند بازار برخلاف پیشبینی شما حرکت کند، زیان سنگینی متحمل خواهید شد. به طور کلی، دو عیب بزرگ معاملات فیوچرز عبارتند از:
- نوسان: نوسان زیاد میتواند برای معاملهگران نعمت یا عذاب باشد. تعیین حرکت بازار تضمینی نیست!
- بسیار پرریسک: به دلیل اهرم بالای موجود، معاملات آتی کریپتو یکی از پرخطرترین ابزار معاملاتی است. معاملهگران تازه کار باید معاملات آتی خود را به حداقل برسانند و با یک استراتژی مدیریت ریسک قوی به این معاملات ورود کنند.
حکم معاملات فیوچرز از نظر شرعی
در معاملات فیوچرز ارز دیجیتال در واقع شما علاوه بر این که میتوانید ارز را بخرید و از افزایش قیمت آن در طول زمان سود کسب کنید، میتوانید یک معامله فروش باز کنید و از افت قیمت آن ارز دیجیتال سود ببرید. در این حالت، صرافی بابت آن معامله فروش یا پوزیشن شورتی که باز کردهاید مقداری ارز دیجیتال به شما قرض میدهد. صرافی در ازای آن ارزهایی که به ما قرض داده پولی نمیگیرد تا ما با آن کار کنیم و بعدا اصل پول را بدون هیچ سودی که روی آن کشیده شود به صرافی بازگردانیم. صرافی تنها همان کارمزدش را که مرسوم است، از کل مبلغ معامله کم میکند.
با همه این اوصاف، اسلام حکم شرعی این گونه مسائل را که مبهم هستند، مطابق با قانون کشور اسلامی قرار داده است. در این صورت، رعایت قانون مساوی با رعایت شرع میباشد.
مزایای معاملات آتی کریپتو | چرا از معاملات فیوچرز استفاده کنیم؟
معالات فیوچرز از بسیاری جهات با معاملات اسپات فرق میکنند. همین تفاوتها تا حدودی مزیت معاملات آتی نسبت به معاملات اسپات به شمار میروند. در ادامه، هریک را به طور مفصل شرح خواهیم داد:
- معاملات فیوچرز نیازی به خرید و فروش مستقیم و یا نگهداری ارز دیجیتال ندارند. در این نوع معاملات، معاملهگران به دنبال خرید و فروش قرارداد آتی هستند و این قراردادها نشان دهنده ارزش یک ارز دیجیتال در تاریخی مشخص در آینده هستند.
- معاملات فیوچرز به معاملهگران اجازه میدهد تا ارزش یک ارز دیجیتال در آینده را حدس بزنند. مثلا کاربران میتوانند بر سر افزایش قیمت یک ارز دیجیتال شرطبندی کنند.
- یکی از اصلیترین مزایای معاملات آتی رمز ارزها، امکان استفاده از اهرم یا لوریج است. استفاده از اهرم در معاملات، هم امکان بازده و هم زیان احتمالی را افزایش میدهد. بنابراین، کابران باید معاملات خود را تحت احتیاطات بسیار انجام دهند. معاملهگران میبایست از مقدار اهرمی استفاده کنند که متناسب با ریسک آنها باشد. برای مثال؛ یک تازه کار اهرم 2 یا 5 برابری برایش مناسب خواهد بود و نباید بیشتر از این ریسک کند.
معاملات آتی ارزهای دیجیتال، پتانسیل رشد بیشتری در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد. در واقع، اهرم موجود در این معاملات به شما امکان سرمایهگذاری با چند برابر سرمایهتان را میدهد.
مفاهیم اساسی معاملات فیوچرز کریپتو
معامله گران باید مفاهیم اساسی معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال را بشناسند. آگاهی از این مفاهیم، شما را به حرفهای شدن در معاملات کریپتو، نزدیکتر میکند. درک پیچیدگیهای پشت معامله در معاملات آتی کریپتو، مستلزم تعهد قابل توجهی به یادگیری اصول اولیه آن است. در ادامه، به شرح مفاهیم اساسی معاملات فیوچرز میپردازیم.
اهرم یا Leverage در معاملات فیوچرز
همین خاصیت وجود اهرم، بیشتر معاملهگران را به بازار آتی جذب میکند؛ چرا که با وجود اهرم افراد میتوانند با چند برابر سرمایه خود به معامله بپردازند. برای مثال، بابت خرید 1 بیت کوین در بازار نقدی، به هزاران دلار (در زمان نگارش این مطلب، 47,000 هزار دلار) نیاز دارید. با استفاده از معاملات فیوچرز شما میتوانید با کسری از هزینه، یک پوزیشن باز کنید. این تنها در صورت استفاده از اهرم میسر خواهد بود. هر قدر اهرم بیشتری داشته باشید، پول کمتری برای باز کردن یک پوزیشن نیاز خواهید داشت. در معاملات نقدی یا اسپات ابزار اهرم در دسترس نیست؛ در این صورت، اگر فقط 5000 USDT در کیف پول خود داشته باشید، فقط میتوانید 5000 USDT در بیت کوین بپردازید.
مارجین مورد نیاز
برای ورود به یک پوزیشن در معاملات فیوچرز ، یک حاشیه (Margin) اولیه نیاز است. حاشیه اولیه یا مارجین مورد نیاز، درصدی از ارزش فرضی موقعیت آتی میباشد که هنگام استفاده از معاملات فیوچرز باید به وسیله وجه نقد یا وثیقه، تضمین شود. به بیانی Margin به حداقل مقداری که معاملهگران برای باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی خود نیاز دارند، اشاره دارد. هرگاه محدودیت حاشیه یا مارجین نگهداری معاملهگر کاهش پیدا کند، پوزیشن او منحل شده که به آن حالت اصطلاحا کال مارجین گفته میشود.
نرخ های تامین مالی
مبادلات در قراردادهای آتی کریپتو، به سیستمی نیاز دارند که اطمینان حاصل کند، قیمتهای شاخص و قیمتهای آتی به طور منظم، همگرا میشوند. به مکانیسمی که این کار را انجام میدهد، نرخ تامین مالی میگویند. نرخهای تامین مالی بر اساس اختلاف قیمت بین بازارهای نقدی و آتی محاسبه میشود. نرخهای تامین مالی میتواند اثرات نامطلوبی برای معاملهگران به همراه داشته باشد. به عنوان مثال؛ نرخهای تامین مالی ممکن است در یک بازار افزایشی، بیش از حد افزایش یابد و باعث شود نگه داشتن موقعیتهای خرید برای معاملهگران هزینهبر باشد.
نحوه معاملات فیوچرز در بینگ ایکس جایگزین بایننس
انجام معاملات فیوچرز در صرافی بینگ ایکس بسیار ساده است. اگر در صرافی بینگ ایکس ثبت نام کرده اید، در عرض چند دقیقه میتوانید معاملات آتی را آغاز کنید. برای شروع:
- یک حساب معاملات آتی در بایننس باز کنید. لطفاً توجه داشته باشید که قبل از شروع معامله در Binance Futures، باید تأییدیه دو عاملی یا 2FA را به منظور تامین مالی حساب آتی خود فعال کنید.
- وجه خود را به USDT، BUSD یا ارزهای رمزپایه پشتیبانی شده توسط Binance Futures تبدیل کنید. Binance Futures طیف گستردهای از داراییهای دیجیتال را به عنوان وثیقه پشتیبانی میکند.
- قرارداد آتی مورد نظر خود را انتخاب کنید. دو نوع قرارداد آتی در بایننس موجود است: آتی USDⓈ-M و آتی COIN-M. برای مثال، اگر میخواهید قراردادهای دائمی BTCUSDT را معامله کنید، قراردادهای آتی USDⓈ-M را انتخاب کنید. برای قراردادهای با حاشیه سکه، BTCUSD، COIN-M Futures را انتخاب کنید.
- اهرم مناسب برای قرارداد آتی خود را انتخاب کنید.
- سفارشات را با توجه به انواع سفارشهای موجود در Binance Futures انجام دهید. برای شروع، میتوانید برای اولین قرارداد آتی خود، یک سفارش خرید با محدودیت خرید یا خرید در بازار انتخاب کنید.
جمعبندی
ابزارهایی مانند معاملات فیوچرز در بازار ارزهای دیجیتال، فرصت رشد سرمایه معاملهگران را در این بازار فراهم میکنند. امروزه بسیاری از صرافیهای خارجی و ایرانی ارز دیجیتال، معاملات آتی را ارائه میدهند. توجه داشته باشید که، برنده شدن در این تجارت مستلزم آشنایی با اصول آن است. در صورتی که، دانش کافی و استراتژی مدیریت ریسک برای جلوگیری از ضررهای بزرگ را داشته باشید، معاملات فیوچرز میتوانند برایتان سودآور باشند. پیش از ورود به معاملات فیوچرز ، باید بر استراتژیهای لازم تسلط یافته و دقت کافی داشته باشید؛ همچنین، باید مزایا و معایب این نوع معامله را به خوبی بررسی کنید.
انجام معاملات فیوچرز در صرافی بایننس بسیار ساده است. اگر از کاربران بایننس هستید، در عرض چند دقیقه میتوانید معاملات آتی را آغاز کنید. داخل مقاله نحوه انجام معاملات فیوچرز در بایننس را مرحله به مرحله شرح دادهایم.
در این مطلب سعی کردیم اصول و قوانین و اصطلاحات اولیه معاملات آتی را آموزش به زبان ساده آموزش دهیم و به شما کمک کنیم تا بازار را بهتر درک کنید.
نسبت P/E چیست؟ — به زبان ساده
نسبت قیمت به سود (P/E) نسبتی است که برای ارزشگذاری شرکتها از آن استفاده میشود و از حاصل تقسیم قیمت سهام بر سود پیشبینی شده به دست میآید. نسبت P/E به طور معمول به وسیله سرمایهگذاران و تحلیلگران برای تعیین ارزش نسبی سهام یک شرکت در مقایسه با شرکتهای همگروه استفاده میشود و در تحلیل فاندامنتال کاربرد فراوانی دارد. همچنین، ممکن است برای مقایسه با رکوردهای قبلی خود شرکت یا در مقایسه با کل بازار در طی زمان بکار رود.
فرمول و محاسبات نسبت P/E
تحلیلگران و سرمایهگذاران برای اینکه ملاحظه کنند آیا قیمت با سود پیشبینی شده پوشش داده میشود یا خیر از فرمول زیر استفاده میکنند:
سود هر سهم / ارزش بازاری سهم = نسبت P/E
برای تعیین مقدار P/E، باید قیمت سهام فعلی را بر سود هر سهم (EPS) تقسیم کرد. با ورود به هر وبسایت مالی میتوان ارزش روز سهام (P) را پیدا کرد که این ارزش به طور مشخص نشاندهنده رقمی است که سرمایهگذاران در حال حاضر باید برای سهام بپردازند، در حالی که EPS با پیچیدگی بیشتری همراه است.
EPS دو شکل اصلی دارد. اولین نوع آن با علامت «TTM» کلمه اختصاری «والاستریت» (Wallstreet) برای «دوازده ماه گذشته» است. این عدد، وضعیت عملکرد شرکت را در دوازده ماه گذشته نشان میدهد. نوع دوم آن در گزارشات منتشر شده خود شرکت و اغلب همراه با راهنمای EPS یافت میشود که برآورد خوشبینانه شرکت از درآمد آتی آن به شمار میآید.
گاهی، تحلیلگران با افق دید بلندمدت معیارهای P/E 10 یا P/E 30 را در نظر میگیرند که به ترتیب متوسط درآمد 10 یا 30 سال گذشته هستند. این معیارها اغلب هنگام اندازهگیری ارزش کلی روش محاسبه ضریب اهرمی شاخص سهام همانند «S&P 500 » مورد استفاده قرار میگیرند، زیرا این اندازهگیریهای طولانی مدت میتوانند تغییرات چرخه تجاری را جبران کنند.
فرمول محاسبه نسبت P/E
نسبت P/E فوروارد
بسته به استفاده هریک از این دو نوع EPS میتوان نسبت P/E را به دو گونه کلی P/E فوروارد و P/E پسرو تقسیمبندی کرد. نوع سوم و البته کمتر متداول P/E نیز وجود دارد که از جمع مبلغ واقعی سود دو فصل گذشته با مبلغ برآورد شده دو فصل آینده استفاده میکند.
P/E فوروارد (یا پیشرو) به جای استفاده از ارقام نهایی، از راهنمای درآمد آتی کمک میگیرد. این شاخص که در برخی موارد، «قیمت برآورد شده درآمدها» (Estimated Price to Earnings) نامیده میشود، برای مقایسه سود فعلی با درآمد آینده مناسب است و کمک میکند تا تصویری واضحتر از درآمد آتی بدون تغییر در سایر تعدیلات حسابداری داشته باشیم.
با این وجود، P/E فوروارد مشکلاتی نیز دارد. به عنوان مثال، ممکن است شرکتها به طور عمد سود را در مقدار کمتری تخمین بزنند تا هنگام اعلام سود سه ماهه بعدی، P/E را کم کنند یا سود را بیشتر بیان کنند و بعد آن را در اعلامیه بعدی سود، تعدیل کنند. علاوه بر این، تحلیلگران خارج از شرکت نیز ممکن است تخمینهایی ارائه دهند که با تخمینهای شرکت متفاوت باشند و باعث ایجاد سردرگمی شوند.
نسبت P/E پسرو
P/E پسرو از آنجا که با تقسیم قیمت فعلی سهام بر سود (EPS) طی 12 ماه قبل به دست میآید، به عملکرد گذشته وابسته است. با فرض اینکه شرکت درآمد خود را به طور دقیق گزارش کرده باشد، این معیار به جهت هدفمند بودن، محبوبترین مقیاس P/E است. برخی از سرمایهگذاران به دلیل عدم اطمینان به برآورد سود توسط افراد دیگر، ترجیح میدهند P/E پسرو را بررسی کنند. اما P/E پسرو نیز دارای نقایصی است از جمله اینکه عملکرد گذشته یک شرکت نمیتواند تضمین کننده رفتارهای آینده آن باشد.
سرمایهگذاران در عوضِ عملکرد گذشته، روی قدرت سوددهی آینده سرمایهگذاری میکنند. میدانیم قیمت سهام دارای نوسان و تلاطم است. در حالی که EPS ثابت میماند و این امر نیز خود مشکل دیگری را به وجود میآورد. اگر یک اتفاق، قیمت سهام شرکت را به سمت بالا یا پایین تحت تاثیر قرار دهد، P/E پسرو کمتر منعکس کننده این موضوع خواهد بود.
از آنجا که سود به صورت فصلی اعلام میشود، نسبت P/E پسرو با تغییرات روزانه قیمت سهام تغییر خواهد کرد. به همین دلیل برخی از سرمایهگذاران نسبت P/E فوروارد را ترجیح میدهند. در خصوص اینکه آیا P/E بالا بهتر است یا پایین چنانچه نسبت P/E فوروارد از P/E پسرو کمتر باشد، بدین معنی است که تحلیلگران انتظار رشد سود را دارند و اگر نسبت P/E فوروارد از نسبت P/E پسرو بیشتر باشد، بدین معنی است که تحلیلگران انتظار کاهش سود را دارند.
با توجه به اهمیت نسبت P/E برای سرمایهگذاران و تحلیلگران در بازار بورس، «فرادرس» اقدام به انتشار فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی کرده که لینک آن در ادامه آورده شده است.
- برای دیدن فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.
اهمیت P/E
نسبت P/E یکی از با اهمیتترین شاخصهایی است که تحلیلگران و سرمایهگذاران برای سنجش ارزش سهام از آن استفاده میکنند. این نسبت نشان میدهد قیمت روز سهام زیر ارزش واقعی یا بالای ارزش واقعی است. به علاوه میتوان با مقایسه نسبت P/E سهم با نسبت P/E گروه یا نسبت P/E صنعت به اطلاعات ارزشمندی دست یافت.
بطور اساسی، نسبت P/E یعنی اینکه سرمایهگذار چقدر حاضر است پول بپردازد تا یک ریال از سود یک شرکت را کسب کند، به همین خاطر به این نسبت، «ضریب قیمت» هم گفته میشود.
مثال نسبت P/E
به عنوان مثال «شرکت سرمایهگذاری صبا تامین» با نماد «صبا» در تاریخ 1399/06/19 با EPS (TTM) برابر با 4,387 ریال در قیمت پایانی 32,537 ریال معامله شد. برای به دست آوردن P/E این سهم کافی است قیمت پایانی را بر سود تقسیم کنیم و به عدد 7٫42 برسیم. مطابق تصویر زیر این اطلاعات را به سادگی میتوان از طریق سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به دست آورد.
نمونهای از اطلاعات یک سهم (برای مشاهده تصویر در ابعاد بزرگتر، روی آن کلیک کنید.)
انتظارات سرمایه گذاران
در حالت کلی، یک P/E بالا بیان کننده انتظارات سرمایهگذاران در جهت رشد بالاتر سود آتی یک سهم نسبت به سهام مشابه ولی با P/E پایین است. مقدار P/E پایین میتواند علامت معامله سهم زیر ارزش واقعی یا بهبود وضعیت سود یک شرکت نسبت به عملکرد گذشته آن باشد. هنگامی که یک شرکت دارای سود نباشد (سود صفر) یا زیان گزارش کند، در هر دو حالت، علامت «N/A» برای P/E نوشته میشود، اگرچه رقم P/E منفی نیز در صورت اعلام زیان شرکت، در برخی موارد محاسبه میشود.
P/E و بازدهی سود
اگر نسبت P/E را معکوس کنیم، به بازدهی سود خواهیم رسید. بنابراین، بازدهی سود از تقسیم سود هر سهم بر قیمت بازاری سهام به دست میآید و به صورت درصد گزارش میشود. این نسبت به اندازه نسبت P/E در بین تحلیلگران دارای شهرت نیست. بازدهی سود در ارتباط با نرخ بازگشت سرمایه مفید و قابل استفاده است. از آنجایی که برای سرمایهگذاران رشد ارزش سرمایهگذاریهایشان مهمتر از مدت بازگشت سرمایه است، چندان هم عجیب نیست که در موارد بیشتری از نسبت P/E استفاده کنند.
بازدهی سود، هنگامی که شرکت سود صفر یا منفی داشته باشد، میتواند معیار مناسبی برای ارزشگذاری آن باشد. از آنجایی که چنین موردی در بین شرکتهای با فناوری پیشرفته، رشد بالا یا شرکتهای نوپا زیاد است، EPS منفی منجر به ایجاد نسبت P/E تعریف نشده خواهد شد. اگر یک شرکت سود منفی داشته باشد، بازدهی سود آن نیز منفی خواهد شد که میتواند برای مقایسه و تفسیر، استفاده شود.روش محاسبه ضریب اهرمی
نسبت P/E و نسبت PEG
نسبت P/E حتی اگر به صورت فوروارد هم محاسبه شود نمیتواند به شما بگوید که آیا P/E مناسبی برای نرخ رشد پیشبینی شده شرکت است یا خیر. از این رو تحلیلگران به سراغ نسبت PEG میروند.
نسبت «Price to Earnings to Growth | PEG» رابطه بین نسبت P/E و نرخ رشد سود را مشخص میکند و جزییات بیشتری را در مورد سهم نسبت به P/E فاش میکند. به عبارت دیگر، نسبت PEG به سرمایهگذار این اجازه را میدهد که قیمت سهام را با توجه سود کنونی و پیشبینی شده سهام ارزیابی کند. این نسبت از حاصل تقسیم نسبت P/E پسرو بر نرخ رشد سود (EPS) شرکت به دست میآید و بسته به نوع استفاده از سود (پیشبینی شده آتی یا گذشته)، به دو نوع «پیشرو» و «پسرو» قابل تعریف خواهد بود.
اگرچه نرخ رشد سود بین بخشهای مختلف متفاوت است ولی PEG کمتر از 1 معمولا نشاندهنده معامله سهم زیر ارزش واقعی است چراکه قیمت سهام، کمتر از سودِ مورد انتظار سهم است و برعکس، PEG بیشتر از 1 میتواند نشاندهنده معامله سهم بالاتر از ارزش واقعی آن باشد چراکه قیمت سهم، بیشتر از سود مورد انتظار سهام خواهد بود.
P/E مطلق و P/E نسبی
ممکن است تحلیلگران بین نسبت P/E نسبی و مطلق نیز تمایزهایی قائل شوند که در ادامه به توضیح این موارد خواهیم پرداخت.
P/E مطلق
صورت این کسر به طور کلی همان قیمت روز سهام و مخرج نیز ممکن است «سود پیشبینی شده TTM» یا سود برآورد شده 12 ماه آتی یا مجموع سود دو فصل قبل با دوفصل آتی باشد. در محاسبه P/E مطلق توجه به اینکه قیمت روز در محاسبات دخیل بوده نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
P/E نسبی
P/E نسبی در واقع P/E مطلق را با یک شاخص یا یک محدوده از P/Eهای گذشته، طی یک دوره خاص مثلا 10 ساله مقایسه میکند. این نسبت نشان میدهد که پی به ای مطلق به چند درصد از P/Eهای گذشته رسیده است. در این راستا معمولا P/E مطلق با بزرگترین یا کوچکترین مقدار خودش در گذشته مقایسه میشود تا مشخص شود چقدر به کف تاریخی خود نزدیک شده است.
چنانچه مقدار P/E نسبی بیشتر از 100٪ باشد، معلوم میشود که P/E کنونی از P/E گذشته نیز عبور کرده است و برعکس اگر مقدار P/E نسبی کمتر از 100٪ باشد، یعنی P/E کنونی هنوز به P/E گذشته نرسیده است.
P/E صنعت و P/E گروه
براساس تقسیمبندی سازمان بورس اوراق بهادار، سهام شرکتها با توجه به نوع فعالیت، در گروههای مختلف دستهبندی میشوند. در این بین ممکن است صنایعی با نوع فعالیت شبیه یا مکمل یکدیگر، با هم در یک گروه جمع شوند. سایت شرکت فناوری مدیریت بورس معمولا برای گروههای مختلف، P/E گروه را محاسبه و منتشر میکند، ولی تحلیلگران ممکن است برای صنایع یا زیرگروههای همان گروه نیز این رقم را محاسبه کنند و مورد استفاده قرار دهند. به عنوان مثال، میتوان به زیرگروه قطعه سازها در گروه خودرو و ساخت قطعات اشاره کرد.
صنایع مختلف محدودههای P/E متفاوتی دارند که در آن گروه ممکن است عادی بنظر برسد. برای مثال، P/E گروه محصولات شیمیایی برابر 19.2 است درحالیکه برای گروه بانکها و موسسات اعتباری، این عدد برابر 60.3 ذکر میشود و این موضوع بدلیل تفاوت در زمینه فعالیت و فاکتورهای بنیادی دیگر است و دلیل بر برتری یک صنعت نسبت به دیگری نیست.
محدودیت های نسبت P/E
همانند سایر ابزارهای ارزشگذاری سهام نسبت P/E نیز کاستیهای مهمی دارد و به این باور غلط که تنها با یک ابزار تحلیل میتوان تصمیم به سرمایهگذاری گرفت خط بطلان میکشد. شرکتهایی که سودشان صفر یا منفی گزارش شده است، برای محاسبه P/E چالش جدی را بوجود میآورند. نظرات مختلفی در این موارد وجود دارد و برخی قائل به P/E منفی و برخی آن را صفر در نظر میگیرند اما عمده تحلیلگران در این موارد، P/E را غیر قابل تفسیر (N/A) فرض میکنند.
یکی از اصلیترین محدودیتهای نسبت P/E هنگام مقایسه این نسبت برای دو شرکت مختلف خود را نشان میدهد. ارزش و نرخ رشد شرکتها در بخشهای مختلف با توجه به زمینه فعالیت و زمان متفاوت کسب سود ممکن است از هم متفاوت باشد.
برای برطرف کردن این مشکل، نسبت P/E شرکت تنها باید برای مقایسه با سایر شرکتهای هم گروه مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، مقایسه دو شرکت یکی در گروه ارتباطات و دیگری در گروه مواد شیمیایی با استفاده از نسبت P/E ممکن است به نتیجه و تصمیمگیری غلط در این باره منجر شود.
سایر ملاحظات P/E
P/E یک شرکت، در مقام مقایسه با P/E سایر شرکتهای همگروه، بسیار معنیدارتر است. برای مثال، ممکن است P/E یک شرکت در گروه «انبوهسازی، املاک و مستغلات» بسیار بالا باشد و این تصور ایجاد شود که این سهم، ارزنده نیست، ولی با توجه به P/E بالای کل این گروه میتوان به غلط بودن این فرضیه پی برد.
بعلاوه، از آنجا که بدهی یک شرکت بر قیمت سهام و درآمد شرکت تأثیر میگذارد، به صورت اهرمی میتواند نسبت P/E را نیز منحرف کند. به عنوان مثال، فرض کنید دو شرکت مشابه وجود دارند که صرفا از نظر بدهی باهم اختلاف دارند. هرکدام که بدهی بیشتری دارند احتمالاً مقدار P/E کمتری نیز داشته باشند. با این وجود، اگر وضعیت تجارت مساعد باشد، شرکتی که بدهی بیشتری دارد، به دلیل ریسکهایی که متحمل شده است، میتواند درآمد بیشتری را به خود ببیند.
دیگر محدودیت مهم نسبت P/E مشکلی است که در محاسبه خود فرمول P/E وجود دارد. ارائه دقیق و بیطرفانه نسبت P/E به ورودیهای دقیق قیمت بازار سهام و برآورد دقیق سود هر سهم متکی است. بازار از طریق داد و ستد پیوسته خود، قیمت سهام را تعیین میکند و این قیمتها از طیف وسیعی از منابع معتبر در دسترس هستند. درحالیکه منبع کسب اطلاعات سود در نهایت خود شرکت است، جایی که براحتی میتوان این اطلاعات را دستکاری کرد، با این وجود، تحلیلگران و سرمایهگذاران برای ارائه اطلاعات دقیق به مسئولین شرکت اعتماد میکنند. در صورت از بین رفتن این اعتماد، سهام ریسک بیشتری خواهد داشت و بنابراین، ارزش کمتری دارد.
برای کاهش ریسک اطلاعات غلط، نسبت P/E توسط تحلیلگران به دقت زیر نظر قرار میگیرد. اگر شرکت قصد داشته باشد اعداد را به منظور بهتر جلوه دادن خود دستکاری کند و در نتیجه، سرمایهگذاران را فریب دهد، این شرکت باید سخت تلاش کند تا مطمئن شود که تمام معیارها به صورت منسجم دستکاری شده، که انجام آن دشوار است. به همین دلیل، نسبت P/E همچنان یکی از مهمترین نکات برای تجزیه و تحلیل یک شرکت به شمار میآید، اما نباید هیچگاه به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین روش محاسبه ضریب اهرمی مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
لات و میکرولات چیست؟ با چند لات وارد معامله شویم؟
لات در واقع واحد اندازهگیری معامله است و یکی از مهمترین بخشهای مدیریت ریسک میباشد که باید هر تریدری به آن توجه کند و حتی اگر موقعیت خیلی عالی به نظرش رسید باز هم در حجم معامله کنترل شده عمل کند.
شما اگر در جفت ارز یورو به دلار با حجم یک لات وارد معامله شوید پیپ ولیو 10 دلار خواهد بود. یعنی به ازای هر پیپ نوسان ده دلار سود یا ضرر خواهید کرد.
لات در فارکس سایزی است که شما به عنوان یه معامله گر برای باز کردن معامله انتخاب میکنید و بایستی بر اساس مقدار لوریج، مدیریت ریسک و مقدار equity باشد.
ارتباط بین مدیریت ریسک و میزان حجم معامله Lot
هر تریدری برای خودش استراتژی مخصوصی دارد و بر اساس قوانینی که برای معاملهگری خودش تنظیم کرده مقدار لات را انتخاب میکند. خیلی از مبتدیان و تازهکارها که هنوز یاد نگرفتهاند بین احساسات و قوانین معاملهگری باید دیوار بکشند، هر بار براساس احساساتشان lot متفاوتی را انتخاب میکنند. معمولترین مدیریت ریسک که در بسیاری از استراتژیها پیشنهاد میشود این است که میزان سرمایه برای پوزیشن جدید نباید از 1% مقدارequity بیشتر باشد.
البته بسته به تجربهی افراد این یک درصد را میتوان تا سه درصد هم افزایش داد. اما شما نباید اجازه دهید در یک معامله ریسک زیادی را متحمل شوید. چرا که اگر برای مثال در یک معامله ده درصد کل موجودیتان ریسک کنید ممکن است بعد از فقط ده معامله سرمایهتان را از دست بدهید.
تعیین اندازه لات در متاتریدر
شما در متاتریدر میتوانید تعیین کنید با چه حجمی میخواهید وارد معامله شوید. حجمی معاملات در بازار فارکس با لات اندازهگیری میشود.
هر لات چقدر است؟
درگذشته، فارکس در مبالغ مشخصی به نام “لات” داد و ستد میشد. اندازهی استاندارد برای هر لات 100000 (صد هزار) واحد ارز است.
اندازهی لات مینی، میکرو و نانو نیز وجود دارد که به ترتیب 10000، 1000 و 100 واحدند.
همانطور که احتمالاً میدانید، تغییر در ارزش ارز نسبت به ارز دیگر بر حسب پیپ اندازهگیری میشود که درصد بسیار بسیار کوچکی از ارزش یک ارز است. جفتارزهای مختلف در طول یک روز نوسان خیلی زیادی ندارند. نوسان آنها معمولا کمتر از ۱۰۰ پیپ است.
برای استفاده از این تغییر جزیی در ارزش، نیاز به معامله مقادیر زیادی از یک ارز مشخص دارید تا بتوانید سود یا زیان قابل قبولی را ببینید.
خوب یک سوال بزرگ پیش میآید.
ما با این سرمایهی اندک چطور میتوانیم مقادیر بسیار زیاد معامله کنیم؟
جواب در مفهوم ضریب اهرمی نهفته است.
بروکرتان را همچون بانک در نظر بگیرید که اساسا 100000 دلار برای خرید ارزها به شما میدهد.
تنها چیزی که بانک از شما میخواهد این است که 1000 دلار به عنوان سپرده به او بدهید.
این طرز کار داد و ستد فارکس با استفاده از ضریب اهرمی را “لوریج” میگویند.
میزان اهرم مورد استفاده شما بستگی به بروکرتان و مبلغ مورد نظر شما دارد.
و اما بهترین لات سایز چقدر است؟
در بازار فارکس بسته به حد ضرری که بر اساس استراتژی خود در یک معامله مشخص میکنید، میزان لات آن معامله شما مشخص خواهد شد. مثلا اگر کل سرمایه شما 1000 دلار باشد و استاپ لاست شما با فاصله 50 پیپی از قیمت فعلی قرار دارد و شما بخواهید فقط یک درصد ریسک کنید باید فقط با دو صدم لات وارد معامله شوید. چون اگر استاپ لاست شما هم تاچ شود، فقط ده دلار از دست دادهاید و قاعده یک درصد کل سرمایه را رعایت کردهاید. باید دقت داشته باشید که در بازار مدیریت ریسک را رعایت کنید، چون اگر شما ۵۰ درصد از سرمایه خود را از دست دادید برای جبرانش باید ۱۰۰ درصد سود کنید!
به جدول زیر دقت کنید.
بسیاری از تریدرها به این نکته توجه نمیکنند که جبران ضرر به این سادگیها نیست. در واقع برای جبران نود درصد ضرر باید ۹۰۰ درصد سود کنید!
تجزیه و تحلیل نسبت های مالی را با یک مثال واقعی درک کنید
در یک سازمان یا یک شرکت، حسابدار با استفاده از اسناد و مدارک صورت های مالی را تهیه می نماید و در اختیار مدیر مالی می گذارد تا با استفاده از نسبت های مالی صورت های مالی را تجزیه و تحلیل نماید بنابراین دانستن نسبت های مالی و نحوی تجزیه و تحلیل آن از مهارت ها و توانایی های مدیر مالی شرکت محسوب میشود به همین دلیل امروز تصمیم گرفتیم تا نسبت های مالی یک شرکت را با توجه به ترازنامه و صورت سود و زیان که در فایل زیر قرار دارد تجزیه و تحلیل نماییم البته این تحلیل بسیار مختصر می باشد و فقط به دلیل این است که شما با نحوی محاسبه آشنا شوید.
شركتهاي بزرگ که حجم اطلاعات زیاد می باشد براي مقابله با مشكلات واستفاده از این اطلاعات باید اطلاعات را به شکلی قابل فهم و منسجم و تا حد امکان محدود سازماندهی کرد. تجزیه و تحلیل صورتهای مالی می تواند از این نظر به ما کمک کند اطلاعات موجود در صورت های مالی یک شرکت می تواند برای تعیین نسبت های مالی و جریان منابع مورد استفاده قرار گیرد نسبت های مالی یک شرکت را می توان با نسبت های هدف که برای شرکت مزبور مناسب به نظر میرسد مقایسه کرد.
يك تفاوت آشكار و مشخص اين است كه اكثريت شركتهاي كوچك در سياستهاي معمول اقتصادي خود امكان فروش سهام يا اوراق قرضه را به منظور افزايش وجوه نقد خود ندارند. مالك يا مدير يك شركت كوچك تمام تلاش خود را براي تأمين مالي از طريق اجاره دادن و سرمايه شخص خود متمركز مي كند . بنابراين با تحلیل صورتهای مزبور می توان مدیریت نا مناسب و خطرات بالقوه را نیز مشخص کرد. يكي از مقوله ها و نگرانيهاي اصلي مالكين شركتهاي كوچك درباره مديريت مؤثر سرمايه كارشان مي باشد.
بعد از مطالعه ی این فایل برای تکمیل اطلاعات خود می توانید لینک های زیر را مشاهده نمایید.
دانلود رایگان فایل اکسل صورت های مالی
قبلا در مقاله مفصلی در مورد اینکه صورت های مالی چیست توضیح دادیم و نحوه تهیه صورت های مالی در اکسل را نیز آموزش دادیم. تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی به شما کمک می کند تا داده های خام مالی یک شرکت را بررسی کنید و تصویر بهتری از عملکرد آن به دست آورید. این باعث میشود که شما با احتیاط بیشتری در زمینه سرمایه گذاری تصمیم گیری کنید. برای هر یک از جنبه های عملکردی شرکت میتوان از یک نوع نسبت استفاده کرد. تحلیل گران برای شناخت نقاط ضعف و قوت شرکت از این نسبت ها به عنوان یک ابزار متداول استفاده میکنند. در این نوشتار قصد داریم تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی در اکسل را با مثال شرکت گلبرگ برای شما توضیح دهیم.
نسبتهای مالی چیست؟
یک نسبت مالی به معنی گرفتن یک عدد از صورت های مالی یک شرکت و تقسیم آن بر دیگری است. نتیجه به شما امکان می دهد رابطه بین اعداد مختلف را اندازه بگیرید. به عبارتی نسبتهای مالی با استفاده از مقادیر عددی گرفته شده از صورتهای مالی برای به دست آوردن اطلاعات معنی دار درباره یک شرکت ایجاد می شود. اعداد موجود در صورتهای مالی یک شرکت، برای انجام تجزیه و تحلیل کمی و ارزیابی نقدینگی، اهرم، رشد، حاشیه سودآوری، نرخ بازده، ارزیابی و سایر موارد استفاده می شود.
تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی
بعد از مطالعه دقیق صورتها و یادداشت های پیوست صورتهای مالی، گام بعدی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی است.
انواع نسبتهای مالی
نسبت های مالی معمولاً در چهار گروه زیر طبقه بندی شده اند:
- نسبتهای نقدینگی
- نسبت های فعالیت
- نسبتهای اهرمی (بدهی)
- نسبتهای سودآوری
1. نسبت های نقدینگی
توانایی شرکت را در پرداخت بدهی های جاری اندازه گیری میکند.
انواع نسبتهای نقدینگی
1.1) نسبت جاری: این نسبت توان پرداخت بدهی های جاری را نشان میدهد. نسبت جاری شرکت هر اندازه بیشتر باشد، آن شرکت وضعیت نقدینگی بهتری دارد. هر اندازه نسبت جاری بزرگتر باشد، شرکت در پرداخت بدهیهای جاری با مشکل کمتری مواجه خواهد بود. در تفسیر نسبت جاری باید به نوسانات آن در طول مدت، توجه داشت، چون امکان دارد که شرکت ها در پایان سال مالی با حساب آرایی و واریز موقت بعضی از اقلام بدهی و برگشت این اقلام در اوایل سال بعد این حساب را بهتر جلوه دهند.
- نسبت جاری = دارایی جاری / بدهی جاری
اگر نسبت جاری بیش از حد بالا باشد، یعنی شرکت از داراییهای جاری برای سودآوری، استفاده بهینه ندارد.
1.2) نسبت آنی: در محاسبه این نسبت مقدار موجودی کالا و پیش پرداخت از بین اقلام دارایی های جاری حذف می شود زیرا نمیتوان آنها را در کوتاه مدت به وجه نقد تبدیل کرد. این نسبت نشان می دهد که آن قسمت از دارایی جاری که از لحاظ ارزش ثبات بیشتری دارد و احتمال کاهش در آن کمتر است تا چه میزان میتواند پشتوانه طلبکاران کوتاه مدت قرار بگیرد. نسبت آنی شرکت ها باید برابر با 1 و یا بیشتر از آن باشد تا شرکت بتواند از محل دارایی های آنی، بدهی های جاری خود را پرداخت کند.
- نسبت آنی = دارایی جاری – ( پیش پرداخت + موجودی کالا ) / بدهی جاری
1.3) نسبت وجه نقد: این نسبت برای این است که بدانیم در لحظه شرکت تا چه حد میتواند بدهیهای جاری خود را پرداخت کند.
- نسبت وجه نقد = وجه نقد / بدهی های جاری
1.4) نسبت سرمایه در گردش به کل داراییها: سرمایه در گردش شرکت برای اعتبار دهندگان برون سازمانی (بانکها و موسسات اعتباری) عامل مهمی برای اعطای اعتبارات و تسهیلات به حساب می آید. سرمایه در گردش بیانگر منابعی از شرکت است که قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند پس هرچه قدر که سرمایه در گردش بزرگتر از صفر باشد، مطلوبتر است و میزان نقدینگی کوتاه مدت شرکت را نشان می دهد.
- سرمایه در گردش = دارایی جاری – بدهی جاری
- نسبت سرمایه در گردش به کل داراییها= سرمایه در گردش / کل داراییها
2. نسبت های فعالیت ( کارآیی)
میزان کارآیی شرکت را در به کارگیری منابعش اندازه گیری میکند.
انواع نسبت های فعالیت
2.1) نسبت گردش موجودی کالا: با این نسبت تعداد دفعاتی که شرکت در سال موجودی کالا را میفروشد، محاسبه میشود. یعنی این نسبت نشان میدهد که در طی یکسال چند بار کالا خریده و تولید کرده ایم و آن را به فروش رسانده ایم.
- گردش موجودی کالا= بهای تمام شده کالای فروش رفته/ موجودی کالا
2.2) متوسط دوره گردش موجودی کالا: یعنی هر بار که مواد اولیه خریده و تولید کرده ایم و آنها را فروخته ایم، چند روز طول کشیده است.
- متوسط دوره گردش موجودی کالا = 360/گردش موجودی کالا
2.3) گردش کل داراییها: نشان دهنده کارایی دارایی است. هر چه گردش کل دارایی بیشتر باشد، بهتر است. به این معنا که توانسته ایم با همان میزان دارایی فروش بیشتری ایجاد کنیم.
- گردش کل دارایی=فروش خالص/ کل دارایی
2.4) متوسط دوره وصول مطالبات: تعداد روزهایی که شرکت بدهی خود را وصول کرده، نشان میدهد.
- متوسط فروش نسیه روزانه=فروش نسیه / 360
- متوسط دوره وصول مطالبات= حسابهای دریافتنی/متوسط فروش نسیه روزانه
- هر چه دوره وصول مطالبات کمتر باشد، یعنی فعالیت شرکت بهینه است. معیار اندازه گیری این نسبت، مدت زمان لازم برای وصول وجه نقد حاصل از فروش به مشتریان است.
2.5) گردش حسابهای دریافتنی: یعنی در طول یک دوره مالی حسابها و اسناد دریافتنی چند دفعه وصول شده اند.
- گردش حسابهای دریافتنی= فروش نسیه / حسابهای دریافتنی
- دوره عملیات: زمانی که کالای خریداری شده فروخته شده و وجه آن دریافت میشود، یعنی دوره ای که پول نقد بابت خرید مواد اولیه از مشتری دریافت میگردد. هر چه دوره عملیات کوتاهتر روش محاسبه ضریب اهرمی باشد، یعنی شرکت فروش و وصول وجوه نقد را سریعتر انجام داده است.
- دوره عملیات= دوره تبدیل موجودی + دوره وصول مطالبات
- دوره تبدیل موجودی= 360/گردش موجودی
3. نسبت های اهرمی یا بدهی
این نسبت توانایی شرکت در پرداخت تعهدات بلندمدت را نشان میدهد. در واقع شاخص ریسک مالی شرکت است.
انواع نسبتهای اهرمی
3.1) نسبت بدهی: نشان میدهد که چند درصد داراییها از محل بدهیها، تامین شده است. این نسبت رابطه مستقیم با ریسک مالی دارد. هر قدر این نسبت افزایش یابد، احتمال عدم پرداخت بدهیها بیشتر است.
- نسبت بدهی=کل بدهی/کل دارایی
3.2) نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام: نشان توان حقوق صاحبان سهام در پرداخت بدهیهاست. این نسبت باید بیشتر از 1 باشد.
- نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام= کل بدهی/حقوق صاحبان سهام
3.3) ضریب مالکانه: نشان میدهد که حقوق صاحبان سهام چه بخشی از دارایی است. مثلا اگر این نسبت برابر 3 باشد یعنی دارایی 3 برابر حقوق صاحبان سهام است.
- نسبت ضریب مالکانه= جمع دارایی/حقوق صاحبان سهام یا نسبت ضریب مالکانه=1+(بدهی/حقوق صاحبان سهام)
3.4) نسبت بدهی بلند مدت: یعنی بدهی بلند مدت چند درصد از داراییها را تشکیل میدهد. اگر این نسبت کوچک باشد، امکان دریافت وام بیشتر است.
- نسبت بدهی بلندمدت= بدهی بلندمدت / جمع داراییها
3.5) نسبت دفعات پوشش هزینه بهره: دفعاتی که سود بهره را پوشش میدهد. بالا بودن این نسبت نشان دهنده ریسک کمتر است.
- نسبت پوشش نقدی بهره= سود قبل از بهره و مالیات / هزینه بهره
4. نسبت های سود آوری
با این نسبتها عملکرد کلی شرکت ارزیابی شده و میزان موفقیت شرکت در کسب سود مشخص میشود.
انواع نسبت های سود آوری
4.1) حاشیه سود خالص:
یعنی چند درصد از فروش را سود خالص تشکیل میدهد. بالا بودن این نسبت نشان سودآوری بالا است.
- حاشیه سود خالص= سود خالص / فروش
- اگر حاشیه سود عملیاتی برابر با 0.04 باشد، یعنی شرکت از هر ۱۰۰ تومان فروش عملیاتی، 6 سود داشته است.
4.2) حاشیه سود ناخالص:
اگر حاشیه سود ناخالص 0.35 باشد، یعنی هزینه تولید کالایی که به بهای 100 فروخته شده است، 65 است. 65=35-100
- حاشیه سود ناخالص= ( فروش – بهای تمام شده کالای فروش رفته) / فروش
4.3) نرخ بازده سرمایه گذاری یا نرخ بازده دارایی ROI:
شاخصی برای سنجش استفاده بهینه از دارایی است.
- نرخ بازده سرمایه گذاری = سود خالص / داراییها
- نرخ بازده سرمایه گذاری = حاشیه سود خالص * گردش داراییها
4.4) بازده حقوق صاحبان سهام ( نرخ بازده ارزش ویژه):
نشان دهنده میزان سود خالص ایجاد شده در مقابل هر یک ریال حقوق صاحبان روش محاسبه ضریب اهرمی سهام است.
- نرخ بازده ارزش ویژه = سود خالص / حقوق صاحبان سهام
4.5) سود هر سهم EPS:
نشان دهنده سودی که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهام عادی به دست آورده است. علت اصلی توجه به سود هر سهم( و نه کل سود شرکت) به هدف اصلی شرکت یعنی به حداکثر رساندن ثروت سهامداران مربوط میشود.
- سود هر سهم = (سود پس از کسر مالیات – سود سهام ممتاز)/ تعداد سهام عادی
4.6) سود تقسیمی DPS:
نشان دهنده سودی است که شرکت بابت هر سهم پرداخت میکند.
- سود تقسیمی هر سهم = سود نقدی پرداختی / تعداد سهام عادی
برای فهم بهتر دو مورد از صورتهای مالی اساسی ( صورت وضعیت مالی و صورت سود و زیان ) را در قالب مثال زیر در اکسل به روش تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی انجام داده ایم. لازم به ذکر است دو صورت مالی این مثال به روش تجزیه و تحلیل افقی و عمودی در مقاله تجزیه و تحلیل صورتهای مالی انجام شده است.
مثال تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی
صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و صورت سود و زیان سال 1398 شرکت گلبرگ، در اکسل زیر درج شده است. مطلوب است: تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی.
نکته در مورد نسبتهای مالی در اکسل مثال
🔻 در محاسبه نسبت گردش موجودی کالا، به دلیل اینکه بهای تمام شده درآمد عملیاتی در صورت سود و زیان با علامت منفی نشان داده شده در این فرمول یک علامت منفی کنار آن گذاشته شده تا نسبت گردش موجودی کالا صحیح باشد.
🔻 فرض میکنیم فروش نسیه شرکت گلبرگ، 20،000 میلیون ریال است.
🔻 فرض میکنیم شرکت گلبرگ هزینه بهره ای نداشته، بنابراین نسبت دفعات پوشش هزینه بهره محاسبه نشده است.
🔻 برای محاسبه حاشیه سود ناخالص، به دلیل اینکه بهای تمام شده درآمد عملیاتی در صورت سود و زیان با علامت منفی نشان داده شده در این فرمول به جای کسر بهای تمام شده از فروش، بهای تمام شده با فروش جمع شده تا در اصل همان فروش منهای بهای تمام شده شود و حاشیه سود ناخالص صحیح باشد.
دیدگاه شما